Nỗ lực hoàn thiện, nâng cao chất lượng các tiêu chí xã NTM kiểu mẫu

Xác định rõ: Xây dựng nông thôn mới (NTM) chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc, sau khi đạt chuẩn xã NTM, một số xã trên địa bàn tỉnh tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, huy động mọi nguồn lực, quyết tâm xây dựng xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Tính đến hết năm 2020, UBND tỉnh đã công nhận 9 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Đến năm 2021, UBND tỉnh tiếp tục công nhận 10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020 và năm 2021 là 19 xã. Hiện, các xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018-2021 trên địa bàn tỉnh đang tập trung rà soát, hoàn thiện các tiêu chí, chỉ tiêu để đáp ứng đầy đủ điều kiện và mức độ đạt chuẩn theo yêu cầu của Bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025.

Là một trong 19 xã về đích xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018-2021, thời gian qua, xã Thanh Sơn, huyện Kim Bảng luôn chú trọng tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, nhân dân chung sức, đồng lòng hoàn thiện, giữ vững và không ngừng nâng cao các chỉ tiêu, tiêu chí xã NTM kiểu mẫu. Đồng chí Vũ Quang Hiển, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn cho biết: Chung tay xây dựng xã NTM kiểu mẫu, các phong trào thi đua yêu nước trên địa bàn xã phát triển toàn diện; bộ mặt nông thôn ngày càng đổi mới; hạ tầng cơ sở được đầu tư xây dựng, sửa chữa nâng cấp; văn hóa xã hội phát triển; trật tự an toàn xã hội được giữ vững; đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao...

Đến nay, tuyến đường trục chính ở các thôn trên địa bàn xã Thanh Sơn đều được thảm nhựa asphalt, có hệ thống đèn chiếu sáng, có rãnh thoát nước, nhiều tuyến được trồng hoa, cây bóng mát. Năm 2023, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 80,6 triệu đồng... Xác định xây dựng NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu là nhiệm vụ quan trọng, xuyên suốt, cấp ủy, chính quyền, nhân dân xã Thanh Sơn đang tiếp tục rà soát, nỗ lực hoàn thiện các chỉ tiêu, tiêu chí chưa đạt chuẩn như: chỉ tiêu vùng nguyên liệu tập trung đối với nông sản chủ lực của xã được cấp mã vùng (Tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn), chỉ tiêu có lắp đặt các dụng cụ thể thao ngoài trời ở điểm công cộng (tiêu chí văn hóa);... Đồng thời chọn thôn Thanh Nộn 2 để triển khai xây dựng thôn thông minh theo quy định xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025.

Trường tiểu học xã Thanh Sơn được đầu tư xây dựng khang trang

Nhờ phát huy tinh thần đoàn kết, nỗ lực xây dựng NTM kiểu mẫu, những năm qua, diện mạo nông thôn ở Hợp Lý (Lý Nhân) có sự đổi mới rõ nét. Công tác bảo vệ môi trường, tạo cảnh quan sáng-xanh-sạch-đẹp được quan tâm thực hiện; các thiết chế văn hóa ở cơ sở được đầu tư đồng bộ; hệ thống chính trị được củng cố và hoạt động hiệu quả; nguyên tắc tập trung dân chủ ở cơ sở được phát huy; công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo được quan tâm, chỉ đạo duy trì thực hiện nghiêm; niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền ngày càng được củng cố... Đồng chí Đỗ Thị Hương, Phó Chủ tịch UBND xã Hợp Lý cho biết: Thời gian qua, Hợp Lý luôn chú trọng rà soát, đánh giá toàn bộ các chỉ tiêu, tiêu chí NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu theo Bộ tiêu chí mới giai đoạn 2021-2025. Những tiêu chí đã đạt, xã chỉ đạo tiếp tục củng cố và nâng cao. Những tiêu chí chưa đạt, xã chỉ đạo xây dựng lộ trình cụ thể để thực hiện, phấn đấu đạt chuẩn theo đúng quy định.

Giai đoạn 2018-2021 tỉnh ta có 19 xã đã được công nhận xã NTM kiểu mẫu gồm: Xuân Khê, Nhân Bình, Đức Lý, Nhân Chính, Hợp Lý (huyện Lý Nhân); Thanh Sơn, Thi Sơn, Nguyễn Úy, Nhật Tựu (huyện Kim Bảng); An Đổ, Vũ Bản (huyện Bình Lục); Mộc Bắc, Mộc Nam (thị xã Duy Tiên); Phù Vân, Liêm Tiết, Kim Bình (thành phố Phủ Lý); Thanh Nguyên, Liêm Phong, Thanh Tâm (huyện Thanh Liêm). Theo đánh giá của Chi cục phát triển Nông thôn (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), sau khi được công nhận đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu, các xã luôn quan tâm, chú trọng tới công tác tiếp tục hoàn thiện, duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí. Đặc biệt chủ động triển khai nhân rộng các mô hình phát triển sản xuất nhằm nâng cao thu nhập cho người dân; có giải pháp xóa nghèo bền vững. Cùng với đó, quan tâm, tạo điều kiện để nâng cao chất lượng hoạt động của các mô hình, câu lạc bộ văn hóa, thể thao; tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia vệ sinh đường làng, ngõ xóm, thu gom rác thải; trồng mới, trồng bổ sung, chăm sóc bảo vệ các tuyến đường hoa, cây xanh; xây dựng thêm các tuyến đường điện chiếu sáng tạo cảnh quan môi trường theo hướng sáng - xanh - sạch - đẹp. Trên địa bàn các xã đã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu an ninh trật tự luôn được duy trì ổn định; dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 được triển khai hiệu quả… Đến nay các xã cơ bản đạt chuẩn 19 tiêu chí bảo đảm các quy định của Bộ tiêu chí NTM cấp xã giai đoạn 2021-2025 (Quyết định số 43/QĐ-UBND ngày 16/9/2022 của UBND tỉnh) và đang hoàn thiện mô hình thôn thông minh để đáp ứng quy định xã NTM kiểu mẫu (theo Quyết định số 17/2023/QĐ-UBND ngày 15/3/2023 của UBND tỉnh).

Bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình triển khai thực hiện, việc duy trì, hoàn thiện các tiêu chí theo Bộ tiêu chí NTM cấp xã giai đoạn 2021-2025 các xã còn gặp một số khó khăn, vướng mắc, đó là: Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021-2025 đặt ra yêu cầu về chất lượng cũng như số lượng chỉ tiêu cao hơn so với giai đoạn trước, trong đó có một số tiêu chí khó, cần có thời gian thực hiện phù hợp mới thấy được kết quả như tiêu chí về tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn; tiêu chí về y tế với chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia và sử dụng ứng dụng khám chữa bệnh từ xa đạt từ 40%; tiêu chí môi trường, chất lượng môi trường sống; mô hình thôn thông minh đối với xã NTM kiểu mẫu. Cùng với đó các xã được công nhận NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018 - 2021 của tỉnh không thực hiện xây dựng NTM nâng cao.

Vì vậy, để duy trì đạt chuẩn tiêu chí, quy định xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 các xã đã đạt NTM kiểu mẫu giai đoạn 2018-2021 phải thực hiện đồng thời 3 nhiệm vụ đó là vừa phải duy trì, nâng cao chất lượng tiêu chí xã NTM, vừa phải nâng cao và hoàn thiện đạt chuẩn các tiêu chí NTM nâng cao, vừa phải duy trì, hoàn thiện các quy định xã NTM kiểu mẫu, trong đó yêu cầu xã có mô hình thôn thông minh. Khó khăn nữa đó là nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đầu tư cho các địa phương rất hạn chế, nhất là từ năm 2022 tỉnh Hà Nam tự cân đối ngân sách nên việc huy động nguồn vốn đầu tư cho các địa phương thực hiện xây dựng NTM gặp nhiều khó khăn. Nguồn vốn của các xã chủ yếu từ nguồn đấu giá quyền sử dụng đất, tỷ lệ % để lại cho xã thấp nên các xã gặp khó khăn trong huy động nguồn vốn để duy trì đạt chuẩn tiêu chí NTM, NTM nâng cao và xây dựng thôn thông minh để đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025.

Giao thông nông thôn ở xã Hợp Lý (Lý Nhân) đáp ứng tiêu chí sáng - xanh - sạch - đẹp.
Ảnh: Vĩnh Linh

Nỗ lực khắc phục khó khăn, quyết tâm hoàn thiện, giữ vững, không ngừng nâng cao các chỉ tiêu, tiêu chí NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021- 2025, thời gian tới, các xã đã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu của tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân hưởng ứng phong trào “Chung sức xây dựng NTM” tạo sự đồng thuận, thống nhất cao, phát huy tốt nội lực trong xây dựng NTM. Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là của người dân. Tập trung và ưu tiên dành nguồn lực đầu tư để bảo đảm hoàn thành các tiêu chí NTM nâng cao cấp xã giai đoạn 2021-2025, trong đó các xã cần xác định rõ lộ trình, lĩnh vực cần thiết để tập trung đầu tư, tránh đầu tư dàn trải hoặc nặng về đầu tư hạ tầng. Tập trung rà soát, xây dựng kế hoạch chi tiết, huy động nguồn lực để tiếp tục thực hiện hoàn thiện, duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí, quy định xã NTM kiểu mẫu, trong đó hoàn thành xây dựng mô hình thôn thông minh đáp ứng các quy định xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 để tiến tới xây dựng mô hình xã NTM thông minh.

Phạm Hiền