Nobel Kinh tế 2019 vinh danh nữ giáo sư tìm ra giải pháp giảm nghèo

Xóa đói nghèo bền vững

Giải Nobel Kinh tế 2019 được trao cho giải pháp giảm nghèo của Michael Kremer, Esther Duflo và Abhijit Banerjee

Nữ giáo sư kinh tế Esther Duflo và cộng sự của mình là nhà kinh tế người Mỹ Abhijit Banerjee (58 tuổi) cùng Giáo sư kinh tế của Đại học Havard Micheal Kremer (54 tuổi) đã giành giải Nobel Kinh tế năm 2019. Ba nhà khoa học nói trên theo đuổi cách tiếp cận thử nghiệm để giảm nghèo toàn cầu. Mặc dù có những cải tiến mạnh mẽ gần đây, một trong những vấn đề cấp bách nhất của nhân loại vẫn là giảm nghèo đói toàn cầu dưới mọi hình thức. Kết quả nghiên cứu của những người đoạt giải - và những nhà nghiên cứu theo bước chân của họ - đã cải thiện đáng kể khả năng chống đói nghèo. Từ kết quả của một trong những nghiên cứu của họ, hơn 5 triệu trẻ em Ấn Độ đã được hưởng lợi từ các chương trình dạy kèm hiệu quả trong trường học.

Hơn 700 triệu người hiện sống với mức thu nhập cực kỳ thấp. Hằng năm, khoảng 5 triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong do các căn bệnh có thể được ngăn ngừa hoặc chữa khỏi bằng các phương pháp điều trị chi phí thấp. Một nửa số trẻ em trên thế giới không có kỹ năng đọc viết và tính toán cơ bản. Các tác giả của Nobel Kinh tế 2019 chỉ ra cách tiếp cận mới liên quan đến việc phân chia vấn đề thành những câu hỏi nhỏ hơn, ví dụ các biện pháp can thiệp hiệu quả nhất để cải thiện kết quả giáo dục hoặc sức khỏe trẻ em. RSAS nhấn mạnh rằng, nghiên cứu có tiềm năng lớn trong việc cải thiện hơn nữa cuộc sống của những người nghèo khổ nhất trên thế giới và cải thiện khả năng chống đói nghèo trên toàn cầu. Chỉ trong 2 thập kỷ, cách tiếp cận dựa trên thí nghiệm mới của họ đã thay đổi kinh tế học phát triển, hiện đang là một lĩnh vực nghiên cứu nở rộ.

Những người đoạt giải năm nay đã có cách tiếp cận mới để tìm ra cách tốt nhất chiến đấu với đói nghèo, theo phương cách chia nhỏ vấn đề ra để dễ quản lý hơn, chẳng hạn như các biện pháp can thiệp hiệu quả nhất để cải thiện kết quả giáo dục hoặc sức khỏe trẻ em.

Bà Esther Duflo đạt giải Nobel Kinh tế 2019

Bà Duflo giải thích, công việc của ba người tập trung vào việc tìm hiểu nguồn gốc sâu xa của tình trạng nghèo đói. "Cách tiếp cận của chúng tôi là giải quyết từng vấn đề một và kiểm tra chúng một cách khoa học nhất có thể", bà Duflo cho biết. Cũng theo bà Duflo, giải Nobel Kinh tế 2019 cũng công nhận hàng trăm nhà nghiên cứu làm việc về vấn đề nghèo đói toàn cầu. Đó là một phong trào lớn hơn nhiều so với những gì bộ ba đang theo đuổi.

Người trẻ tuổi nhất được trao giải Nobel Kinh tế

Esther Duflo là người trẻ tuổi nhất được trao giải Nobel Kinh tế. Bà đồng thời cũng trở thành người phụ nữ thứ hai đoạt giải thưởng danh giá này trong 50 năm qua. Bà Elinor Ostrom thuộc Đại học Indiana (Mỹ) là người phụ nữ đầu tiên nhận Nobel Kinh tế năm 2009.

Bà Duflo là nhà sáng lập và giám đốc Abdul Latif Jameel Poverty Action Lab, là Giáo sư Giảm nghèo và Kinh tế phát triển tại Đại học Massachusetts. Năm 2009, bà trở thành người nhận đầu tiên của giải thưởng quốc tế Calgo-Armengol về những đóng góp của bà cho lí thuyết và sự hiểu biết các cơ chế tương tác xã hội, giáo dục, tín dụng nhỏ, chính sách y tế. Tờ tạp chí Mỹ Foreign Policy đưa bà vào danh sách 100 nhà trí thức của thế giới năm 2008. Bà là 1 trong 8 nhà kinh tế học trẻ trên thế giới trong danh sách của tờ The Economist.

Năm 2010, Hiệp hội Kinh tế Mỹ (American Economic Association) đã trao tặng bà huy chương John Bates Clark. Tạp chí Time gọi bà là một trong 100 người ảnh hưởng nhất thế giới vào tháng 4/2011. Cuốn sách Poor Economics do bà và Banerjee viết chung đã được tờ Financial Times đánh giá là cuốn sách kinh tế đáng giá nhất trong năm 2011.

Bà Esther Duflo

Esther Duflo là một trong những chuyên gia kinh tế nữ có ảnh hưởng lớn nhất thế giới. Bà đã làm thay đổi triệt để ngành kinh tế học phát triển. Bà đã tìm ra giải pháp chống nghèo khổ với những thực nghiệm có kiểm chứng và được tiến hành tại chỗ. Bà Duflo đã tập trung vào thử nghiệm chống bệnh thiếu máu: Phương thuốc chống thiếu máu là dùng muối ăn có bổ sung chất sắt, phân chia chất này cho 400 làng ở Ấn Độ - muối có bổ sung sắt chia làm hai loại, loại không được trợ giá và loại có trợ giá được phân bố ngẫu nhiên. Phương pháp này cho thấy, trong cuộc chiến chống đói nghèo, tín dụng nhỏ chỉ có thể giúp đỡ phần nào và loại bếp tiết kiệm năng lượng phải hết sức giản tiện và dễ sử dụng thì người nghèo mới có thể áp dụng được.

Họ đều nhất trí rằng bà Duflo đã cải thiện chất lượng các dự án viện trợ. Ví dụ, người ta đã phát hiện ra trị giun cho trẻ em ở châu Phi là biện pháp hữu ích nhất để khuyến khích các em đến trường.

Bà Esther Duflo và ông Abhijit Banerjee thăm các trẻ em nghèo Ấn Độ

Bà Duflo đoạn tuyệt với quan niệm cho rằng muốn xóa đói giảm nghèo phải có đủ tiền, vấn đề chính là phải sử dụng một cách có hiệu quả nguồn tài nguyên hạn hẹp và hiệu quả. Bà còn áp dụng kết quả nghiên cứu kinh tế học hành vi, trong đó giải thích nguyên do vì sao con người không phải lúc nào cũng hành động duy lý.

Mặt khác, bà cũng không tán thành quan niệm của một số đồng nghiệp ở Đại học New York, những người này cho rằng viện trợ phát triển là vô bổ vì nó làm cho người nghèo thiếu tinh thần tự chịu trách nhiệm.

Tâm nguyện cống hiến của nhà khoa học

Khi được hỏi cảm thấy thế nào khi nhận giải thưởng danh giá này, nhà kinh tế học Esther Duflo nói: "Đây chỉ là đóng góp cực kỳ khiêm tốn". Bà Duflo cho rằng bà cùng với hai đồng nghiệp được giải là Banerjee và Kremer sẽ cống hiến cho đến già. Theo bà, giải thưởng cũng công nhận đóng góp của hàng trăm nhà nghiên cứu trong lĩnh vực giảm nghèo đói toàn cầu. Điều quan trọng là phải hiểu được nguồn gốc sâu xa của nghèo đói và mối quan hệ của nghèo đói để có giải pháp cụ thể.

Các nhà hoạch định chính sách nhìn nhận chung chung về người nghèo, nghĩ rằng người nghèo hoàn toàn tuyệt vọng hoặc lười biếng, hoặc buôn bán nhỏ lẻ mà không hiểu nguyên nhân. Cách tiếp cận của nghiên cứu là giải nén từng vấn đề một và kiểm tra chúng một cách khoa học nhất có thể.

Bà Esther Duflo với chương trình giảm nghèo ở Rwanda

Bà Duflo nói, nữ khoa học gia Marie Curie đã dành số tiền thưởng giải Nobel đầu tiên của mình để đầu tư mua thiết bị nghiên cứu thêm về phóng xạ. Vì vậy, bà dự định sẽ làm như vậy cho công tác nghiên cứu giảm nghèo.

Tại buổi họp báo sau trao giải, bà Duflo nhấn mạnh: "Phụ nữ xứng đáng được tôn trọng hơn trong lĩnh vực kinh tế". Với việc trở thành người phụ nữ thứ hai giành giải này, bà Duflo hy vọng sẽ đại diện cho tất cả phụ nữ đang làm việc trong lĩnh vực kinh tế. Nhà khoa học cũng cảnh báo rằng phụ nữ đang bị đối xử bất công trong lĩnh vực này.

"Chúng ta đang ở thời đại mà mọi người bắt đầu nhận ra rằng không phải lúc nào phụ nữ cũng được đối xử tốt, cả trong cách chúng ta cư xử riêng tư và công khai với nhau. Bằng việc chứng minh phụ nữ có thể thành công và được công nhận, tôi hy vọng sẽ truyền cảm hứng cho nhiều phụ nữ khác tiếp tục làm việc. Nhiều người đàn ông khác cần phải dành cho họ sự tôn trọng mà họ xứng đáng như đối với mọi người khác", nhà kinh tế học nhấn mạnh.

Ngự Bình Nobel Prize, Guardian