Nobel Vật lý 2024 thuộc về nghiên cứu nền tảng cho trí tuệ nhân tạo
Chiều ngày 8/10 (theo giờ Việt Nam), tại thủ đô Stockholm (Thụy Điển), Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã quyết định trao Giải thưởng Nobel Vật lý năm 2024 cho 2 nhà khoa học John J.Hopfield từ Đại học Princeton (Mỹ) và Geoffrey E.Hinton từ Đại học Toronto (Canada) 'vì những khám phá và phát minh nền tảng cho phép học máy sử dụng mạng nơ-ron nhân tạo'.
Hai chủ nhân của Giải Nobel Vật lý năm 2024. Ảnh minh họa: Hội đồng Nobel.
Theo thông báo, 2 nhà khoa học đạt giải đã sử dụng các công cụ từ vật lý để xây dựng các phương pháp giúp đặt nền tảng cho công nghệ học máy mạnh mẽ ngày nay. Học máy là một nhánh của trí tuệ nhân tạo và khoa học máy tính, tập trung vào việc vào sử dụng dữ liệu và thuật toán để mô phỏng cách học của con người, từ đó dần dần cải thiện tính chính xác của nó.
Nhà khoa học Hopfield đã tạo ra một cấu trúc có thể lưu trữ và tái tạo thông tin. Trong khi đó, nhà khoa học Hinton đã phát minh ra một phương pháp có thể tự khám phá các thuộc tính trong dữ liệu và phương pháp này đã trở nên quan trọng đối với các mạng nơ-ron lớn hiện đang được sử dụng.
Lễ trao giải Nobel Vật lý 2024 sẽ được tổ chức vào ngày 10/12 tại thủ đô Stockholm, là ngày tưởng niệm sự ra đi của Alfred Nobel năm 1896.
Năm ngoái, giải Nobel Vật lý được trao cho 3 nhà khoa học Pierre Agostini, Ferenc Krausz và Anne L'Huillier với nghiên cứu liên quan đến hạt electron bên trong nguyên tử và phân tử.
Nobel là giải thưởng quốc tế do Quỹ Nobel tại Stockholm lập ra từ năm 1901 dựa trên tài sản của Alfred Nobel, nhà phát minh kiêm doanh nhân Thụy Điển. Giải thưởng được trao thường niên cho những cá nhân và tổ chức có cống hiến nổi bật trong các lĩnh vực Y Sinh, Hóa học, Vật lý, Văn học, Hòa bình. Năm 1968, Ngân hàng Trung ương Thụy Điển lập ra Giải thưởng của Ngân hàng Thụy Điển cho Khoa học kinh tế để tưởng nhớ Nobel, còn gọi là giải Nobel Kinh tế. Những nhà khoa học được vinh danh sẽ nhận bằng khen, huy chương vàng và phần thưởng trị giá 1 triệu USD. Từ năm 1901 - 2023, giải thưởng đã được trao 622 lần cho 1.002 cá nhân và tổ chức trên thế giới.
Ngày 7/10, 2 nhà khoa học người Mỹ là Victor Ambros và Gary Ruvkun đã được vinh danh giải Nobel Y Sinh với công trình nghiên cứu về microRNA và vai trò của nó trong việc điều hòa gene.
Hội đồng Nobel sẽ công bố giải Nobel Hóa học (ngày 9/10), Nobel Văn học (ngày 10/10), Nobel Hòa bình (ngày 11/10), Nobel Kinh tế (ngày 14/10).
