Nơi di sản được bảo tồn trong đời sống đương đại

“Hội tụ di sản” là dịp tôn vinh nghề và làng nghề truyền thống

Mỗi giá trị truyền thống không chỉ được lưu giữ trong ký ức

Với chủ đề “di sản - kết nối - thời đại”, Festival Thăng Long - Hà Nội lần đầu tiên được tổ chức dưới sự chỉ đạo của UBND TP Hà Nội với sự phối hợp của các sở, ban, ngành, địa phương cùng nhiều tỉnh, TP trong cả nước. Theo đó, Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 được triển khai tại nhiều không gian mang biểu trưng di sản và sáng tạo của Thủ đô như: Hoàng thành Thăng Long, đền Ngọc Sơn, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Bảo tàng Hà Nội, hồ Hoàn Kiếm... Quy tụ hơn 30 hoạt động đặc sắc, chương trình là hành trình trải nghiệm, mở ra không gian kết nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai, nơi mỗi người dân, mỗi du khách đều có thể cảm nhận sâu sắc nhịp đập văn hóa của Hà Nội.

Theo ông Phạm Hoàng Giang - tổng đạo diễn lễ khai mạc, Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 là sự kiện có thời gian chuẩn bị lâu nhất từ trước đến nay. Ban Tổ chức đã mất khoảng 6 tháng cho công tác này. Việc tổ chức Festival trong 16 ngày là cần thiết để người dân và du khách có thêm nhiều cơ hội, thời gian để cảm nhận một cách thấu đáo về những di sản, tinh hoa văn hóa của Thủ đô.

Tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, du khách được trải nghiệm chuỗi hoạt động “Hội tụ di sản”, trưng bày sản phẩm làng nghề truyền thống của ba kinh đô xưa là Thăng Long, Huế và Hoa Lư; giới thiệu văn hóa ẩm thực hương vị Hà Nội cùng các hoạt động thủ công, thiết kế sáng tạo tại Hồ Văn. Du khách cũng được trải nghiệm nhiều hoạt động đặc sắc như: trình diễn thời trang “Áo dài trên con đường di sản”; triển lãm tranh “Hà Nội thanh tân”; chương trình nghệ thuật “Hà Nội ơi”; tọa đàm khoa học quốc tế “Di sản giáo dục và văn hóa Đông - Tây”; trưng bày “Di sản và tương lai”...

Đến với Festival Thăng Long - Hà Nội 2025, khách du lịch sẽ có cơ hội đón xem Lễ hội Múa rối Hà Nội mở rộng (diễn ra vào ngày 15/11), vở diễn “Kinh đô Thăng Long” (diễn ra vào ngày 10/11), chương trình “Ngọc Sơn đêm huyền bí” (diễn ra vào ngày 8 và 16/11)... Đặc biệt, Lễ hội Áo dài du lịch Hà Nội năm 2025 là một trong những điểm nhấn của Festival. Đây là lần thứ 4 hoạt động này được duy trì tổ chức. Năm nay, Lễ hội Áo dài du lịch Hà Nội sẽ kéo dài từ ngày 7-9/11 tại Bảo tàng Hà Nội và khu vực hồ Hoàn Kiếm với nhiều hoạt động tôn vinh nét đẹp của áo dài truyền thống gắn với các giá trị văn hóa, du lịch của Thủ đô.

Tại Bảo tàng Hà Nội, công chúng có thể tham quan trưng bày chuyên đề “Những khám phá khảo cổ học từ di tích Vườn Chuối”, cùng không gian trải nghiệm nghệ thuật rối dân gian trong chương trình “Rối độc diễn”. Điểm nhấn quốc tế là chương trình nghệ thuật “Khoảnh khắc vĩnh cửu”, có sự tham gia của nhà soạn nhạc Thụy Sĩ Dominique Barthassat cùng các nhóm sáng tạo Hà Nội.

Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 cũng đánh dấu 10 năm UNESCO công nhận “Nghi lễ và trò chơi kéo co” là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Nhân dịp này, sẽ diễn ra hội thảo quốc tế “Một thập kỷ bảo vệ và phát huy Nghi lễ và trò chơi kéo co”, cùng hoạt động trình diễn, giao lưu giữa các đoàn quốc tế và 10 cộng đồng thực hành di sản từ nhiều địa phương trong nước như: Bắc Ninh, Hưng Yên, Lào Cai, Ninh Bình, Phú Thọ và Hà Nội. Theo bà Lê Thị Ánh Mai - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, với quy mô 5.000 nghệ sĩ, nghệ nhân tham gia, Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 hứa hẹn trở thành sự kiện văn hóa lớn nhất từ trước đến nay của Thủ đô, nơi di sản được thổi sức sống mới bằng tinh thần sáng tạo, kết nối và hội nhập. Thông qua chuỗi sự kiện, Hà Nội mong muốn khẳng định hình ảnh “TP sáng tạo - nơi di sản sống cùng thời đại”, đồng thời quảng bá mạnh mẽ thương hiệu văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Cảm nhận sâu sắc nhịp đập văn hóa Thủ đô

Tại lễ khai mạc chương trình “Hội tụ di sản” trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, du khách đã thực sự được hòa mình vào một hành trình trải nghiệm, một không gian kết nối giữa quá khứ - hiện tại - tương lai, nơi mỗi du khách đều có thể cảm nhận sâu sắc nhịp đập văn hóa của Thủ đô. Hà Nội - mảnh đất nghìn năm văn hiến - không chỉ là trung tâm chính trị, kinh tế mà còn là cái nôi hội tụ và lan tỏa tinh hoa văn hóa dân tộc. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, Thăng Long - Hà Nội luôn là nơi kết nối những giá trị di sản, nơi những tinh hoa nghề truyền thống được gìn giữ, bồi đắp và tỏa sáng cùng năm tháng. Chương trình “Hội tụ di sản” chính là minh chứng sống động cho tinh thần đó.

“Hội tụ di sản” là dịp tôn vinh nghề và làng nghề truyền thống, đồng thời là nơi tôn vinh những nghệ nhân, thợ giỏi, người lao động đã bền bỉ gìn giữ và làm sống lại những giá trị văn hóa cổ truyền giữa thời hiện đại. Không dừng lại ở đó, chương trình còn mở ra không gian truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ - những người mang trong mình khát vọng kế thừa, đổi mới và phát triển nghề truyền thống bằng tư duy sáng tạo, công nghệ và hội nhập quốc tế. Thông qua các hoạt động trình diễn, giao lưu và trải nghiệm, chương trình góp phần khơi dậy tình yêu nghề, thu hút lực lượng trẻ có trình độ, tạo sức bật mới cho chuỗi giá trị kinh tế sáng tạo từ di sản.

Chủ đề “Hội tụ di sản” được lựa chọn không chỉ mang ý nghĩa kết nối ba cố đô Hoa Lư (Ninh Bình) - Thăng Long (Hà Nội) và Phú Xuân (Huế) mà còn là nơi hội tụ của các vùng văn hóa trên khắp mọi miền Tổ quốc, từ miền xuôi đến miền ngược, từ đồng bằng sông Hồng trù phú đến đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ. Đồng thời, thể hiện tầm nhìn và khát vọng của Thủ đô trong việc xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm sáng tạo của khu vực và thế giới, nơi di sản truyền thống giao hòa cùng hơi thở thời đại, làm nên bản sắc riêng của một Thủ đô hội tụ và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam.

Đây cũng là cách mà Hà Nội khẳng định cam kết trong việc bảo tồn di sản song hành cùng phát triển, để mỗi giá trị truyền thống không chỉ được lưu giữ trong ký ức, mà còn được “sống” trong đời sống đương đại, gần gũi, hấp dẫn và lan tỏa.

Thái Phương