Nỗi lo cháy tại các chung cư mini, nhà trọ

Theo các chuyên gia về phòng cháy, chữa cháy (PCCC), mùa nắng nóng cao điểm, mức tiêu thụ điện năng tăng cao càng khiến cháy, nổ, chập điện dễ xảy ra; trong khi rất nhiều người có thói quen sử dụng thiết bị điện không đúng cách, sạc ắc quy xe máy điện qua đêm, dự trữ chất đốt, để vật liệu dễ cháy không đúng chỗ, đốt vàng mã... Nguy cơ hỏa hoạn tại các chung cư mini, nhà trọ cao hơn gấp nhiều lần vì số lượng người ở trong cùng một mặt bằng đông, diện tích nhỏ, chật chội; xe máy, xe đạp điện và các đồ dùng bằng vật liệu dễ cháy để ở ngay tầng trệt...

Tại các thành phố lớn, nhất là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh có rất nhiều chung cư mini, nhà trọ không đủ điều kiện về PCCC, tập trung nhiều ở khu vực ven đô, gần khu công nghiệp và các trường đại học. Dù biết ở những khu này có nguy cơ cháy, nổ cao, không bảo đảm an toàn nhưng với các gia đình có thu nhập thấp, từ quê lên thành phố làm ăn, sinh sống và sinh viên, công nhân thì không có sự lựa chọn nào khác.

Chung cư mini ở số 10, ngõ 94 Hồ Tùng Mậu, phường Mai Dịch (Cầu Giấy, Hà Nội) làm bổ sung lối thoát nạn bên ngoài.

Qua khảo sát của chúng tôi tại Hà Nội, trên địa bàn các quận: Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Thanh Xuân, Hà Đông có rất nhiều khu nhà trọ và chung cư mini, phần lớn đều nằm trong ngõ sâu, được xây dựng, cải tạo trên diện tích đất ở hạn hẹp của người dân. Một số chung cư mini hình thành từ công trình xin cấp phép xây dựng nhà ở, cơi nới, chồng tầng vượt giấy phép... Nhà trọ thì người dân tự thiết kế, cải tạo để vừa ở, vừa có phòng cho thuê. Chính vì vậy mà chất lượng, công năng của các công trình này không thể bảo đảm an toàn cho nhiều hộ gia đình cùng sinh hoạt. Đặc biệt, đa số các nhà trọ, chung cư mini không đáp ứng các yêu cầu về PCCC; nếu xảy ra cháy, việc thoát hiểm và chữa cháy, cứu nạn hết sức khó khăn.

Vậy, chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng làm gì để xử lý các chung cư mini, cơ sở cho thuê trọ không đủ điều kiện về PCCC? Đại tá Dương Đức Hải, Phó giám đốc Công an TP Hà Nội, cho biết: “Riêng địa bàn quận Cầu Giấy, Công an thành phố đã chỉ đạo thành lập 40 tổ công tác, tổ chức rà soát, kiểm tra các cơ sở thuộc loại hình nhà trọ, chung cư mini. Các nội dung kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn cơ sở hoàn thành việc khắc phục tập trung vào các giải pháp trước mắt, như: Mở lối thoát nạn khẩn cấp thứ hai; có giải pháp ngăn cách khu vực để xe, khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao với khu vực ở và lối thoát nạn; trang bị các phương tiện, thiết bị PCCC và công cụ phá dỡ để thoát hiểm phù hợp... nhằm hạn chế cháy, nổ xảy ra và giảm thiệt hại do cháy”.

Thực tế, qua kiểm tra, các tổ công tác đã phát hiện nhiều điểm tồn tại, bất cập. Phổ biến nhất là tình trạng thiếu trang thiết bị PCCC; kỹ năng ứng phó với tình huống cháy, nổ của người dân còn yếu; nhiều chung cư mini, nhà trọ chưa có giải pháp ngăn cháy, giải pháp thoát nạn, chưa trang bị mặt nạ phòng độc cho cư dân... Đặc biệt, phần lớn các chung cư mini, nhà trọ trong ngõ đều không xây dựng tầng hầm do diện tích hẹp hoặc không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, chưa xây dựng vách ngăn chống cháy tại khu để xe, không tách biệt khu vực để xe xăng và khu vực để xe đạp điện, xe máy điện; thậm chí không có bình bọt chữa cháy tại nơi để xe.

Đơn cử như khi kiểm tra chung cư mini ở số 10, ngõ 94 Hồ Tùng Mậu, phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy, tổ công tác của Công an TP Hà Nội kết luận: Tòa nhà chưa có giải pháp ngăn cháy, giải pháp thoát nạn, chưa trang bị phương tiện PCCC theo những hướng dẫn về giải pháp khắc phục trước mắt của cơ quan có thẩm quyền. Phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã trực tiếp tìm hiểu và thấy rằng, khu nhà này nằm trong ngõ sâu, hẹp, đường vào chỉ rộng khoảng 1,2m, có đoạn chỉ rộng 1m. Chung cư mini gồm hai khối nhà nối thông (một khối nhà 9 tầng, một khối nhà 5 tầng), phần sân giữa hai khối nhà được cơi nới làm nhà để xe 3 tầng. Do mật độ xây dựng cao, khu để xe nằm giữa hai tòa nhà, trong khi có hàng chục phòng sinh hoạt của nhiều hộ dân nên rất ít lối thoát hiểm. Hành lang chật hẹp nhưng các hộ dân vẫn để xe đạp, phơi quần áo chiếm hết lối đi. Theo quan sát của chúng tôi, nếu xảy ra cháy, người dân sẽ không biết chạy đi đâu. Mặt khác, ngõ 94 Hồ Tùng Mậu không đủ rộng cho xe thang cơ động nếu xảy ra cháy; xe phun nước phải đỗ cách xa hàng trăm mét rồi kéo vòi phun vào; việc tiếp cận tòa nhà từ trên cao và triển khai công tác chữa cháy, cứu hộ, cứu nạn gặp rất nhiều khó khăn... Được biết, Phó giám đốc Công an TP Hà Nội đã yêu cầu Công an quận Cầu Giấy phối hợp với UBND phường Mai Dịch giám sát, đôn đốc việc khắc phục những tồn tại về công tác PCCC của chung cư mini trên; hết thời hạn theo cam kết phải đánh giá lại; cương quyết xử lý, đình chỉ hoạt động nếu vẫn vi phạm...

Tại TP Hồ Chí Minh, ngày 10-6, Chủ tịch UBND thành phố đã có văn bản chỉ đạo tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ của hộ gia đình, cá nhân; cơ sở dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao trên địa bàn thành phố. Giao các sở, ngành chức năng và UBND cấp huyện chủ động xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng; tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng và PCCC đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ của hộ gia đình, cá nhân; cơ sở dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao; đề ra giải pháp khả thi nhằm khắc phục các tồn tại, hạn chế đối với nhà ở nhiều căn hộ nhưng chưa bảo đảm các điều kiện về an toàn PCCC, cứu nạn, cứu hộ; đình chỉ hoạt động ngay đối với các cơ sở không đủ điều kiện an toàn PCCC, cứu nạn, cứu hộ, có nguy cơ cháy, nổ...

Bài và ảnh: TUẤN NAM