Nơi lưu dấu lịch sử kiên cường của các lão dân quân Hoằng Trường

Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng tọa lạc tại trung tâm xã Hoằng Trường. Ảnh: Thanh Thuận

Địa danh lưu dấu ấn lịch sử thời chống Mỹ

Về xã Hoằng Trường, tận mắt chứng kiến sự khởi sắc của xã biển cũng như sự thay đổi trong cuộc sống của người dân nơi đây, có một niềm vui nhen lên trong tôi. Trong dòng người đổ về đây du lịch, nghỉ dưỡng tại bãi biển Hải Tiến, nhiều người đã được giới thiệu và tìm đến tham quan công trình Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng cùng câu chuyện về sự anh dũng, quả cảm của các lão ngư dân của xã trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng tọa lạc ở trung tâm xã Hoằng Trường, được khánh thành vào ngày 25-1-2013, trong khuôn viên khá rộng. Tượng đài được làm bằng chất liệu đá, cao 17,1m, nặng 170 tấn được đặt trên khối bê tông cốt thép cọc chịu lực. Hình tượng chính của tượng đài là một lão ngư với bộ ngực vạm vỡ phanh trần, một tay cầm chiếc mũ rơm, tay còn lại giơ cao ống ngắm của súng máy phòng không 12,7mm, hai bàn chân bám vào đất mẹ, mắt hướng ra biển khơi.

Xung quanh dưới bức tượng đài chính có 4 bức phù điêu rộng 84m2 làm bằng chất liệu đá, được chạm khắc tinh xảo, thể hiện cảnh chiến đấu dũng cảm của các bô lão cùng các chiến sĩ pháo binh và Trung đội nữ dân quân Hoằng Trường, Hoằng Hải và dân quân Nam Ngạn; hình ảnh 2 máy bay của giặc Mỹ bị bắn rơi, cảnh nhân dân vui mừng hò reo chiến thắng... Sau lưng tượng đài là dãy núi Linh Trường sừng sững.

Tượng đài được xây dựng để tưởng nhớ công lao của các lão ngư trong xã, dù tuổi cao nhưng với tinh thần chiến đấu quật cường đã 2 lần bắn rơi 2 chiếc máy bay của giặc Mỹ, trong đó có chiếc máy bay F-4 một thời từng là tiêm kích hiện đại bậc nhất của Mỹ trên bầu trời miền Bắc Việt Nam, vào ngày 14-10-1967. Chiến công của các lão ngư trở thành chiến công đầu tiên và duy nhất trên miền Bắc bắn rơi máy bay phản lực Mỹ bằng súng bộ binh. Rất nhanh sau đó, chiến công ấy đã được truyền đi trên khắp cả nước, cổ vũ tinh thần đánh Mỹ của quân và dân ta.

Ngày 18-10-1967, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh thưởng Huân chương chiến công hạng Ba và gửi thư đến Trung đội lão dân quân Hoằng Trường khen ngợi, cổ vũ tinh thần chiến đấu của các cụ. Ngày 25-8-1970, trung đội Lão dân quân Hoằng Trường đã được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Phát huy giá trị tượng đài gắn với phát triển du lịch

Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng được chính thức khởi công năm 2011 và hoàn thành vào năm 2013 từ ngân sách xã hội hóa. Trong điều kiện ngân sách địa phương còn nhiều khó khăn, huyện Hoằng Hóa đã tuyên truyền, phát động cuộc đóng góp để xây dựng tượng đài trong toàn thể nhân dân đang sinh sống trong huyện cũng như những người con của quê hương đang sinh sống, lập nghiệp ở nơi khác. Tượng đài khánh thành đã đáp ứng nguyện vọng của nhân dân xã Hoằng Trường. Đây không chỉ là nơi tưởng nhớ truyền thống yêu nước đánh giặc của quân và nhân dân xã Hoằng Trường nói riêng mà còn là nơi tưởng nhớ truyền thống đánh giặc giữ nước của quân và dân ta nói chung trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng là một công trình có vị trí quan trọng trong lòng nhân dân xã Hoằng Trường, huyện Hoằng Hóa. Khuôn viên tượng đài còn là nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, xã hội của huyện, xã. Không chỉ góp phần làm đẹp cảnh quan, tạo dựng bản sắc văn hóa, Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng còn là địa chỉ “đỏ” giáo dục truyền thống cho con em trong huyện, xã, cung cấp những trải nghiệm ý nghĩa về truyền thống, lịch sử đấu tranh cách mạng của cha ông cho cộng đồng, du khách khi có dịp ghé thăm.

Thời gian qua, nhờ sự đầu tư, tôn tạo cùng với việc đưa Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng vào đề án phát triển du lịch của huyện Hoằng Hóa đã giúp di tích vừa có điều kiện được bảo tồn, vừa phát huy giá trị văn hóa, lịch sử. Địa phương cũng đã quan tâm thực hiện biên soạn, in, phát tờ bướm giới thiệu về các di tích, các điểm đến trên địa bàn trong đó có địa điểm Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng. Những việc làm này đã và đang phát huy tác dụng to lớn trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng, làm cho tinh thần bất khuất, anh dũng, quả cảm của các lão dân quân Hoằng Trường lan tỏa trong mọi tầng lớp nhân dân.

Là du khách Hà Nội đến du lịch tại biển Hải Tiến, có dịp được tham quan tượng đài, chị Thu Hoài chia sẻ: “Nhân dịp vào đây du lịch, tôi được đến tham quan Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường anh hùng. Từ lâu, tôi đã nghe nói đến chiến công của các lão dân quân Hoằng Trường dùng súng 12,7mm mà bắn rơi được máy bay Mỹ. Tôi rất khâm phục tinh thần chiến đấu quật cường của các cụ. Nhờ có tinh thần ấy mà quân và dân ta đã lập nhiều chiến công, đánh đuổi đế quốc Mỹ xâm lược”.

Tượng đài Lão quân Hoằng Trường anh hùng sừng sững trước biển trời - nơi lưu dấu lịch sử kiên cường, anh dũng của người dân Hoằng Trường, Hoằng Hóa, sẽ còn tồn tại mãi, là niềm tự hào, là động lực để các thế hệ sau tiếp bước.

Thanh Thuận