Nỗi niềm người dân ở 'thủ phủ' trồng mai Tết miền Trung

Bình Định là một trong những tỉnh phát triển nghề trồng mai lớn của cả nước. Mai vàng của Bình Định đã mang những nét đặc trưng riêng được nhiều người tiêu dùng trên cả nước biết đến. Và thị xã An Nhơn (Bình Định) được xem là thủ phủ mai vàng của miền Trung vì ở đây có hàng nghìn hộ dân trồng mai với hơn 2 triệu chậu mai trên diện tích 145ha. Trong những năm gần đây doanh thu của cây mai vàng An Nhơn đạt trên 100 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, khác với mọi năm, nay đã là 16 tháng Chạp nhưng việc buôn bán mai khá ế ẩm.

Một số khách hàng tìm hiểu mai vàng tại thị xã An Nhơn.

Đang trưng bày mai trên trục đường tránh trước khu dân cư An Nhơn Land, phường Bình Định, bà Nguyễn Thị Lệ, 61 tuổi, ở làng mai Háo Đức, xã Nhơn An vừa tỉa bớt những cánh hoa vàng vừa than thở: “Năm nay thời tiết thuận lợi, mai dáng đẹp, hoa nhiều, nhưng không có người mua”. Chỉ tay vào một cây mai dáng long, bà Lệ cho biết năm ngoái giá thấp nhất 1,5 triệu đồng/cây nhưng năm nay 1 triệu cũng không có người mua. Bon sai “hàng chợ” có giá từ 400-500 nghìn nhưng không ai hỏi thăm. “Sáng tới giờ có mấy khách tới nhưng chỉ xem rồi đi chứ không trả”, bà Lệ cho biết.

Ông Trần Quang Khải (ở Nhơn Hạnh) kể ông đã theo nghề trồng mai được 15-17 năm. “Năm nay vườn nhà tôi có khoảng 3.000 chậu, tôi trưng bày được 7 ngày nhưng cũng mới bán được 2, 3 cây, giá thấp hơn năm ngoái từ 200-300 nghìn đồng/chậu”, ông Khải chia sẻ và cho biết thêm, dân làm mai đa phần chỉ chuyên trồng mai, làm quanh năm chỉ trông chờ vào ba ngày Tết nhưng tình hình ế ẩm thế này thì bà con trồng mai buồn lắm.

Đang ngồi trên chiếc võng mỏi mắt trông khách ghé qua, ông Nguyễn Văn Thanh (65 tuổi) cho biết gia đình ông thuê đất để trồng mai gần ga xe lửa ở phường Bình Định. Để được trưng bày tại khu này, ông phải trả tiền thuê bãi, tiền vệ sinh môi trường và dựng lều để tối ngủ canh mai nhưng cả tuần nay chưa bán được cây nào.

Tại chợ mai xuân chỉ có lác đác vài người khách đi dạo xem mai. Anh Lê Quang Hoài, quê Phước Sơn, Tuy Phước, chuyên mua mai ở thị xã An Nhơn và bán online trên toàn quốc cho biết do tình hình kinh tế khó khăn nên nhu cầu tiêu thụ năm nay chậm hơn mọi năm rất nhiều, giá thành so với mọi năm cũng giảm. Tính tới thời điểm hiện tại anh mới bán được mười mấy cây, so với năm ngoái là chưa được một nửa.

Ông Trần Ngọc Tuấn, nghệ nhân mai vàng Bình Định, chủ vườn mai vàng Bình Định cho biết tình hình năm nay có số ít anh em bán được nhưng đa số là bán không được. Vấn đề những cây “đẳng cấp” là vẫn bán được nhưng so mọi năm về trước là chậm tới 50%. Còn đối với mai thương mại những năm trước bán 80-90% số mai của vườn, năm nay bán tầm khoảng 10%.

Ghé vườn mai tại xã Nhơn An, thị xã An Nhơn, chúng tôi thấy các vườn mai còn y nguyên. “Năm ngoái được giá nhưng lặt bông hơi muộn. Năm nay lặt bông trúng, bông chắc chắn sẽ nở trúng thời điểm, coi như mai được mùa nhưng lại mất giá. Không bán được năm nay thì tiếp tục chăm sóc cho năm sau bởi mai càng lâu năm thì càng có giá. Biết rằng vậy nhưng cảm thấy buồn buồn”, ông Lê Phụng, một người theo nghề trồng mai đã 22 năm bộc bạch.

Cùng với mai thương mại đang được bày bán khắp nơi thì tại làng mai truyền thống lâu đời Trung Định, xã Nhơn An, thị xã An Nhơn, từ ngày 26-29/1 diễn ra Triển lãm Mai vàng nghệ thuật An Nhơn kết hợp với Hội thi tay nghề tạo dáng mai vàng nghệ thuật năm 2024 với 5.300 cây mai được trưng bày, trong đó 300 tác phẩm mai vàng các loại: mai lớn cao hơn 2m, mai dáng thế truyền thống, mai mini, mai bonsai... Tại khu vực thương mại trưng bày khoảng 5.000 cây mai vàng các loại.

“Triển lãm mai vàng nghệ thuật An Nhơn không chỉ là sân chơi vui xuân đón Tết mà còn là nơi giao lưu của các nghệ nhân và là hoạt động để quảng bá thương hiệu mai vàng Bình Định đến với người yêu cây trên khắp cả nước, góp phần kết nối giữa người sản xuất và tiêu dùng về sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của thị xã An Nhơn cũng như tỉnh Bình Định", ông Mai Xuân Tiến, Phó Chủ tịch UBND thị xã An Nhơn, trưởng ban tổ chức triển lãm cho biết.

Ái Trinh