Nới 'room' ngoại lên 49% cho các ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 69, cho phép nới tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài tại các ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc lên tối đa 49%, tạo điều kiện cho các ngân hàng này tái cơ cấu.
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 69/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 01/2014/NĐ-CP về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng Việt Nam. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 19/05/2025.
Điểm đáng chú ý nhất của Nghị định 69 là việc bổ sung quy định về tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài tại các ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc. Theo đó, tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại các ngân hàng này được phép vượt 30% nhưng không quá 49% vốn điều lệ, theo phương án chuyển giao bắt buộc đã được phê duyệt. Quy định này không áp dụng cho các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.
Như vậy, các ngân hàng như MB, HDBank, VPBank, những ngân hàng đã nhận chuyển giao bắt buộc các ngân hàng yếu kém trong thời gian qua, sẽ được nới "room" ngoại lên 49% kể từ ngày 19/05/2025.
Nghị định 69 cũng sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 7 của Nghị định 01, quy định chung về tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài. Theo đó, tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại một ngân hàng thương mại Việt Nam (không bao gồm trường hợp nhận chuyển giao bắt buộc) không được vượt quá 30% vốn điều lệ. Đối với tổ chức tín dụng phi ngân hàng, tỷ lệ này không vượt quá 50%.
Ngoài ra, Nghị định 69 bổ sung quy định về nghĩa vụ của nhà đầu tư nước ngoài khi mua thêm cổ phần. Nếu việc mua thêm cổ phần dẫn đến vượt giới hạn tỷ lệ sở hữu, nhà đầu tư nước ngoài phải giảm tỷ lệ sở hữu về mức quy định trong vòng tối đa 6 tháng. Trường hợp tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài vượt giới hạn, nhà đầu tư nước ngoài không được mua thêm cổ phần cho đến khi tuân thủ quy định. Sau khi kết thúc thời hạn thực hiện phương án chuyển giao bắt buộc, nhà đầu tư nước ngoài không được mua thêm cổ phần của ngân hàng nhận chuyển giao, trừ trường hợp ngân hàng đó chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu hoặc nhà đầu tư nước ngoài bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài khác.
Việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 01 nằm trong chương trình tái cơ cấu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nhằm xử lý các ngân hàng yếu kém. Gần đây, NHNN đã công bố việc chuyển giao GPBank cho VPBank, DongABank cho HDBank, CBBank cho Vietcombank và Oceanbank cho MBBank. Các ngân hàng này đều đã được NHNN kiểm soát đặc biệt trước khi chuyển giao do nợ xấu và lỗ lũy kế lớn.
Các ngân hàng lớn tham gia tái cơ cấu sẽ cung cấp nguồn lực quản lý và kỹ thuật cho các ngân hàng được chuyển giao, đồng thời nhận được một số ưu đãi từ NHNN như tăng hạn mức tăng trưởng tín dụng, giảm yêu cầu dự trữ bắt buộc và hỗ trợ thanh khoản. Một số ngân hàng lớn cũng có kế hoạch bơm vốn vào các ngân hàng được chuyển giao. VPBank dự kiến góp 16.000 tỷ đồng vào GPBank, MB cam kết bơm 5.000 tỷ đồng vào OceanBank (nay là MBV) và HDBank dự kiến đầu tư 9.000 tỷ đồng vào DongABank (nay là Vikki Bank).
Việc tăng cường bộ đệm vốn được kỳ vọng sẽ cải thiện khả năng thanh toán và phục hồi của các ngân hàng được chuyển giao, nâng cao niềm tin của thị trường. Theo đánh giá của bà Phan Thị Vân Anh, Giám đốc, chuyên gia phân tích cao cấp, VIS Rating, tác động trực tiếp từ các ngân hàng mới được chuyển giao tới các ngân hàng lớn là không đáng kể do quy mô các ngân hàng được chuyển giao còn nhỏ và các ngân hàng lớn có đủ nguồn lực để quản lý.