Nông dân kém vui vì năng suất điều giảm sâu

Anh Kpă Hoan (làng Khôi, xã Ia Mơ, huyện Chư Prông) cho hay: Cây điều có đặc tính là khi ra hoa đậu quả mà gặp phải mưa hoặc sương muối thì hoa sẽ bị khô.

“Khoảng cuối tháng 1 và đầu tháng 2, thấy hoa điều nở nhiều, tôi khấp khởi hy vọng một mùa bội thu. Nhưng rồi, cơn mưa bất thường giữa tháng 2 ập đến khiến hoa điều đều bị cháy. Gia đình tôi chỉ trông chờ vào 5 ha điều.

Các năm trước, điều cho năng suất 1-1,5 tấn/ha nhưng giá bán thấp. Năm nay, giá thu mua trên 30 ngàn đồng/kg thì điều lại mất mùa. Ước chừng cả 5 ha này, gia đình tôi chỉ thu được khoảng hơn 2 tấn”-anh Hoan rầu rĩ nói.

Ông Trần Đình Đại (bìa trái; thôn 5, xã Ia Tô, huyện Ia Grai) nói về nguyên nhân tỷ lệ đậu trái điều thấp. Ảnh: L.N

Đưa chúng tôi đi thăm vườn điều, ông Trần Đình Đại (thôn 5, xã Ia Tô, huyện Ia Grai) cho biết: “Năm ngoái, giá điều chỉ ở mức 15-17 ngàn đồng/kg. Còn năm nay, giá điều luôn ở mức trên 30 ngàn đồng/kg. Gia đình tôi có 1 ha điều trồng cách đây hơn 15 năm. Liên tục 2 năm nay, thời tiết lạnh và sương muối khiến tỷ lệ hoa đậu quả thấp. Năm nay, tôi thu hoạch được 7 tạ hạt điều. Với giá 30 ngàn đồng/kg, sau khi trừ chi phí đầu tư, gia đình thu về chẳng được bao nhiêu”.

Còn ông Trần Đình Tuấn (cùng thôn 5) thì chia sẻ: “Gia đình tôi có 3 ha điều. Hiện tôi đã thu được 1/2 diện tích nhưng năng suất bình quân chỉ đạt 7 tạ/ha, giảm khoảng 60-70% so với vụ trước. Tuy giá năm nay có tăng cao nhưng trừ chi phí đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, gia đình lãi chẳng bao nhiêu”.

Ông Trần Đình Tuấn (thôn 5, xã Ia Tô, huyện Ia Grai) cho biết, 3 ha điều của gia đình chỉ cho thu khoảng hơn 2 tấn. Ảnh: L.N

Theo ông Rơ Mah Klin-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Tô: Toàn xã có khoảng 1.176 ha điều. Do thời tiết lạnh và sương muối cộng với bệnh rệp sáp trắng gây hại khiến hoa điều bị cháy, tỷ lệ đậu quả thấp. Năng suất trung bình chỉ đạt từ 7 tạ đến 1 tấn/ha. Liên tục 3 năm nay, thời tiết bất thường nên cây điều cho năng suất rất thấp.

Còn ông Lê Quang Đạo-Chủ tịch UBND xã Ia Grăng (huyện Ia Grai) thì thông tin: Toàn xã có gần 1.000 ha điều. Năm nay, năng suất điều giảm khoảng 40-50%. Tuy giá hạt điều tăng cao nhưng bà con nông dân không lãi bao nhiêu.

Huyện Đức Cơ có diện tích điều nhiều nhất tỉnh với khoảng 25.000 ha. Ông Nguyễn Quốc Tư-Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện-cho biết: Đến nay, người dân trên địa bàn đã thu hoạch được khoảng 40% diện tích điều. Qua đánh giá sơ bộ, năng suất giảm 40-50%, chỉ đạt khoảng 8-9 tạ/ha. Nguyên nhân là do không khí lạnh, sương muối làm cho hoa điều bị thối không đậu quả.

Ngoài ra, nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số hầu như không đầu tư chăm sóc. Bên cạnh đó, phần lớn diện tích điều trên địa bàn sử dụng giống cũ, vườn cây đã già cỗi cũng khiến năng suất sụt giảm.

Theo số liệu của Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh có hơn 39.800 ha điều, tập trung ở các huyện: Đức Cơ, Chư Prông, Ia Grai, Krông Pa; trong đó có trên 34.675 ha đang trong thời kỳ kinh doanh. Đây là cây trồng chi phí đầu tư thấp, ít tốn công chăm sóc, không đòi hỏi kỹ thuật cao và đặc biệt không cần nhiều nước.

Tuy nhiên, để cây điều phát triển bền vững, các địa phương cần có những giải pháp để nâng cao năng suất và chất lượng vườn cây cũng như liên kết tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm. Đặc biệt, thời gian tới, các địa phương cần tái canh vườn điều với những giống mới cho năng suất, chất lượng cao được Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo để đảm bảo hiệu quả năng suất và thích ứng với biến đổi khí hậu.

LÊ NAM