Nông nghiệp Đồng Nai trong hành trình chuyển đổi số Bài 2: Doanh nghiệp là đầu tàu cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và môi trường Trần Thanh Nam thăm nhà máy sản xuất phân bón hữu cơ của Công ty TNHH Trang Trại Việt, huyện Xuân Lộc. Ảnh: B.Nguyên

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và môi trường Trần Thanh Nam, Đồng Nai là một trong những địa phương đi đầu về cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp, có nhiều sáng tạo trong ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất. Trong đó, DN thực sự là đầu tàu ứng dụng CNC vào sản xuất. Điều đáng quý là những sáng kiến, ứng dụng hay được DN sẵn sàng chuyển giao cho các HTX, nông dân để tăng năng suất, chất lượng nông sản để có đầu ra thuận lợi.

Máy móc, công nghệ made in Việt Nam

Đề tài Nghiên cứu hoàn thiện quy trình thu gom, xử lý phân và xác hữu cơ từ các trang trại chăn nuôi gà để sản xuất phân bón hữu cơ của Công ty TNHH Trang Trại Việt là mô hình điểm về phát triển sản xuất nông nghiệp của huyện Xuân Lộc trong xây dựng huyện nông thôn mới kiểu mẫu. Điểm nổi bật của đề tài là tất cả chất thải trong chăn nuôi từ phân đến xác gà, gà loại thải đều trở thành nguyên liệu sản xuất phân bón hữu cơ, vừa giúp chủ trại chăn nuôi tăng thu nhập, vừa giải quyết bài toán ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi.

Trên cơ sở đó, DN đang tiếp tục triển khai đề tài cấp bộ “Nâng cấp hệ thống xử lý phân và xác gà làm phân hữu cơ” bằng công nghệ hiện đại, quy mô sản xuất đạt 500 tấn/ngày, gấp đôi công suất trước đó. DN này đã ký hợp đồng xử lý chất thải cho một số tập đoàn chăn nuôi lớn trên địa bàn tỉnh. Trong đó, DN hỗ trợ các trang trại chăn nuôi theo quy trình khép kín với chất thải chăn nuôi được làm khô, xử lý ngay trong trại nuôi.

Công ty TNHH Trang Trại Việt còn đầu tư trang trại rộng hơn 13 hécta ứng dụng CNC trồng dưa lưới và nhiều loại rau, trái khác trong nhà màng đạt chuẩn GlobalGAP. Cây trồng trong nhà màng được trồng trên giá thể cát, phân hữu cơ vi sinh. Điều ấn tượng, DN này không “bê nguyên” công nghệ nhà màng từ nước ngoài về sử dụng, mà có nhiều cải tiến, thậm chí tự chế tạo những thiết bị, máy móc trong nhà màng như: tự thiết kế robot được lập trình tự động trong việc tưới nước cho cây trồng; ứng dụng năng lượng mặt trời để vận hành hệ thống làm mát trong nhà màng để có chi phí sản xuất rẻ nhất…

Công ty TNHH Sản xuất thương mại VINAEGG (huyện Tân Phú) là một trong số ít DN chế biến sản phẩm trứng cút ăn liền thanh trùng, tiệt trùng với quy mô lớn, công nghệ hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế. Sản phẩm của DN đã xuất khẩu vào nhiều thị trường khó tính.
Chủ DN này là anh kỹ sư cơ khí trẻ Ngô Minh Tuyên tự đầu tư nghiên cứu, chế tạo nhiều loại máy móc nông nghiệp, tiêu biểu nhất là máy bóc vỏ trứng cút. Trứng cút tươi vừa thu hoạch từ trại nuôi được đưa về nhà máy chế biến, từ các khâu luộc, bóc vỏ trứng, tiệt trùng và đóng gói tuân theo quy trình nghiêm ngặt của tiêu chuẩn FSSC 22000. Đây là tiêu chuẩn quốc tế gần như cao nhất hiện nay, được các thị trường khó tính chấp nhận như: Nhật Bản, châu Âu, Hoa Kỳ…

Đặc biệt, dây chuyền sản xuất này gần như hoàn toàn tự động, với công nghệ hiện đại bậc nhất hiện nay và nâng công suất chế biến lên khoảng 600 ngàn trứng/ngày. Anh Ngô Minh Tuyên, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất thương mại VINAEGG cho biết: “Nhờ tự thiết kế, chế tạo máy bóc trứng nên chi phí đầu tư rẻ hơn nhiều so với máy móc hoàn toàn nhập khẩu từ nước ngoài. Ngoài ra, khi chủ động được về công nghệ, DN không phụ thuộc vào chuyên gia nước ngoài trong khâu bảo hành, chi phí vận hành, sửa chữa, khấu hao cũng giảm rất nhiều, góp phần giảm giá thành sản xuất”.

Ngoài ra, DN còn đầu tư trang trại nuôi chim cút CNC với quy mô 80 ngàn con; đồng thời liên kết, bao tiêu sản phẩm trứng cút cho nông dân theo quy trình sản xuất khép kín từ trang trại đến bàn ăn. Ngoài sản phẩm trứng cút tiệt trùng ăn liền, DN đang thử nghiệm làm các sản phẩm nông sản tiệt trùng sử dụng ngay như: khoai, bắp, các sản phẩm chăn nuôi...

Nhiều sức hút với nhà đầu tư

Đồng Nai có nhiều lợi thế để thu hút các DN, tập đoàn trong và ngoài nước đầu tư ứng dụng CNC vào sản xuất nông nghiệp. Trong đó, các tập đoàn, DN đã liên kết với trang trại, hợp tác xã tạo thành chuỗi trong chăn nuôi, trồng trọt, chế biến để tiêu thụ ở thị trường nội địa và xuất khẩu. Điển hình như: Tập đoàn Nestlé, C.P., Cargill, Hòa Phát, Masan, De Heus, CJ, Japfa, GC Food…

Đến nay, toàn tỉnh có 50 DN sản xuất thức ăn chăn nuôi với công suất khoảng 4,3 triệu tấn/năm. Tỉnh cũng đã thu hút được 47 DN sơ chế, chế biến thịt heo, gà với quy mô tiêu thụ nguyên liệu 100 ngàn tấn/năm. Tỉnh có 130 DN và hàng trăm cơ sở sơ chế, chế biến nông sản như: hạt điều, cà phê, ca cao, trái cây, rau củ… Trong đó, nhiều DN đã hình thành chuỗi sản xuất, chế biến xanh, tuần hoàn, ít phát thải nên sản phẩm nông nghiệp đã xuất qua hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ.

Chế biến thịt gà xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản tại Công ty TNHH Koyu & Unitek (Khu công nghiệp Loteco, thành phố Biên Hòa). Ảnh: B.Nguyên

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Tâm, thành viên HĐQT Công ty CP Thực phẩm GC, DN đã đầu nhà máy sản xuất hiện đại tại huyện Trảng Bom. Nhiều năm qua, DN đã hỗ trợ nhiều nông dân về giống, kỹ thuật, ứng dụng khoa học, công nghệ để hình thành các vùng nguyên liệu sạch cung ứng cho nhà máy. Hiện nay, DN trở thành nhà sản xuất cung ứng nha đam lớn nhất ở trong nước và sản phẩm, nhà đam, thạch dừa của DN xuất khẩu qua hơn 20 quốc gia, trong đó thị trường chính là Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu.

Tương tự, ông Binu Jacob, Tổng giám đốc Công ty TNHH Nestlé Việt Nam cho biết, Nestlé đã đầu tư vào Việt Nam hơn 900 triệu USD. Trong đó, đa số nhà máy sản xuất của DN được đặt tại Đồng Nai, chủ yếu chế biến các loại cà phê xuất khẩu qua 35 quốc gia. Các nhà máy ở Đồng Nai đều đi đầu trong ứng dụng CNC, chuyển đổi số, sản xuất xanh, tuần hoàn. DN hỗ trợ cho hàng ngàn nông dân trồng cà phê thực hiện theo mô hình nông nghiệp tái sinh, góp phần phát triển bền vững.

Công ty TNHH Koyu & Unitek (Khu công nghiệp Loteco, thành phố Biên Hòa) là DN tiên phong đầu tư chuỗi chăn nuôi khép kín đến giết mổ, chế biến thịt gà xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản. Hiện trung bình mỗi tháng, DN giết mổ, chế biến khoảng 1 triệu con gà với sản lượng xuất khẩu đạt từ 300-350 tấn/tháng với khoảng 40 sản phẩm chế biến khác nhau. DN đang tiếp tục đẩy mạnh đa dạng các dòng hàng chế biến để mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu.

Tổng giám đốc Công ty TNHH Koyu & Unitek Trần Nhơn Hiếu cho biết, từ quy trình chăn nuôi đến giết mổ, chế biến của Công ty TNHH Koyu & Unitek đều ứng dụng công nghệ hiện đại của Nhật Bản; tuân thủ các tiêu chuẩn khắt khe của Nhật Bản. DN đang có kế hoạch mở rộng thị trường xuất khẩu các sản phẩm thịt gà đi Hong Kong và các nước châu Âu.
Đồng Nai là thủ phủ chăn nuôi của cả nước, lại có nhiều lợi thế về vị trí địa lí, phát triển về công nghiệp, dịch vụ nên DN chọn đầu tư các cơ sở sản xuất con giống đến các trang trại chăn nuôi cũng như nhà máy giết mổ, chế biến sâu các sản phẩm chăn nuôi. DN cũng đang nhân rộng chuỗi liên kết, xây dựng vùng chăn nuôi đảm bảo an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm, có truy xuất nguồn gốc làm nguyên liệu sản xuất. Chính vì vậy, DN đang triển khai kế hoạch xây dựng thêm nhà máy giết mổ, chế biến hiện đại, quy mô lớn ngay tại vùng sản xuất Đồng Nai.

Nhờ đó, giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng CNC của tỉnh đã đạt hơn 38 nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ lệ hơn 51,2% so với tổng giá trị sản phẩm nông nghiệp chủ lực toàn tỉnh, đạt 102,5% so với mục tiêu đến cuối năm 2025. Toàn tỉnh hình thành 127 vùng sản xuất nông nghiệp tập trung đối với nông sản chủ lực của tỉnh với tổng diện tích gần 40,7 ngàn hécta. Trong đó, có 8 vùng nông nghiệp ứng dụng CNC với quy mô gần 1,6 ngàn hécta về sản phẩm lúa, xoài, bưởi, sầu riêng… Toàn tỉnh có 419 mô hình nông nghiệp ứng dụng CNC, vượt so với mục tiêu đến năm 2025.

Khánh Minh - Bình Nguyên