Nông nghiệp Hòa Phát kinh doanh ra sao trước khi IPO 30 triệu cổ phiếu?

Công ty Cổ phần Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát là pháp nhân chi phối và quản lý tất cả hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp của Tập đoàn Hòa Phát

Ngày 19/11, Công ty Cổ phần Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát (HPA) chính thức được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Theo phương án đã công bố, doanh nghiệp sẽ phát hành 30 triệu cổ phiếu với giá 41.900 đồng/cổ phần, qua đó dự kiến huy động khoảng 1.257 tỷ đồng. Đây là bước chuyển quan trọng trong hành trình phát triển mảng nông nghiệp của hệ sinh thái Hòa Phát (HPG), tập đoàn do ông Trần Đình Long sáng lập và được biết đến rộng rãi với mảng thép.

Với vốn điều lệ 2.550 tỷ đồng và 255 triệu cổ phần lưu hành, mức giá chào bán đưa định giá pre-money của HPA lên gần 10.700 tỷ đồng, vượt qua vốn hóa của nhiều doanh nghiệp nông nghiệp lâu đời như Dabaco (DBC), BAF Việt Nam (BAF), HAGL Agrico (HNG), Vilico (VLC) hay Vissan (VSN). Trong ngành, chỉ Masan MeatLife (MML) có quy mô lớn hơn.

Cổ phiếu HPA dự kiến sẽ được niêm yết trên HOSE ngay trong tháng 12/2025. Số vốn huy động từ IPO được dự kiến sử dụng để tái cơ cấu tài chính, trả nợ vay, bổ sung vốn lưu động và mở rộng hệ thống trang trại cũng như nhà máy thức ăn chăn nuôi, đánh dấu bước chuẩn bị cho giai đoạn tăng trưởng mới của công ty.

Thành lập từ năm 2016, Nông nghiệp Hòa Phát đã xây dựng hệ thống trang trại và nhà máy quy mô lớn trải dài tại miền Bắc, bao gồm bảy trang trại lợn với tổng diện tích 387,9 ha, ba trang trại bò Úc với diện tích 625 ha và hai trang trại gà, trứng rộng 50 ha. Trụ sở công ty đặt tại Khu công nghiệp Phố Nối A, tỉnh Hưng Yên. Sản phẩm chủ lực của HPA gồm thức ăn chăn nuôi HP Feed và BigBoss, lợn giống và lợn thương phẩm, bò Úc cùng trứng gà sạch.

Chỉ sau một thập kỷ, HPA đã làm chủ chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất thức ăn đến chăn nuôi, giúp doanh nghiệp tăng mức độ chủ động trong sản xuất, giảm phụ thuộc vào đầu vào bên ngoài và duy trì biên lợi nhuận cao hơn so với mặt bằng chung ngành nông nghiệp.

Trong lịch sử hoạt động, năm 2020 là mốc đỉnh cao khi HPA đạt doanh thu 10.552 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 1.676 tỷ đồng, mức kỷ lục từ khi thành lập. Tuy nhiên, sau đó từ 2021 đến 2023, kết quả kinh doanh có phần đi xuống do ảnh hưởng của dịch bệnh, giá thức ăn chăn nuôi tăng mạnh và sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt trong ngành.

Bước ngoặt phục hồi được ghi nhận vào năm 2024 với doanh thu đạt 7.084 tỷ đồng, tăng 12,2% so với cùng kỳ, và lợi nhuận sau thuế đạt 1.031 tỷ đồng, tăng tới 470%. Trong 9 tháng đầu năm 2025, đà tăng trưởng tiếp tục rõ nét khi doanh thu đạt 6.259 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 1.297 tỷ đồng, lần lượt tăng 28% và 88% so với cùng kỳ. HPA đang tiến gần mục tiêu năm 2025 với kế hoạch đạt 8.000 tỷ đồng doanh thu và 1.500 tỷ đồng lợi nhuận ròng, dù vẫn thấp hơn mức đỉnh 2020 nhưng cho thấy doanh nghiệp đã bước vào giai đoạn tăng trưởng ổn định và hiệu quả.

Về thị phần, Nông nghiệp Hòa Phát hiện đứng ở vị trí top đầu trong nhiều phân khúc chủ lực. Công ty nằm trong top đầu thị phần bò Úc tại Việt Nam, dẫn đầu thị phần trứng gà miền Bắc với sản lượng gần một triệu quả mỗi ngày, nằm trong top 13 thị trường thức ăn chăn nuôi và là một trong những doanh nghiệp dẫn đầu về chăn nuôi heo với công suất 750.000 con mỗi năm. Quy mô và sản lượng này đưa HPA trở thành một trong những doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong nhóm nông nghiệp công nghiệp tại Việt Nam.

Lý do Hòa Phát lựa chọn thời điểm này để thực hiện IPO xuất phát từ nhiều yếu tố. Trước hết, kết quả kinh doanh đã ổn định với biên lợi nhuận ròng đạt khoảng 15%, cao hơn nhiều doanh nghiệp cùng ngành như Dabaco, BAF hay Masan MeatLife, tạo niềm tin để HPA tự tin chào bán cổ phiếu ra công chúng. Thứ hai, thị trường chứng khoán đang trong giai đoạn thuận lợi cho làn sóng IPO, với sự phục hồi mạnh từ quý 2/2025 và việc Nghị định 245/2025/NĐ-CP rút ngắn thời gian niêm yết sau IPO từ 90 ngày xuống còn 30 ngày, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Thứ ba, Hòa Phát mong muốn giảm sự phụ thuộc vào ngành thép vốn có tính chu kỳ cao, dễ chịu tác động từ giá quặng và nhu cầu xây dựng; việc phát triển nông nghiệp thành trụ cột thứ hai sẽ giúp tập đoàn cân bằng nguồn thu, giảm rủi ro tài chính.

Tuy nhiên, Nông nghiệp Hòa Phát cũng đối mặt với nhiều thách thức. Ngành chăn nuôi luôn tiềm ẩn rủi ro từ dịch bệnh như ASF, cúm gia cầm, biến động giá nguyên liệu như ngô và đậu nành, cũng như thay đổi sức mua, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận. Bên cạnh đó, cạnh tranh trong ngành cực kỳ gay gắt với những đối thủ lớn như C.P. Việt Nam sở hữu đàn heo nái lớn nhất cả nước, Masan MeatLife khai thác mạng lưới 4.357 cửa hàng WinCommerce, Dabaco chủ động sản xuất vaccine ASF, và BAF với mô hình khép kín heo – feed – farm.

So với các doanh nghiệp này, HPA vẫn là “tân binh”, cần thêm thời gian để củng cố thương hiệu và mở rộng thị phần. Đồng thời, việc trở thành công ty đại chúng sẽ kéo theo áp lực minh bạch và tuân thủ nghiêm ngặt về công bố thông tin, kiểm toán và quản trị doanh nghiệp, điều mà HPA chưa từng trải qua khi hoạt động dưới sự bảo trợ của tập đoàn mẹ.

Đợt IPO 30 triệu cổ phiếu lần này vì thế không chỉ nhằm huy động vốn mà còn là phép thử chiến lược cho tham vọng tái định hình ngành nông nghiệp của Hòa Phát. Nếu tận dụng hiệu quả nguồn vốn và vượt qua các thách thức cạnh tranh, Nông nghiệp Hòa Phát có thể trở thành câu chuyện tăng trưởng tiếp theo của tập đoàn, tạo tiền đề cho giai đoạn phát triển mới và góp phần định hình lại bản đồ ngành nông nghiệp công nghiệp tại Việt Nam, đưa Hòa Phát bước vào giai đoạn “hai mũi nhọn” với hai trụ cột vững chắc: thép và nông nghiệp.

Khải Dương