Nóng rực bầu cử Tổng thống Mỹ

Theo kế hoạch, ngày 15/10 tới sẽ diễn ra cuộc tranh luận trực tiếp lần 2 giữa đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump và đối thủ Joe Biden, tuy nhiên tới nay người ta vẫn chưa biết nó sẽ diễn ra dưới hình thức nào.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và ông Joe Biden.

Rời Bệnh viện Quân đội Walter Reed cũng trên chiếc trực thăng 3 ngày trước đưa vào bệnh viện, ông Trump tuyên bố: “Tôi thấy rất khỏe. Đừng sợ Covid-19, đừng để nó chi phối cuộc sống. Dưới chính quyền của tôi, chúng ta đã phát triển một số loại thuốc và kiến thức tuyệt vời. Tôi đang cảm thấy khỏe hơn 20 năm trước”.

Ngay khi đặt chân vào Nhà Trắng, đứng trên ban công và gỡ khẩu trang (ngày 5/10), ông Trump một lần nữa khẳng định: “Chúng ta sẽ quay lại làm việc. Là người lãnh đạo, tôi phải làm điều đó. Tôi biết rằng ngoài kia có nguy hiểm, song tôi vẫn phải làm… Đừng để điều đó, kể cả Covid-19 làm chủ cuộc sống mình. Hãy đi ra ngoài kia và cẩn thận”.

Trở lại có lợi hại hơn xưa?

Theo giới quan sát hành động của ông Trump mang theo nhiều thông điệp. Thứ nhất, đó là khẳng định rằng trên cương vị người đứng đầu nước Mỹ, ông đã dẹp tan mọi lời đồn đoán về sức khỏe. Thứ hai, ông Trump mong muốn bảo vệ thành quả về kinh tế, vốn đang chịu tác động nặng nề từ các hoạt động kinh tế bị gián đoạn do Covid-19. Ông Trump mong muốn người dân không vì đại dịch Covid-19 mà lo lắng, gây gián đoạn các hoạt động kinh tế, tác động tới tốc độ hồi phục của nước Mỹ. Thứ ba, ông Trump ngầm cho biết sẽ sớm công bố vaccine Covid-19. Thứ tư, ông muốn thể hiện rằng giống như ông, nước Mỹ hậu Covid-19 sẽ trở lại và mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Và tổng hợp tất cả các thông điệp, ông Trump muốn nhắc mọi người trước khi bỏ phiếu rằng không có ai khác xứng đáng hơn ông, người đã chiến đấu và giành lại mạng sống từ tay SARS-CoV-2 để tiếp tục dẫn dắt nước Mỹ. Đó là điều mà ông Trump mong muốn chứng minh với người ủng hộ và những cử tri còn do dự với lá phiếu của mình.

Thống kê từ The Guardian cho thấy ông Biden có lợi thế tại các bang dao động có số phiếu đại cử tri lớn như Florida (2,2%), Pennsylvania (5,6%), Ohio (0,4%), Michigan (7,1%), North Carolina (1,4%), Arizona (2,6%), Wisconsin (6,6%), trong khi ông Trump duy trì ưu thế không đáng kể tại Iowa (0,4%).

Trong bối cảnh đó, ông Trump cần sức bật mới để thu hẹp khoảng cách, giành chiến thắng.

Vì thế, người ta đã chứng kiến một vị Tổng thống “hừng hực khí thế”. Trên trang Twitter cá nhân, ông Trump viết: “Tôi trông đợi cuộc tranh luận vào tối thứ Năm, ngày 15/10 tại Miami. Điều đó sẽ thật tuyệt!”.

Trở lại hậu Covid-19, Tổng thống Donald Trump gỡ bỏ khẩu trang khi đứng trên ban-công Nhà Trắng, ngày 5/10. Nguồn: Getty Images.

Theo ông Sean Conley, bác sĩ của Nhà Trắng, sức khỏe của ông Trump là “vô cùng tốt”. Cùng đó, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cũng khỏe mạnh và không có triệu chứng mắc Covid-19 khi tất cả xét nghiệm virus SARS-CoV-2 của ông Pence đều cho kết quả âm tính.

Trong khi đó, một phóng viên của đài NBC thông báo trên mạng xã hội rằng, cố vấn Nhà Trắng Stephen Miller đã xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2, trường hợp mới nhất trong số nhóm thân cận của Tổng thống Trump mắc Covid-19 kể từ khi ông Trump tuyên bố dương tính với virus vào ngày 2/10. Đồng thời, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Mark Milley và một số thành viên Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân đang phải cách ly.

Đáp lại, trên trang Twitter, ông Trump nhận định: “Mùa cúm đang tới, hàng năm có nhiều người, đôi khi hơn 100.000 người, bất chấp có vaccine, vẫn tử vong do cúm. Khi đó, các bạn có đóng cửa đất nước của chúng ta không? Không! Chúng ta đã học cách sống chung với cúm, cũng giống như chúng ta đang học cách sống chung với Covid-19”.

Người thì hừng hực, người lại bình tĩnh

Giới truyền thông Mỹ cho rằng, ông Trump tỏ ra “vội vàng” trong đoạn cuối của cuộc đua, trong khi đó, đáp lại, ông Biden đã áp dụng chiến thuật “bình tĩnh”.

Nhắc lại, cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên giữa Tổng thống Trump và ứng cử viên Joe Biden (ngày 29/9) vừa qua đã khiến người Mỹ cảm thấy bối rối khi lựa chọn.

Tại cuộc tranh luận, ông Trump đã nhiều lần ngắt lời ông Biden và người dẫn chương trình Chris Wallace nhưng cũng đã không đạt mục đích “làm tổn thương đối thủ”.

Ông Joe Biden tự tin trước những người ủng hộ.

Nói như Aaron Kall - Giám đốc phụ trách các cuộc thảo luận tại trường Đại học Michigan thì “Tổng thống Trump cần lôi kéo các cử tri ôn hòa và ở khu vực ngoại ô với việc thúc đẩy chủ nghĩa lạc quan và một chương trình nghị sự tiên tiến cho nhiệm kỳ hai. Thay vào đó, bức tranh ảm đạm về tội phạm và căng thẳng sắc tộc lại bao trùm khắp cả nước”.

Ông Kall cũng nhận xét rằng, Tổng thống Donald Trump đã không có sự chuẩn bị tranh luận bao quát về các vấn đề trước ngày 29/9. Kể cả việc ông Trump nói rằng có thể có tới thêm hàng trăm nghìn người Mỹ khác tử vong do Covid-19 nếu ông Biden giữ vị trí Tổng thống. Tuy nhiên, không hề có gì chứng minh cho điều đó.

Giới quan sát chính trường Mỹ cho rằng, với lần tranh luận trực tiếp đầu tiên ông Biden đã ghi điểm nhờ vào sự điềm tĩnh của mình, và rất quan trọng là ông đã không “mắc bẫy” của Tổng thống Trump. Điều dễ thấy nhất là khi một người con trai của ông bị ông Trump mang ra công kích, ông Biden đã bình tình nói những lời tâm huyết, thuyết phục: “Con trai của tôi, giống như nhiều người khác, giống như nhiều người mà chúng ta biết, có vấn đề về ma túy. Nhưng con trai tôi đã vượt qua. Tôi tự hào về con trai tôi”.

Frank Luntz - chuyên gia thăm dò ý kiến của đảng Cộng hòa (đảng của ông Trump), người tiến hành cuộc điều tra về cuộc tranh luận cho biết đương kim Tổng thống đã không giành chiến thắng trước một số vấn đề, và chính vì thế hãy trông vào cuộc đối thoại trực tiếp thứ hai và thứ ba (nếu điều đó diễn ra).

Michael Bitzer - nhà chính trị học (Trường Đại học Catawba), nói: “Đối với một số ít cử tri đang do dự, nếu họ có thể ngồi lại xem hết 1 giờ 15 phút cuộc tranh luận ngắt quãng đó, họ hẳn vẫn chưa biết chắc được họ sẽ đưa ra lựa chọn nào. Đối với đa phần những người Mỹ đã đưa ra lựa chọn, tôi hoài nghi về việc họ đã nhận thấy được điều gì khiến họ thay đổi quan điểm”.

Nhìn nhận về quãng thời gian ngắn ngủi trước bầu cử khi chỉ còn hơn 3 tuần, người ta nhận thấy rất rõ ràng là cả ông Trump lẫn ông Biden, đều đã phải sử dụng đến những chiêu thức cuối cùng để giành giật lá phiếu bầu của cử tri. Họ đều tìm mọi cách để thuyết phục cử tri Mỹ bỏ phiếu bầu mình vì tin tưởng vào năng lực lãnh đạo đất nước của mình và vì những ứng cử khác không có được năng lực ấy.

Ông Trump với lợi thế đang là Tổng thống đã cho thấy những chiến lược rõ ràng và mạnh mẽ của mình cả về đối nối và đối ngoại, với tinh thầng “nước Mỹ trên hết” có nhiều lợi thế thuyết phục cử tri. Tuy nhiên, ông Biden sách lược đối phó chính là cố gắng cho thấy mình có thể làm được gì nếu là Tổng thống, đồng thời không bỏ qua việc nhắm vào “gót chân Achille” của đương kim Tổng thống. “Nếu ông Trump không đủ bình tĩnh trước chiến thuật của ông Biden thì rất có teher ông Trump sẽ sập bẫy vì sẽ bị vạ miệng”- Bob Woodward, nhà bình luận chính trị nước Mỹ nhận xét.

Tuy nhiên, bầu cử Tổng thống Mỹ không bao giờ là dễ dàng. Những cuộc tranh luận trực tiếp tuy quan trọng nhưng không bao giờ là quyết định. Cùng với những chiêu thức được hai đối thủ trên đường đua đưa ra, người ta cho rằng “yếu tố bất ngờ” rất có thể sẽ đến từ bà Nancy Pelosi- Chủ tịch Hạ viện (thuộc đảng Dân chủ của ông Biden), vì bà này được coi là chính sách lão luyện nhất chính trưởng nước Mỹ ở thời điểm này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã yêu cầu tạm hoãn các cuộc đàm phán về gói kích thích kinh tế trong đại dịch Covid-19 và cho rằng ông sẽ thông qua sau khi tái đắc cử vì cáo buộc đảng Dân chủ không đàm phán một cách thiện chí. Ngày 6/10, viết trên mạng Twitter, ông Trump cho biết Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đang yêu cầu khoảng 2,4 ngàn tỷ USD để hỗ trợ cho “các bang thuộc đảng Dân chủ hoạt động kém, tội phạm cao” mà hoàn toàn không liên quan đến dịch Covid-19. “Tôi đã chỉ đạo các đại diện của mình ngừng đàm phán cho đến sau cuộc bầu cử, ngay sau khi tôi đắc cử, chúng tôi sẽ thông qua dự luật kích thích lớn tập trung vào những người Mỹ chăm chỉ và doanh nghiệp nhỏ”, ông Trump cho hay.

Tuyên bố của Tổng thống Trump được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell kêu gọi các nhà lập pháp thông qua một dự luật kích thích kinh tế lớn khi cảnh báo về một kịch bản “bi thảm”, trong đó thời gian dài chậm tiến độ không cần thiết có thể tiếp tục làm trầm trọng thêm sự chênh lệch hiện có trong nền kinh tế Mỹ.

Thế Tuấn