NSND Lê Khanh: 'Xem lại nhiều vai diễn thời trẻ, tôi thấy mình nông cạn'
Hồi tưởng chặng đường trở thành minh tinh điện ảnh, NSND Lê Khanh nói chị từng trải qua tháng ngày trẻ người non dạ, có những màn diễn xuất không đủ sâu sắc.
Nữ nghệ sĩ gốc Hà Nội đánh dấu tuổi 60 bằng ngã rẽ mới, đó là mở lớp đào tạo diễn xuất nhiều cấp độ. Ra mắt dự án "khởi nghiệp", NSND Lê Khanh chia sẻ với Ngôi Sao nhiều kỷ niệm bi hài hơn 30 năm làm nghề cùng những tâm huyết chị dành cho học trò.
'Tôi từng nghĩ mình chỉ đóng vai nào thật oách'
Trở lại điện ảnh ba năm nay, NSND Lê Khanh chứng kiến nhiều diễn viên trẻ loay hoay tìm cơ hội diễn xuất hoặc giữ phong độ sau từng dự án. Bên cạnh đó, không ít người tự tin về năng khiếu hoặc tên tuổi dễ dàng có được. Họ khiến chị nhớ lại tuổi trẻ của mình.
Nữ nghệ sĩ tâm sự chị có những tháng ngày giống họ. Chị cho rằng đó là điều hết sức tự nhiên của một người bình thường. Vì còn trẻ, chị chủ quan nhiều thứ, học một nhưng nghĩ mình biết mười và sinh ra tâm lý "kén cá chọn canh". Vì được đào tạo bài bản, chị từng cho rằng bản thân chỉ nhận vai nào "thật oách", không nên phung phí nền giáo dục mình nhận được vì các vai nhỏ.
"Nhưng chúng tôi còn non như vậy, tuổi tác và trải nghiệm chỉ hiểu được nhân vật đến chừng đó. Nhiều cái, ngày ấy tôi không lý giải được. Sau này xem lại phim, tôi thấy mình nông cạn. Tôi có nhiều vai như vậy lắm. Ai cũng cần có quá trình làm dày trải nghiệm, xử lý vai diễn để khán giả tin được nhân vật. Nếu không, người diễn viên chỉ mang tính minh họa trên màn ảnh", nghệ sĩ nói.
NSND Lê Khanh cho hay chị có những tự ti riêng của mình, nhưng chị chưa từng ngại đi casting, dù thời còn là gương mặt mới hay khi đã có tên tuổi. Thập niên 1990, chị rất hâm mộ đạo diễn Việt kiều Trần Anh Hùng và phải lòng cuốn phim Mùi đu đủ xanh tranh giải Oscar của anh. Khi anh về Việt Nam làm phim Mùa hè chiều thẳng đứng, chị nhận lời casting.
Nghệ sĩ bật cười nhắc lại kỷ niệm này: "Mọi người bảo tôi: 'Điên à, mình nổi tiếng, việc gì phải casting'. Tôi nghe nói anh Hùng rất khó tính, tôi cũng hơi căng thẳng. Nhưng tôi nghĩ việc gì phải sợ. Anh ấy ở Pháp, có biết mình là ai đâu. Anh ấy chọn mình thì tốt, không chọn cũng không sao. Đó là buổi casting lạ lùng nhất đời tôi. Đạo diễn không yêu cầu diễn, chỉ bảo tôi hát rồi trò chuyện cả buổi. Tôi đã nghĩ anh Hùng bị điên. Nhưng tôi có thêm một trải nghiệm đáng nhớ".
Sau cùng, NSND Lê Khanh là một trong ba nữ chính của phim Mùa hè chiều thẳng đứng, cùng NSND Như Quỳnh và diễn viên Trần Nữ Yên Khê (vợ của đạo diễn). Trong phim, Lê Khanh dùng giọng thật đọc thơ và thể hiện ca khúc Nắng thủy tinh của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Ước mơ làm cô giáo Lê Khanh
Ngoài sự nghiệp diễn xuất, NSND Lê Khanh còn một ước mơ thứ hai, đó là làm giáo dục. Những năm qua, chị đứng lớp ở Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội, đồng thời giảng dạy một số khóa đào tạo diễn viên ngắn hạn, ở Hà Nội và TP HCM. Năm ngoái, chị huấn luyện diễn xuất cho Kaity Nguyễn và Ninh Dương Lan Ngọc, trong phim Cô gái từ quá khứ.
Tái xuất màn bạc năm 2020, nữ nghệ sĩ di chuyển liên tục giữa hai thành phố lớn để làm việc. Chị nhận ra bản thân hiếm khi có thời gian tĩnh tại đủ lâu ở một nơi nào. Vậy nên hiện tại, chị quyết định tạm chia tay mô hình giảng dạy hệ thống bốn năm liên tục ở giảng đường để tổ chức lớp học riêng, theo ý tưởng cá nhân.
Nữ nghệ sĩ trải lòng về tâm huyết với việc giảng dạy: "Gia đình tôi bốn đời làm nghệ thuật. Cả đời tôi chỉ đi một con đường thẳng tắp, chỉ biết diễn xuất ở sân khấu và trong điện ảnh. Tôi thèm được truyền thụ cho các thế hệ sau lý tưởng vị nghệ thuật của mình. Tôi rất xúc động khi thấy ai chọn nghệ thuật giống tôi. Nghề này có cả hào quang và nước mắt. Ai theo được mới là người thực sự yêu, thực sự có lý tưởng.
Mấy năm nay, tôi nhận ra nhu cầu về diễn viên ở Việt Nam rất lớn. Diễn viên trẻ cần học để có kỹ năng và cơ hội được chọn khi casting. Nhiều người trúng casting rồi cũng cần học để biết cách nhập vai. Đạo diễn và nhà sản xuất tìm diễn viên không dễ. Nhiều khi, họ tìm được 9 phần diễn viên trong phim, chừa lại vai chính tìm mãi không được người như ý".
Ở các khóa học của mình, NSND Lê Khanh kỳ vọng trang bị cho học viên nhiều kiến thức nền về lịch sử điện ảnh Việt Nam, kỹ thuật diễn xuất, nhưng chú trọng việc thực hành và trải nghiệm nhiều hơn. "TP HCM có nhiều lớp diễn xuất rồi, tôi mong mang đến thêm một lớp mang phong cách Lê Khanh. Tôi coi các học viên là con mình và sẽ dạy các con từ thất bại nhiều hơn thành công. Tôi muốn khích lệ sự hiểu biết, cảm nhận của diễn viên đối với vai diễn, thay vì diễn theo sự áp đặt của người chỉ dẫn. Tôi là người cầu toàn. Tôi biết các học trò mang nhiều kỳ vọng khi đến với mình. Tôi không muốn các con thất vọng. Tôi sẽ vừa làm vừa tự cải thiện chương trình giảng dạy", nghệ sĩ nói thêm.
'Người thân đã quen tôi vắng nhà vài tháng đến nửa năm'
NSND Lê Khanh chọn TP HCM làm nơi tổ chức lớp học bởi chị cho rằng đây là thị trường sầm uất của điện ảnh, với lượng phim được sản xuất lớn và nhu cầu tìm diễn viên cao. Phục vụ việc "khởi nghiệp" này, chị tạm gác lại các vai diễn, từ mấy tháng qua và dự kiến trong nhiều tháng sắp tới, đồng nghĩa với việc chị sẽ vào Nam sống một thời gian dài.
Nghệ sĩ cho biết việc này tương tự những lần chị vào TP HCM hay đi nước ngoài đóng phim mỗi lần nửa năm trước đây. Nếu có khác biệt, chỉ là hiện giờ chị "nhập vai cô giáo". Ông xã và các con đã quen với những lịch trình như vậy của chị và luôn sẵn sàng lấp vào chỗ trống của chị ở nhà, giúp chị thu xếp mọi việc ổn thỏa để chị yên tâm đi làm xa. "Vợ chồng tôi không bao giờ đồng hành khi đi làm. Một người đã lên đường, người kia sẽ ở nhà", nghệ sĩ chia sẻ.
NSND Lê Khanh sinh năm 1963, là con gái thứ hai của nghệ sĩ Trần Tiến - nghệ sĩ Lê Mai. Chị vào nghề từ lúc nhỏ, là diễn viên tài năng và thâm niên của sân khấu kịch, điện ảnh Việt Nam. Sau 20 năm rời xa màn ảnh, năm 2020, chị tái xuất với vai diễn Thái Tuyết Mai trong phim Gái già lắm chiêu 3 và duy trì sự xuất hiện qua các phim Kiều, Gái già lắm chiêu V: Những cuộc đời vương giả, Cô gái từ quá khứ, Fanti.