NSND Mỹ Uyên: Hết lòng với nghề để không trở thành 'thợ diễn'
Với Nghệ sỹ Nhân dân Mỹ Uyên, điều quan trọng nhất của một diễn viên là phải dốc hết tâm sức cho tác phẩm, làm sao để vai diễn của mình đóng góp cho sự thành công của tác phẩm.
Nghệ sỹ Đặng Thụy Mỹ Uyên, Giám đốc Nhà hát kịch Sân khấu nhỏ Thành phố Hồ Chí Minh (Sân khấu 5B Võ Văn Tần) là một trong số các diễn viên, ca sỹ, nghệ sỹ phía Nam được trao tặng danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân, Nghệ sỹ Ưu tú lần thứ 10 vừa qua.
Nhân dịp này, chị dành thời gian trò chuyện với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus về niềm vinh dự, tự hào và trách nhiệm với nghề.
'Tiếng tăm chỉ là bề nổi'
- Chị có cảm xúc như thế nào khi có mặt tại Nhà hát Lớn nhận danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân?
Diễn viên Mỹ Uyên: Thật ra trong quá trình làm nghề tôi chưa từng nghĩ mình làm để mong được vinh danh. Tôi cũng không dám dùng những từ to tát như là cống hiến, hy sinh. Đơn giản, tôi chỉ yêu nghề, yêu công việc của mình, sống hết mình với sân khấu. Đây cũng là công việc mang lại cho mình nhiều cảm xúc, có một đời sống tinh thần phong phú, đảm bảo đời sống vật chất, không phải làm nghề khác để mưu sinh.
Sau khi được nhận danh hiệu Nghệ sỹ Ưu tú vào năm 2012, đến năm 2018, tôi đã có đủ huy chương để có thể xét danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân. Dù vậy, tôi không làm hồ sơ vì ngại, chưa dám nhận danh hiệu cao quý này. Còn hiện tại, tôi nghĩ rằng bản thân xứng đáng với vinh dự được trao tặng.
Khi ngồi trong khán phòng Nhà hát Lớn Hà Nội, tôi thấy nhiều cô chú lớn tuổi nay mới được tôn vinh, trong khi mình còn trẻ đã được nhận danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân, tôi rất xúc động và hạnh phúc.
- Giờ phút này, chị có đang nghĩ đến một nghệ sỹ nào ở phía Nam dù xứng đáng nhưng chưa được phong tặng danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân đợt này?
Diễn viên Mỹ Uyên: Có một người mà tôi muốn nhắc đến là Nghệ sỹ Ưu tú Lê Thiện. Má Lê Thiện đã có rất nhiều đóng góp cho sân khấu. Thời chiến tranh, má là học sinh miền Nam tham gia đoàn văn công. Sau khi giải phóng, má Lê Thiện cũng lao động nghệ thuật không ngừng nghỉ, từng có thời gian giữ chức Phó Giám đốc Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang. Má Lê Thiện cũng tham gia đóng phim nhiều thể loại. Tôi thấy thoáng buồn khi biết hồ sơ của bà chưa được xét duyệt đợt này.
- Là Nghệ sỹ Nhân dân, cá nhân chị thấy mình có thêm trách nhiệm với nghề, với lớp diễn viên trẻ không?
Diễn viên Mỹ Uyên: Tôi luôn nói với học trò, các đàn em rằng tiếng tăm chỉ là bề nổi, muốn khẳng định tài năng phải có tác phẩm. Tôi nghĩ, là người nghệ sỹ, quan trọng nhất là phải dốc hết tâm sức cho tác phẩm, làm sao để vai diễn của mình đóng góp cho sự thành công của tác phẩm, chứ chưa nói đến chuyện đóng góp cho đời hay xã hội. Nếu không sống hết mình, không thỏa nỗi đam mê và tâm huyết sẽ không bao giờ thu được thành quả xứng đáng.
Sân khấu 5B không chỉ tạo sân chơi cho các diễn viên trẻ, mà còn là “bệ phóng” cho các bạn trẻ đảm nhận đủ vai trò trên sân khấu như kỹ thuật âm thanh, ánh sáng, thiết kế, hậu đài… Tôi tự nhủ nếu mình không tạo một sân chơi để các bạn trải nghiệm, thì làm sao có thế hệ kế cận?
Tôi đã thấy các bạn trẻ ấy ngơ ngẩn theo dõi từng lớp diễn như nuốt lấy từng lời các nhân vật trên sân khấu. Nhìn các em, tôi thương lắm, như nhìn thấy chính bản thân mình lúc mới về 5B thuở nào. Tôi cũng phải lông bông đi xin vai diễn hay đóng thế vai cho người ta để đến tích lũy dần kinh nghiệm.
Cho đến giờ, khi đến phim trường, tôi cũng luôn hướng dẫn các bạn diễn trẻ, góp ý với đạo diễn để cùng xây dựng nhân vật, hoàn thiện tác phẩm chứ không phải chỉ làm một “thợ diễn.”
Cầm nhà, bán xe để 'gồng gánh' kịch
- Chị đã "chèo lái" Sân khấu nhỏ 5B đi qua nhiều khó khăn. Vậy, giai đoạn nào là nhiều thách thức nhất đối với chị?
Diễn viên Mỹ Uyên: Ngày xưa đây là Câu lạc bộ Sân khấu thể nghiệm Thành phố Hồ Chí Minh (hình thành năm 1984, đặt tại trụ sở của Hội Sân khấu Thành phố), rồi sau đó mới thành Nhà hát Sân khấu nhỏ Thành phố Hồ Chí Minh (ra đời năm 1997, tên thường gọi là Sân khấu nhỏ 5B). Những bậc tiền bối ngày xưa gồm nhà văn, biên kịch, đạo diễn, diễn viên... cùng chung tay làm. Nhiều tên tuổi lớn như anh Thành Lộc, chị Hồng Vân, chị Ái Như, anh Khánh Hoàng, chị Kim Xuân, chị Hồng Đào, anh Hữu Châu... đều xuất thân từ đây.
Thời điểm sân khấu gặp khó khăn, phải đóng cửa năm 2015-2018 vì quy hoạch và năm 2020-2021 vì dịch bệnh, tôi đã "thẳng tay" bán xe hơi, mang giấy tờ nhà ra ngân hàng vay tiền để có thể “gồng gánh,” duy trì sân khấu sáng đèn đến nay.
Trong thời gian sân khấu đóng cửa, tôi vẫn thường xuyên thuê người dọn rác mấy cái máng xối để đừng ngập nước. Tôi phải đi mua từng miếng tôn để lợp mùa mưa; rồi lo cúng Tổ hàng năm. Nói thật là chẳng ai bắt tôi làm vậy. Chẳng ai lấy được tiền của tôi để đầu tư sân khấu kịch, ngoại trừ chính tôi muốn.
- Chị ấn tượng với vai diễn nào nhất trong sự nghiệp của mình?
Diễn viên Mỹ Uyên: Có quá nhiều vai diễn để lại ấn tượng với tôi. Những năm đầu làm với Hãng phim truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh (TFS), tôi đóng rất nhiều bộ phim dựa trên kịch bản văn học của nhà văn Hồ Biểu Chánh như: “Nợ đời,” “Sương gió biên thùy,” “Người đàn bà yếu đuối”… Sau này khi hợp tác với Trung tâm Sản xuất Phim truyền hình (VFC), Đài Truyền hình Việt Nam, tôi thích vai diễn trong “Cả một đời ân oán.”
Còn với sân khấu, vai diễn tâm đắc nhất lại không phải là một vai lớn, chỉ là vai thứ tại Sân khấu kịch 5B từ năm 1997, đó là vai nàng nô tì da đen Merita trong vở “Con cáo và chùm nho.”
- Bước vào tuổi trung niên, chị vẫn giữ được sự tươi tắn, trẻ trung. Chị có thể chia sẻ một chút bí quyết được không?
Diễn viên Mỹ Uyên: Tôi luôn duy trì lối sống lành mạnh kết hợp giữa ăn uống khoa học, tập thể dục và bổ sung collagen. Cụ thể, trước mỗi bữa ăn, tôi luôn tính toán lượng calo nạp vào cơ thể, chú trọng hấp thu các loại thực phẩm như rau, cá, thịt nạc và hạn chế các thức uống ngọt, có cồn.
Ngoài ra, tôi giữ thói quen luyện tập thể thao trong một khung giờ cố định trong ngày.
- Xin trân trọng cảm ơn chị!
Nghệ sỹ Nhân dân Mỹ Uyên sinh năm 1975, tốt nghiệp Trường Cao đẳng Sân khấu Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh. Chị bắt đầu hoạt động nghệ thuật từ năm 1994 và nhận vai diễn đầu tiên trong phim “Mảnh đất tình đời.” Chị nổi tiếng qua các phim: “Mùi ngò gai,” “Những đứa con thành phố,” “Hiệp sỹ đường phố,” “Nợ đời,” “Người đàn bà yếu đuối,” “Sống trong sợ hãi,” “Tháng năm rực rỡ,” “Cả một đời ân oán”...
Bên cạnh điện ảnh-truyền hình, chị từng là diễn viên chính trong hầu hết các vở kịch của Nhà hát Sân khấu nhỏ 5B Võ Văn Tần như: “Chuyện của Diễm,” “Sống thử,” “Một người đi lấy chồng,” “Chuyến tàu đến thiên đường”...
Từ năm 2018 đến nay, nữ nghệ sỹ giữ chức Giám đốc Nhà hát kịch Sân khấu nhỏ 5B Võ Văn Tần.