Nữ tổng thống đầu tiên của Mexico đối mặt áp lực cải cách thuế

Tổng thống đắc cử của Mexico, bà Claudia Sheinbaum, sẽ đối mặt với nhiệm vụ khó khăn trong việc thực hiện lời hứa tranh cử, đó là đẩy mạnh các chương trình xã hội, trong bối cảnh khoản chi tiêu lớn của người tiền nhiệm khiến thâm hụt ngân sách lên cao nhất kể từ thập niên 80.

Lựa chọn khó khăn

Sau khi giành được sự ủng hộ của các nhà đầu tư với chính sách chi tiêu thắt chặt suốt phần lớn nhiệm kỳ, Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador đã nới lỏng chi tiêu trong năm cuối nhiệm kỳ để hoàn thành các dự án công trình quan trọng và tăng phúc lợi cho người nghèo ở Mexico. Chủ trương ấy đã đẩy thâm hụt tổng sản phẩm quốc nội từ mức 4,3% vào năm trước lên mức 5,9% vào năm 2024.

Các chính sách của ông Obrador sẽ buộc chính quyền sắp tới của bà Sheinbaum phải lựa chọn giới hạn chi tiêu hoặc hứng chịu nguy cơ mất khả năng thanh toán nợ của Mexico.

Rogelio Ramirez de la O, Bộ trưởng tài chính dưới thời Tổng thống Lopez Obrador, sẽ gia nhập nội các của bà Sheinbaum.

Bà Claudia Sheinbaum, Tổng thống đắc cử của Mexico. (Ảnh: BBC)

“Sự hiện diện của ông Rogelio Ramirez de la O trong chính phủ mới sẽ giúp ổn định nền kinh tế, và giúp cho việc chuyển giao thuận lợi”, bà Sheinbaum phát biểu.

Theo các nhà kinh tế, các nhà phân tích, và các cựu quan chức cấp cao chính phủ, giải pháp cho nền kinh tế lớn thứ hai khu vực Mỹ-Latinh là cải cách toàn diện về thuế để giúp tăng nguồn thu cho chính phủ, mặc dù nhà lãnh đạo tương lai của Mexico tuyên bố bà không có kế hoạch tăng thuế.

Bà Sheinbaum đã chiến thắng cuộc bầu cử hôm 2/6 nhờ kế hoạch mở rộng các chương trình xã hội của người tiền nhiệm, bao gồm tăng trợ cấp cho người cao tuổi và học bổng sinh viên.

Trong bài phát biểu mừng chiến thắng, bà Sheinbaum hứa sẽ tiếp tục chính sách "thắt lưng buộc bụng" của Tổng thống Lopez Obrador, duy trì thắt chặt tài chính và tài khóa, và trọng quyền tự chủ của Ngân hàng Mexico.

Cam kết không cải cách thuế

Hồi tháng 2, đương kim Tổng thống Lopez Obrador đã đề xuất các cải cách thể chế quan trọng, bao gồm các biện pháp cải cách toàn diện hệ thống tư pháp, luật bầu cử, trợ cấp hưu trí, và các quy định về môi trường.

Alberto Ramos – nhà nghiên cứu kinh tế khu vực Mỹ Latinh tại Goldman Sachs, phát biểu: “Vài đạo luật được cho là có thể làm xói mòn thể chế và làm suy yếu cơ chế kiểm soát và cân bằng quyền lực, và một số khác được cho là sẽ ảnh hưởng không tốt tới thị trường".

Là tổng thống nữ đầu tiên của Mexico vào tháng 10 tới, Claudia Sheinbum cam kết bà sẽ xem xét ý tưởng cắt giảm thủ tục hành chính và nâng hiệu quả hoạt động thu thuế hải quan, song không có kế hoạch cải cách tài khóa.

Vài ngày trước cuộc bầu cử, bà Sheinbaum đã phát biểu trên một diễn đàn trên truyền hình, “Tôi không dự định thực hiện cải cách lớn về thuế, vì tôi nghĩ rằng có thể có nhiều cách khác để thu thuế.”

Bảo Long/Reuters