NXB Giáo dục Việt Nam - Cầu nối đưa tri thức đến mọi miền đất nước

Ngày 30/7, NXB Giáo dục Việt Nam ra mắt hai ấn phẩm đặc biệt về Chủ tịch Hồ Chí Minh. (Ảnh: Tống Thoan)

Người giữ “nguồn tri thức chuẩn mực”

Trong dòng chảy phát triển của đất nước, giáo dục luôn được coi là nền tảng, là động lực để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Cùng với hệ thống trường học, đội ngũ nhà giáo, thì sách giáo khoa, tài liệu giáo dục và các xuất bản phẩm dành cho người học có vai trò vô cùng quan trọng.

NXB Giáo dục Việt Nam đã và đang là đơn vị nòng cốt, giữ vị trí đặc biệt trong sự nghiệp phát triển xã hội và bồi đắp văn hóa đọc.

Không chỉ đơn thuần là một cơ quan xuất bản sách giáo khoa, NXB Giáo dục Việt Nam còn đóng một vai trò trọng yếu, có tầm ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của xã hội và văn hóa đọc tại Việt Nam. Vượt qua chức năng cung cấp kiến thức nền tảng, NXB còn là một trong những nhân tố định hình tư duy, giáo dục nhân cách và nuôi dưỡng tình yêu đọc sách cho nhiều thế hệ người Việt.

NXB Giáo dục Việt Nam là đơn vị chịu trách nhiệm biên soạn, phát hành sách giáo khoa chính thống cho mọi bậc học. Đây là bộ “chuẩn tri thức” quốc gia, góp phần bảo đảm sự công bằng trong tiếp cận tri thức của mọi học sinh từ thành thị đến nông thôn, miền núi, hải đảo. Sách giáo khoa không chỉ đơn thuần là công cụ học tập, mà còn là nền tảng định hướng tư duy, nhân cách, lối sống cho nhiều thế hệ.

Với hệ thống phát hành rộng khắp, NXB đã góp phần quan trọng vào việc xóa bỏ khoảng cách tiếp cận tri thức. Những cuốn sách đến với học sinh vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số không chỉ mang chữ mà còn mang lại cơ hội đổi đời. Đây là vai trò xã hội sâu sắc, góp phần thúc đẩy công bằng giáo dục, giảm chênh lệch về tri thức giữa các vùng miền.

Vai trò rõ nét nhất của NXB Giáo dục Việt Nam là cung cấp tri thức và định hình hệ thống giáo dục quốc gia. Hàng triệu học sinh, sinh viên trên khắp cả nước đã và đang sử dụng sách giáo khoa do nhà xuất bản này biên soạn. Những cuốn sách này không chỉ truyền tải kiến thức khoa học, văn hóa, lịch sử mà còn là kim chỉ nam cho chương trình học, đảm bảo tính đồng bộ và chất lượng của hệ thống giáo dục. Nhờ đó, NXB đã góp phần tạo nên một nền tảng vững chắc cho sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Ngoài ra, NXB còn là đơn vị lan tỏa các giá trị văn hóa và đạo đức. Các bộ sách giáo khoa, sách tham khảo không chỉ chứa đựng kiến thức hàn lâm mà còn lồng ghép những bài học về lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, đạo đức, lối sống. Các câu chuyện về Bác Hồ, các anh hùng dân tộc, những bài thơ, áng văn thấm đượm tình người… được đưa vào sách giáo khoa đã góp phần giáo dục nhân cách, bồi đắp tâm hồn cho thế hệ trẻ. Điều này có ý nghĩa to lớn trong việc xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ.

Năm học 2025 – 2026, học sinh các cấp vẫn học sách giáo khoa chưa chỉnh sửa. (Ảnh: Như Ý)

Bồi đắp văn hóa đọc trong thời đại số

Trong bối cảnh công nghệ số, thói quen đọc sách in đứng trước nhiều thách thức. NXB Giáo dục Việt Nam đã chủ động chuyển mình, phát triển sách điện tử, thư viện số, tài nguyên học liệu mở, góp phần làm phong phú thêm lựa chọn của người đọc. Không chỉ dừng lại ở sách giáo khoa, nhà xuất bản còn chú trọng xuất bản các ấn phẩm tham khảo, sách thiếu nhi, sách kỹ năng sống… khơi gợi niềm đam mê đọc sách, hình thành văn hóa đọc lành mạnh trong xã hội.

NXB Giáo dục Việt Nam còn là “người gìn giữ hồn dân tộc” qua từng trang sách. Các ấn phẩm của NXB vừa mang tính khoa học, hiện đại, vừa chú trọng đến việc truyền tải giá trị lịch sử, văn hóa Việt Nam, giúp thế hệ trẻ hiểu và tự hào về cội nguồn. Đồng thời, NXB cũng từng bước mở rộng hợp tác quốc tế, đưa tri thức Việt Nam ra thế giới và tiếp nhận tinh hoa tri thức nhân loại.

Đối với văn hóa đọc, NXB có vai trò khởi nguồn, gieo mầm. Ngay từ những năm đầu đời, trẻ em đã tiếp cận với những cuốn sách đầu tiên thông qua sách giáo khoa. Hình ảnh những trang sách đầy màu sắc, những câu chuyện hấp dẫn trong sách Tiếng Việt, sách Lịch sử đã khơi dậy sự tò mò, trí tưởng tượng và niềm vui khám phá tri thức. Sách giáo khoa chính là cánh cửa đầu tiên mở ra thế giới sách cho mỗi người, tạo nên thói quen và niềm say mê đọc sách từ khi còn nhỏ.

Bên cạnh sách giáo khoa, NXB Giáo dục Việt Nam còn xuất bản nhiều loại sách tham khảo, sách khoa học, sách văn học dành cho lứa tuổi học đường. Những ấn phẩm này đã làm phong phú thêm tủ sách của các thư viện trường học và gia đình, giúp các em học sinh có thêm nguồn tài liệu để tra cứu, mở rộng kiến thức và giải trí. Điều này trực tiếp thúc đẩy thói quen đọc sách đa dạng, không chỉ giới hạn trong khuôn khổ chương trình học mà còn hướng tới việc đọc sách để khám phá, để bồi đắp tâm hồn.

Ngày 19/4 vừa qua, tại Thư viện Quốc gia Việt Nam, NXB Giáo dục Việt Nam đã tham gia Hội sách chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 4 năm 2025. (Ảnh: Thục Anh)

Hướng tới một xã hội học tập, phát triển bền vững

Trong kỷ nguyên tri thức, xã hội học tập là xu hướng tất yếu. Với sứ mệnh của mình, NXB Giáo dục Việt Nam đóng vai trò như một "hạ tầng tri thức" của quốc gia – nơi cung cấp, lan tỏa và đổi mới tri thức liên tục, góp phần xây dựng công dân học tập, gia đình học tập và cộng đồng học tập. Đây chính là nền tảng để Việt Nam phát triển bền vững trong thế kỷ XXI.

Vai trò của NXB Giáo dục Việt Nam vượt xa phạm vi của một đơn vị xuất bản. Đó là vai trò của một “người thầy thầm lặng”, mang trên vai trách nhiệm bồi dưỡng tri thức, xây dựng nhân cách, bồi đắp văn hóa đọc cho xã hội.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, khi công nghệ số phát triển mạnh mẽ, vai trò của NXB cũng đứng trước nhiều thách thức. Để tiếp tục phát huy vai trò của mình, NXB cần không ngừng đổi mới, không chỉ dừng lại ở sách giấy mà còn phát triển các nền tảng sách điện tử, tài liệu số. Việc đa dạng hóa nội dung, hình thức và phương thức tiếp cận sẽ giúp NXB tiếp tục giữ vững vị thế, trở thành một người bạn đồng hành tin cậy trên hành trình chinh phục tri thức và nuôi dưỡng văn hóa đọc cho người Việt.

Có thể nói, NXB Giáo dục Việt Nam không chỉ là một nhà cung cấp sách, mà là một người kiến tạo tri thức, định hình giáo dục và gieo mầm văn hóa đọc cho toàn xã hội. Trong hành trình đổi mới giáo dục và hội nhập quốc tế, NXB tiếp tục đổi mới, sáng tạo để vừa giữ gìn giá trị truyền thống, vừa đáp ứng nhu cầu học tập hiện đại, qua đó khẳng định vị trí không thể thay thế trong sự phát triển xã hội.

"Văn hóa đọc giữ vai trò là chất keo gắn kết cộng đồng"

Tống Thoan

Tống Thoan