Ô nhiễm không khí 'giết người thầm lặng' như thế nào

Ô nhiễm không khí ở mức nguy hại kéo dài suốt hơn 10 ngày qua khiến người dân rơi vào trạng thái lo lắng, hoang mang. Nhiều người chọn cách hạn chế ra khỏi nhà, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ. Để tránh bụi mịn, người phải di chuyển nhiều trên đường chọn cách nai nịt rất kỹ lưỡng và sử dụng tới 2-3 khẩu trang để hạn chế hít phải bụi mịn.

Chia sẻ với người dân về vấn đề này, PGS, TS Vũ Văn Giáp, Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam, Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, ô nhiễm không khí sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân nói chung, đặc biệt đối với những người có sức đề kháng kém như người già, phụ nữ có thai, trẻ em và những người có bệnh lý về hô hấp, tim mạch...

BS Giáp giải thích: "Trong các thành phần của không khí ô nhiễm thì các hạt bụi có vai trò quyết định chất lượng không khí. Thông thường các hạt bụi mà chúng ta nhìn thấy hay cảm nhận được là các hạt bụi kích thước lớn. Còn các hạt bụi siêu mịn, kích thước dưới 2,5 micromet thì chúng ta sẽ không cảm nhận được rõ ràng, khi hít vào phổi, chúng sẽ đi theo đường máu đến các cơ quan trong cơ thể và gây ra phản ứng viêm và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan khác nhau".

BS Giáp đặc biệt lưu ý, chất lượng không khí kém, khói bụi trong môi trường nhiều thì người ảnh hưởng đầu tiên và rõ rệt nhất là những bệnh nhân có sẵn bệnh lý về hô hấp. Người bệnh sẽ thấy khó thở nhiều hơn, ho nhiều hơn, kèm theo tức nặng ngực và các dấu hiệu của đợt cấp sẽ xuất hiện. Các nghiên cứu cho thấy ở những thời điểm thời tiết khắc nghiệt hoặc có ô nhiễm không khí cao thì tần suất bệnh nhân nhâp viện do các căn nguyên về hô hấp và tim mạch tăng cao hơn. "Chúng tôi khuyến cáo những người đã mắc bệnh về hô hấp không nên ra ngoài khi không có việc thật sự cần thiết trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng", BS Giáp nói.

Với bệnh nhân hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cần phải tuân thủ và duy trì thuốc hàng ngày theo chỉ định của bác sĩ. Khi có các dấu hiệu hoặc triệu chứng khó chịu, khó thở cần phải tăng liều thuốc giãn phế quản theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu bệnh nhân vẫn khó thở, không thể tự kiểm soát được thì cần liên lạc với bác sĩ điều trị, bác sĩ gia đình hoặc cơ sở y tế để được hỗ trợ, hướng dẫn các giải pháp khắc phục, phòng ngừa và cấp cứu cơn khó thở, tránh nguy hiểm cho tính mạng người bệnh.

Với các bệnh nhân mắc bệnh hô hấp, ngoài bụi thì khói và các mùi hắc khó chịu cũng là tác nhân gây các đợt cấp cho nên các bác sĩ khuyên người dân mắc các bệnh hô hấp khi đi ra ngoài nên đeo khẩu trang để tránh khói từ các phương tiện giao thông, bụi từ các công tình xây dựng hoặc các mùi hắc khó chịu. Tuy nhiên, lưu ý phải chọn lựa khẩu trang có thể lọc được bụi mịn. Khẩu trang y tế thông thường thì không thể cản được hạt bụi siêu mịn.

PGS, TS Vũ Văn Giáp nhấn mạnh, việc giữ môi trường trong sạch là trách nhiệm không của riêng một ai. "Việc người dân đốt vàng mã quá nhiều, đặc biệt vào các dịp ngày rằm và mồng một; việc đốt nhang cũng không tốt cho sức khỏe. Đặc biệt khu ngoại thành Hà Nội, mấy ngày gần đây vào vụ thu hoạch người dân lại đốt rơm rạ khiến bầu không khí của Thủ đô thêm ngột ngạt và ô nhiễm nặng nề hơn".

WHO khuyến cáo, nếu chúng ta không có biện pháp để bảo vệ môi trường, giữ cho bầu không khí trong lành, chất lượng không khí tốt thì con người sẽ là đối tượng đầu tiên phải gánh chịu hậu quả và tiếp theo sẽ là thế hệ tương lai của chúng ta. Do đó, các bác sĩ nhấn mạnh, người dân ở khu vực đô thị lớn nên chuyển sang sử dụng nhiên liệu sạch để đun nấu, thay bếp than tổ ong bằng bếp điện, bếp từ. Mỗi công dân Thủ đô hãy là một thành viên tích cực, có ý thức bảo vệ môi trường: hãy trồng thêm cây xanh, không đốt vàng mã, sử dụng nguyên liệu sạch… Mỗi người có ý thức một chút sẽ góp phần bảo vệ môi trường trong lành cũng là bảo vệ lá phổi của chúng ta.

P.V (Theo Nhân dân)