Ô nhiễm tại cảng cá: Cần có giải pháp xử lý

Người dân bức xúc

Cảng cá Sa Huỳnh, phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ) hiện đang bị ô nhiễm cả về rác thải, nước thải, bốc mùi hôi thối. Trong khu vực cảng cá, rác thải, chất thải và xác hải sản vung vãi khắp nơi. Dọc cầu cảng, nhiều tàu cá đang được ngư dân vệ sinh, bơm nước rửa hầm cá đen ngòm, rồi xả thẳng xuống biển. Ở góc phía nam cảng cá Sa Huỳnh, sóng biển đưa rác thải tập kết thành “bè”, bám vào tuyến kè chắn sóng. Ông Trần Đình Kiên, ở tổ dân phố Thạnh Đức 2, phường Phổ Thạnh cho biết, ngoài các tàu cá, khu vực biển Sa Huỳnh ô nhiễm là do hoạt động của một số cơ sở thu mua và chế biến hải sản xả nước thải, chất thải ra biển. Mùa nắng, hoặc mỗi khi nước thủy triều rút, khu vực này toàn rác, mùi hôi nồng nặc. Mỗi khi gió lên, mùi hôi thối xộc vào nhà, gây bức xúc trong nhân dân.

Thương lái thu mua hải sản tại Cảng cá Sa Huỳnh (TX.Đức Phổ). Ảnh: M.H

Còn tại cảng cá Tịnh Kỳ (TP.Quảng Ngãi), tình trạng ô nhiễm cũng ngày càng nghiêm trọng, dù có hệ thống lắng lọc nước thải. Khu vực tập kết cá không đảm bảo vệ sinh do nước thải, chất thải. Trên cầu cảng, sau khi hoàn tất việc thu mua và vận chuyển cá, thì nước thải rửa cá, xác hải sản bị vứt xuống biển. Điều đáng lo ngại nữa là, ngay tại khu vực này, một số tàu cá cập bến bốc dỡ hải sản sử dụng nước biển tại chỗ để bơm vào khoang nhằm rã đông hải sản. Dù biết nước bị ô nhiễm, không đảm bảo vệ sinh, nhưng các ngư dân vẫn sử dụng để rã đông cá vì cho rằng đỡ tốn chi phí.

Cần giải pháp căn cơ

Cảng cá Sa Huỳnh được đầu tư hệ thống hạ tầng từ năm 2008, đến nay đã hư hỏng, xuống cấp. Dù là cảng chuyên dụng để thu mua, vận chuyển cá, nhưng tàu thuyền cập thẳng vô bến, không có chỗ neo đậu phía ngoài. Ban Quản lý Các cảng cá tỉnh đã phối hợp với các hội, đoàn thể và chính quyền địa phương triển khai thực hiện một số biện pháp như thu gom và xử lý nước thải, rác thải của các khu dân cư; kiểm tra, xử lý đối với các đơn vị kinh doanh chế biến thủy sản; xử phạt các tàu neo đậu gây mất vệ sinh; phát động việc thu gom rác thải khu vực âu thuyền... Tuy nhiên, những giải pháp trên chưa thật triệt để, thiếu hiệu quả, nên tình trạng ô nhiễm vẫn đâu lại vào đó. Đây là thực trạng chung kéo dài nhiều năm tại 5 cảng cá và cảng neo trú tàu thuyền, gồm: Sa Huỳnh, Mỹ Á (TX.Đức Phổ); Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa (TP.Quảng Ngãi) và cảng Lý Sơn (Lý Sơn).

Từ thực trạng trên, năm 2021, ngành nông nghiệp triển khai dự án đầu tư xây dựng công trình nâng cấp, sửa chữa, hoàn thiện hạ tầng 5 cảng cá và cảng neo trú tàu thuyền. Trong đó, ưu tiên xây dựng trạm xử lý nước thải, hệ thống thu gom nước thải tại các cảng Lý Sơn, Sa Huỳnh, Sa Kỳ và Tịnh Hòa... với tổng kinh phí 32 tỷ đồng. Tuy nhiên, quá trình triển khai dự án gặp vướng mắc, nhất là diện tích đất tại các cảng không đủ để thực hiện đúng các tiêu chuẩn, quy chuẩn, nên hiện tại vẫn còn ngổn ngang.

Môi trường là một trong những tiêu chí đánh giá của Ủy ban Châu Âu để quyết định gỡ “thẻ vàng” thủy sản. Vì vậy, cùng với việc tập trung rà soát, đánh giá thực trạng của các cảng cá trên địa bàn để tích hợp, cập nhật đưa vào quy hoạch chung của tỉnh, Sở NN&PTNT đã chỉ đạo các đơn vị liên quan kiểm tra và xử lý nghiêm các chủ tàu có hành vi gây ô nhiễm môi trường.

Đối với các doanh nghiệp thu mua và chế biến thủy sản, Ban Quản lý Các cảng cá tỉnh phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức kiểm tra, giám sát và yêu cầu các cơ sở thu mua, chế biến hải sản trong cảng phải thu gom, xử lý sơ bộ nước thải trước khi đưa về hệ thống xử lý nước thải tập trung, đảm bảo đạt quy chuẩn kỹ thuật cho phép trước khi thải ra môi trường. Về lâu dài, Sở NN&PTNT tranh thủ các nguồn vốn từ trung ương, cũng như kiến nghị UBND tỉnh xem xét hỗ trợ đầu tư nâng cấp hạ tầng các cảng cá trên địa bàn tỉnh, đảm bảo các tiêu chuẩn hoạt động, cũng như xử lý hiệu quả tình trạng ô nhiễm môi trường.

MỸ HOA