Ở nơi việc ăn đào được xem như 'quyền bẩm sinh'

Đào đang bị thiếu hụt ở miền Nam nước Mỹ, sau một mùa đông ấm áp và một đợt lạnh đột ngột. Ảnh: New York Times.

Một mùa đông ấm bất thường, theo sau là đợt đóng băng khắc nghiệt vào tháng 3, đang tàn phá vụ đào ở Georgia - nơi được mệnh danh Peach State (tạm dịch: Bang quả đào).

Một số nhà chức trách ước tính chỉ có 10% vụ mùa có thể tránh khỏi thiệt hại. Nhưng trong ngành này, viễn cảnh thậm chí còn tồi tệ hơn.

“Chỉ cần thu hoạch được 2% sản lượng vụ mùa, tôi đã rất ngạc nhiên”, Jeff Cook, điều phối viên khuyến nông hợp tác của Đại học Georgia, cho biết. Ông là người đã giúp lập đơn xin cứu trợ liên bang.

Tuần trước, Bộ Nông nghiệp Mỹ đã tuyên bố 18 hạt của Georgia là khu vực chịu thảm họa thiên nhiên và thêm 38 hạt đủ điều kiện nhận các khoản vay liên bang.

Ông Cook cho biết cái giá mà tiểu bang phải trả, bao gồm cả mất việc làm và doanh số bán đào, có thể lên tới 200 triệu USD.

Ở Georgia, việc ăn đào được xem như “quyền bẩm sinh”, các công thức nấu cobbler - một loại bánh đào mật ong đặc biệt - được truyền qua nhiều thế hệ và một số đường phố thậm chí còn được đặt tên là Peachtree.

Vì vậy, một mùa hè không có đào là điều không thể hiểu được, theo New York Times.

Khan hiếm

“Thật đau lòng”, Lanier Pearson, người có gia đình trồng đào trên diện tích khoảng 566 ha ở Fort Valley, Georgia, cho biết.

“Chúng tôi chưa bao giờ thấy bất cứ điều gì như thế này. Ngay cả bố chồng tôi, người đã ngoài 70 tuổi và cả đời làm nông, cũng không nhớ nổi có năm nào tồi tệ như thế này”, Pearson nói.

Gia đình Lanier Pearson đã trồng đào ở Fort Valley 5 thế hệ và không thể nhớ nổi có mùa nào khủng khiếp như này. Ảnh: New York Times.

Một số ít đào có sẵn tại các chợ nông sản ở khu vực Atlanta, Georgia, hiện có giá gần gấp đôi so với năm ngoái.

Các loại đào là sản phẩm hữu cơ được bán với giá gần 2 USD một quả.

Trái cây địa phương khan hiếm đến mức một số cửa hàng ở Georgia chỉ có thể cung cấp đào từ California.

Mặc dù bang California và Nam Carolina trồng nhiều đào hơn Georgia, sự ưa thích dành cho đào Georgia vẫn rất mạnh mẽ.

Steven Satterfield, đầu bếp tại Miller Union, Atlanta, cho biết sẽ không bổ sung vào kho các loại đào đến từ tiểu bang khác.

Thay vào đó, ông đang xây dựng công thức nấu ăn để bù đắp sự thiếu thốn.

Claudia V. Martínez , đầu bếp bánh ngọt của nhà hàng, thái những quả đào thật mỏng trước khi đặt chúng với bánh bột ngô và kem bơ sữa.

Cà chua và dưa chuột đóng vai trò hỗ trợ trong món salad đào, cùng chanh ricotta, rau thơm, ngũ cốc giòn granola. Nhân viên pha chế đang cân nhắc cách sử dụng hạt đào để làm cocktail không cồn.

Tuy nhiên, một số đầu bếp khác lại chọn từ bỏ. Erika Council, chủ một điểm ăn sáng ở Atlanta có tên Bomb Biscuits, lớn lên nhờ ăn và nấu những quả đào miền Nam nước Mỹ.

Tuy nhiên, Council đang chọn làm mứt với dứa hoặc dưa vàng thay vì đào. Khách hàng sẽ phải đợi đến năm sau để được nếm lại nước sốt đào của cô, được làm từ đào Georgia và ớt Carolina Reaper.

Cô chia sẻ giá đào “cao đến mức tôi sẽ phải sử dụng loại đóng hộp hoặc đông lạnh, nhưng tôi sẽ không làm điều đó”.

Chuyển hướng

Trong trường hợp cần thiết, một số người sẽ chuyển sang dùng đào Nam Carolina, nơi chỉ đứng sau California về sản lượng đào.

Những người bán đào tại chợ nông sản Atlanta giải thích về vụ đào bị tàn phá ở Georgia. Ảnh: New York Times.

Theo kỷ lục, vào năm 2022, California đã trồng được 475.000 tấn đào, vượt qua 67.400 tấn của Nam Carolina và 24.800 tấn ở Georgia.

Ở hai bang miền Nam nước Mỹ như Georgia và Nam Carolina, những ngày hè nóng nực kéo dài sẽ tạo ra loại trái cây phức tạp, ngọt ngào và có mùi thơm. Nhiều giống được trồng cũng giống nhau.

Đôi khi, ngay cả những người ăn đào nhiều nhất ở miền Nam nước Mỹ cũng không thể phân biệt được.

Mặc dù cạnh tranh về hương vị, các bang có một điểm chung là đoàn kết khi nói đến việc chống lại những quả đào từ phía bắc hoặc phía tây nước Mỹ.

“Chúng tôi có một số cuộc cạnh tranh thân thiện, nhưng chúng tôi đều muốn mọi người mua đào Đông Nam”, Eva Moore, giám đốc truyền thông của Bộ Nông nghiệp Nam Carolina cho biết.

Nỗi đau của miền Nam nước Mỹ cũng được cảm nhận ở New England - nơi cây cối đã phải chịu đựng biến động thời tiết, bao gồm đợt lạnh khiến nhiệt độ xuống dưới 0 độ C, làm chết hoa vào tháng 2.

“Tôi không nghĩ có đào ở New England”, Joe Czajkowski, người có vài mẫu đất trồng cây ăn quả trong trang trại ở Hadley, Mass, cho biết.

Tuy nhiên, ở những nơi khác, năm nay là một câu chuyện thành công.

New Jersey đã chứng kiến vụ đào mùa hè tuyệt vời. Pegi Adam thuộc Hội đồng xúc tiến đào New Jersey chia sẻ thời tiết rất hoàn hảo, không có mưa quá nhiều khiến đào bị mềm.

“Nhưng không nên nói rằng Jersey được lợi từ sự mất mát ở miền Nam”, bà cho hay.

California cũng đang tận hưởng một năm khá tốt. Cũng như các trang trại khác ở bang này, HMC đang cố gắng lấp đầy khoảng trống do vấn đề nguồn cung từ miền Nam nước Mỹ.

“Chúng tôi đã gặp may”, Chelsea Ketelsen, thành viên gia đình điều hành HMC Farms, phía nam Fresno, cho biết. “Chúng tôi có một mùa hè mát mẻ hơn bình thường”.

Minh An