Ông Donald Tusk trở lại làm Thủ tướng Ba Lan với sứ mệnh cải thiện quan hệ với EU
Ông Donald Tusk, lãnh đạo đảng Cương lĩnh Công dân theo đường lối trung dung, đã trở lại làm Thủ tướng Ba Lan sau cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội hôm 11.12, mở đường cho một chính phủ mới thân Liên minh châu Âu sau 8 năm sóng gió dưới sự dẫn dắt của của đảng Luật pháp và Công lý (PiS) theo đường lối dân tộc chủ nghĩa.
Ngày 11.12, Hạ viện Ba Lan (Sejm) đã bỏ phiếu thông qua đề xuất giao nhiệm vụ thành lập Chính phủ mới cho ông Donald Tusk, lãnh đạo Liên minh Dân sự đối lập. Đề xuất trao nhiệm vụ thành lập Chính phủ cho ông Tusk nhận được 248 phiếu thuận, 201 phiếu chống và không có phiếu trắng.
Ông Donald Tusk dự kiến sẽ có bài phát biểu quan trọng trước Quốc hội trong ngày 12.12, giới thiệu Nội các của mình và chứng kiến cuộc bỏ phiếu tín nhiệm của Hạ viện đối với Chính phủ mới của mình. Sau đó, ông sẽ được Tổng thống Andrzej Duda tuyên thệ nhậm chức vào sáng 13.12.
Việc ông Tusk lên nắm quyền diễn ra gần hai tháng sau cuộc tổng tuyển cử ngày 15.10. Theo kết quả bầu cử, mặc dù đảng PiS giành được nhiều ghế nhất nhưng đánh mất thế đa số ghế tại Hạ viện. Tuy nhiên, Tổng thống Andrzej Duda, một đồng minh của PiS, đã giao nhiệm vụ thành lập Chính phủ mới cho Thủ tướng đương nhiệm Mateusz Morawiecki.
Trước khi trao quyền thành lập Chính phủ cho ông Tusk, Hạ viện, do liên minh trung dung chiếm đa số, đã không ủng hộ Chính phủ mới của ông Morawiecki. Chính phủ do Thủ tướng Mateusz Morawiecki đứng đầu chỉ nhận được 190 phiếu ủng hộ, trong khi có 266 phiếu phản đối. Cuộc bỏ phiếu đánh dấu sự kết thúc của 8 năm cầm quyền của đảng PiS với nhiều chính sách gây tranh cãi chẳng hạn như việc gia tăng quyền lực của cơ quan tư pháp, quay lưng lại với châu Âu và các đồng minh phương Tây khác.
Phát biểu sau khi giành được đề cử của Hạ viện, ông Tusk nói: “Cảm ơn Ba Lan, đây thực sự là một ngày tuyệt vời”. “Không chỉ đối với tôi, mà đối với tất cả những người trong suốt nhiều năm đã tin tưởng sâu sắc… rằng mọi việc sẽ trở nên tốt đẹp hơn”.
Tân Thủ tướng Donald Tusk, từng giữ vị trí này trong giai đoạn 2007-2014, đồng thời từng giữ chức Chủ tịch Hội đồng châu Âu từ năm 2014-2019 và có mối quan hệ chặt chẽ với Brussels, được kỳ vọng sẽ cải thiện vị thế của Warsaw ở Liên minh châu Âu.
Giới lãnh đạo châu Âu hy vọng, sự lãnh đạo của ông Tusk ở một quốc gia có dân số lớn thứ năm của EU sẽ thúc đẩy các lực lượng trung dung, thân EU vào thời điểm những người theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu, chẳng hạn như Geert Wilders ở Hà Lan, đang có được sức mạnh.
Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã ngay lập tức gửi lời chúc mừng ông Tusk. Bà viết trên Twitter: “Kinh nghiệm và cam kết mạnh mẽ của Donald Tusk đối với các giá trị châu Âu sẽ rất quý giá trong việc xây dựng một châu Âu mạnh mẽ hơn, vì lợi ích của người dân Ba Lan”. “Tôi mong được làm việc với ngài, bắt đầu từ hội nghị thượng đỉnh quan trọng của tuần này”, bắt đầu vào ngày 14.12.
Chính phủ của ông Tusk sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có cuộc chiến ở Ukraine. Tân Thủ tướng Ba Lan có kế hoạch bay tới Brussels để dự hội nghị thượng đỉnh EU vào cuối tuần để thảo luận những vấn đề quan trọng đối với tương lai của Ukraine. Thủ tướng Hungary Viktor Orbán, đồng minh thân cận nhất của Nga ở EU, đang yêu cầu loại bỏ tư cách thành viên EU của Ukraine và hàng tỷ euro tài trợ cho đất nước bị chiến tranh tàn phá này.