Ông Duterte nói gì về mối quan tâm của Mỹ với COC?
Tổng thống Philippines tiết lộ đang chịu nhiều áp lực từ các thành viên ASEAN cũng như phương Tây kỳ vọng ông phải đạt được tiến triển mới trong tiến trình đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông.
"Tôi nhận được rất nhiều yêu cầu hỏi về tiến trình ký kết Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) mà phía Trung Quốc đang chuẩn bị" - Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường trong phiên làm việc tối 30-8, theo tờ The Inquirer.
Ông Duterte cho biết phần lớn các yêu cầu đến từ các nước thành viên ASEAN nhưng khẳng định phương Tây là bên hối thúc Philippines nhiều nhất.
Đáng chú ý, chủ nhân điện Malacanang khẳng định việc ký kết và thành lập thành công COC không phải là "mối quan tâm lớn nhất của Mỹ". Hiện chưa rõ vì sao ông lại đưa ra nhận định này.
Trước đó, trong buổi làm việc ngày 29-8, phát ngôn viên tổng thống Philippines, ông Salvador Panelo, cho biết lãnh đạo hai nước đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xúc tiến ký kết COC trước khi Tổng thống Rodrigo Duterte kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2022.
"Với vai trò điều phối viên đối thoại ASEAN - Trung Quốc mà Philippines đang đảm nhiệm, Tổng thống Duterte khẳng định niềm tin chắc chắn của ông rằng một khi COC được đàm phán thành công, văn kiện này sẽ giúp giải quyết hàng loạt các tranh chấp trên biển Đông" - ông Panelo nói.
Cũng trong buổi làm việc này, ông Duterte được cho là đã đề cập phán quyết của Tòa trọng tài năm 2016 với ông Tập "một cách thân thiện, rõ ràng, dứt khoát". Tổng thống Philippines cho biết "phán quyết là kết luận cuối cùng, có tính ràng buộc và không thể kháng cáo".
Trong khi đó, Trung Quốc giữ nguyên lập trường không công nhận phán quyết và quan điểm này sẽ không lay chuyển. Tuy nhiên, Chủ tịch Tập Cận Bình cam kết ông Duterte sẽ không thực hiện "những hành động khiêu khích và gây hấn" như đưa tàu vào vùng biển Philippines hay quấy nhiễu ngư dân Philippines.
"Lãnh đạo hai bên nhất trí nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự kiềm chế và tôn trọng quyền tự do hàng hải, tự do không phận ở biển Đông" - phát ngôn viên Panelo cho biết.