Ông giáo làng xứ Cẩm đưa nước mắm truyền thống thành sản phẩm OCOP

Đến cơ sở sản xuất nước mắm Hoa Tùng, ngay từ ngoài cổng, chúng tôi đã cảm nhận được hương vị đặc trưng của miền gió cát xã Cẩm Dương (Cẩm Xuyên). Bên trong sân vườn, hàng trăm lu ủ cá được xếp thẳng hàng, kê cao ráo, sạch sẽ, minh chứng cho sự chỉn chu trong quy trình sản xuất của gia đình.

Ông Hoàng Tùng (SN 1974) - chủ cơ sở nước mắm Hoa Tùng cho biết: “Sau khi tốt nghiệp Trường Cao đẳng Sư phạm Gia Lai, tôi ở lại Tây Nguyên dạy học. Năm 2010, mẹ mất nên tôi trở về quê hương lập nghiệp, vừa tham dạy học ở trường tiểu học trên địa bàn huyện, vừa mày mò muối những chum nước mắm theo công thức gia truyền mẹ để lại. Hiện tại, tôi vừa là giáo viên chủ nhiệm lớp 4B, Trường Tiểu học xã Cẩm Dương, vừa là chủ cơ sở sản xuất nước mắm Hoa Tùng”.

Thủa đầu khởi nghiệp, ông Hoàng Tùng đầu tư 10 chum muối nước mắm. Sau khi được bạn bè và khách hàng gần xa đón nhận, năm 2019, ông Tùng tiếp tục vay vốn mở rộng quy mô sản xuất lên 150 chum muối. Sau nhiều nỗ lực, năm 2021, nước mắm Hoa Tùng được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Từ đây, thương hiệu nước mắm Hoa Tùng ngày càng được khách hàng gần xa biết đến và tin dùng. Những chai nước mắm được muối thủ công hoàn toàn, giữ trọn hương vị truyền thống của gia đình luôn được khách hàng gần xa tấm tắc khen.

“Mỗi năm, cơ sở của chúng tôi thu mua từ 25 - 30 tấn cá cơm than. Số cá này được sơ chế và đưa vào muối theo đúng quy trình sản xuất nước mắm truyền thống. Tất cả các khâu từ chọn cá, chọn muối, trộn cá đến ủ chượp, phơi, náo đảo... đều được thực hiện theo một quy trình khép kín. Cùng với tuân thủ quy trình sản xuất không sử dụng hóa chất, chúng tôi luôn chú trọng khâu lựa chọn nguyên liệu để cho ra đời những mẻ nước mắm truyền thống an toàn với người sử dụng” – bà Nguyễn Thị Hoa (vợ ông Tùng - PV) chia sẻ.

Để nâng cao chất lượng sản phẩm, ông Hoàng Tùng đã dành nhiều thời gian đến các vùng sản xuất nước mắm nổi tiếng trong và ngoài tỉnh học hỏi kinh nghiệm. Cuối năm 2023, sau khi tham quan mô hình sản xuất bằng công nghệ bể chượp ở Nha Trang, ông Tùng đã mạnh dạn đầu tư xây dựng 2 bể chượp lớn với quy mô chứa 6 – 7 tấn cá. Nước mắm Hoa Tùng là cơ sở sản xuất nước mắm đầu tiên của Hà Tĩnh đầu tư quy trình sản xuất bằng bể chượp.

Với công nghệ này, cá sau khi muối, trộn, ủ chượp… được 12 tháng sẽ đem ra phơi sương và tiếp tục quy trình ủ; sau khi đủ 24 tháng thì bắt đầu chưng cất. Nước mắm sản xuất theo phương pháp này vừa giữ nguyên vị đậm đà, tự nhiên của nước mắm truyền thống, vừa giữ được hàm lượng dinh dưỡng, độ đạm cao và có thể sản xuất quy mô lớn. Đặc biệt, sau khi chưng cất, ông Tùng còn tiến hành hạ thổ (ủ trong các chum được chôn dưới lòng đất – P.V) để sản xuất loại nước mắm đặc biệt với giá 250.000 đồng/lít.

Từ khi đạt chứng nhận OCOP 3 sao, cơ sở mỗi năm sản xuất và bán ra thị trường hơn 7.000 lít nước mắm các loại. Riêng năm 2024, nước mắm Hoa Tùng đạt sản lượng gần 10.000 lít, đạt doanh thu gần 1 tỷ đồng. Cơ sở nước mắm Hoa Tùng đang tạo việc làm thường xuyên cho 3 lao động. Vào thời vụ sản xuất, thu mua và chế biến nguyên liệu, cơ sở nước mắm Hoa Tùng tạo việc làm cho hơn 15 lao động địa phương.

Thời điểm này đang vào vụ kinh doanh lớn nhất trong năm, mỗi ngày, cơ sở nước mắm Hoa Tùng thuê 4 - 5 công nhân thời vụ để đóng gói sản phẩm. Để phục vụ khách hàng tham quan, trải nghiệm quy trình sản xuất nước mắm, ông Tùng đã đầu tư xây dựng khu nhà bên trong khuôn viên sản xuất để đón tiếp, mang đến cho khách hàng những trải nghiệm về cuộc sống xa xưa của người dân làng chài Hà Tĩnh.

Thời gian tới, ông Tùng dự định sẽ liên kết với các nhà hàng, khách sạn tại Khu du lịch Thiên Cầm để đưa khách về tham quan ngôi nhà tranh và trải nghiệm quy trình sản xuất nước mắm truyền thống; từ đó đẩy mạnh tiếp cận khách hàng và nâng cao sản lượng bán hàng. Cùng đó, trong năm 2025, cơ sở nước mắm Hoa Tùng tiếp tục nâng cấp quy trình sản xuất, phấn đấu lên hạng OCOP 4 sao để nâng cao chất lượng và thương hiệu cho sản phẩm.

Video: Cơ sở sản xuất nước mắm Hoa Tùng vào vụ sản xuất cuối năm.

Phan Trâm