Ông Kim Jong-un làm nên lịch sử?

Nhà Hòa bình nằm bên phía lãnh thổ Hàn Quốc tại Khu vực An ninh chung (JSA) trong làng Bàn Môn Điếm đang được sửa sang để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh mang tính bước ngoặt, có thể mở đường chấm dứt sự thù địch giữa Triều Tiên và Hàn Quốc.

Bước chân qua biên giới

Hiện vẫn chưa rõ ông Kim Jong-un đến Nhà Hòa bình để hội đàm với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in như thế nào. Các quan chức Hàn Quốc cho biết đang chuẩn bị tuyến đường để nhà lãnh đạo Triều Tiên băng qua biên giới - một biểu tượng cho sự hòa giải. Theo báo South China Morning Post (Hồng Kông), chưa có nhà lãnh đạo Triều Tiên nào bước qua Đường ranh giới quân sự (MDL) kể từ sau khi thỏa thuận đình chiến được ký kết năm 1953.

JSA, nơi đón khoảng 100.000 lượt khách tham quan trong một năm, đã đóng cửa từ tuần trước và Nhà Hòa bình đang trong quá trình tân trang để chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh dự kiến diễn ra ngày 27-4.

Nằm cách Nhà Tự do - cơ quan tuyên truyền của Hàn Quốc tại biên giới - khoảng 130 m, Nhà Hòa bình vốn được xây dựng để phục vụ các cuộc gặp phi quân sự giữa Triều Tiên và Hàn Quốc từ năm 1980. Dù được xây dựng lại ở vị trí cũ vào năm 1989 nhưng tòa nhà bị bỏ không do mối quan hệ liên Triều bị đóng băng suốt hơn thập kỷ qua.

Bà Jacquelene Elise Van Pool, người đứng đầu bộ phận quan hệ cộng đồng của Lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc, cho rằng phái đoàn Triều Tiên có thể thể hiện thiện chí hòa giải bằng cách đi qua biên giới. Bà Van Pool nhận xét: "Dù là đi bộ hay xe thì việc nhà lãnh đạo Triều Tiên đi qua biên giới Hàn Quốc cũng biểu thị sự tin cậy tồn tại giữa 2 nước".

Theo bà Van Pool, tầng 1 và 2 của Nhà Hòa bình được dùng làm phòng họp trong khi tầng 3 có một khu ăn uống. Các bức tường hành lang cũng được sơn lại và lắp đặt các thiết bị an ninh.

Giới truyền thông đưa tin trước Nhà Hòa bình hôm 18-4 Ảnh: REUTERS

Phát biểu ngày 19-4, tổng thống Hàn Quốc cho hay phía Bình Nhưỡng cam kết "phi hạt nhân hóa hoàn toàn". "Họ không hề đòi hỏi những điều kiện mà phía Mỹ không thể chấp nhận, như rút hết lực lượng khỏi Hàn Quốc. Tất cả mong muốn của họ là chấm dứt các chính sách thù địch nhằm vào Triều Tiên và tiếp đó là có sự bảo đảm về an ninh" - ông Moon nhấn mạnh.

Tháp tùng ông Moon đến Bàn Môn Điếm vào tuần sau là 6 quan chức hàng đầu Hàn Quốc, bao gồm chánh văn phòng dinh tổng thống, giám đốc tình báo, cố vấn an ninh quốc gia và các bộ trưởng của Bộ Thống nhất, Quốc phòng, Ngoại giao.

Thượng đỉnh Mỹ - Triều chạy nước rút

Không chỉ ông Moon lạc quan, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 18-4 cũng bày tỏ hy vọng hội nghị thượng đỉnh chưa từng có tiền lệ với ông Kim sẽ thành công. Đặc biệt, ông chủ Nhà Trắng xác nhận chuyến thăm Bình Nhưỡng từ ngày 31-3 đến 2-4 của Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo trên Twitter: "Cuộc gặp rất suôn sẻ và hình thành được quan hệ tốt. Đang chuẩn bị nội dung chi tiết cho thượng đỉnh. Phi hạt nhân hóa là điều tuyệt vời cho thế giới lẫn Triều Tiên".

Theo Reuters, chuyến đi của ông Pompeo là dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy ông Trump sẵn sàng trở thành tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên gặp gỡ một nhà lãnh đạo Triều Tiên. Dù vậy, Tổng thống Mỹ vẫn tỏ vẻ thận trọng.

Trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại bang Florida - Mỹ, ông Trump cho rằng chiến dịch "gây áp lực tối đa" lên Triều Tiên sẽ tiếp tục cho đến khi Bình Nhưỡng chịu từ bỏ vũ khí hạt nhân. "Nếu cuộc gặp mà tôi tham dự không đạt được kết quả nào, tôi sẽ rời đi với thái độ trân trọng" - Tổng thống Donald Trump cảnh báo.

Đến lúc này, địa điểm diễn ra cuộc gặp Mỹ - Triều vẫn chưa được quyết định. Theo báo The New York Times (Mỹ), các quan chức Mỹ đề xuất một địa điểm trung lập ở châu Âu như Thụy Sĩ và Thụy Điển. Đối với những địa điểm tiềm năng tại châu Á, Việt Nam và Singapore đang được cân nhắc nhiều hơn Trung Quốc hay Nhật Bản.

XUÂN MAI