Ông lớn địa ốc ngập đầu 'ôm' nợ, khách còng lưng gánh lãi vỡ mộng mua nhà

"Rơi từ thiên đường xuống địa ngục"

Với Tang Chao, căn hộ mới của anh và vợ mua được hy vọng sẽ là nơi bắt đầu cuộc sống mới cùng nhau. Tuy nhiên, sau khi chờ đợi mòn mỏi, căn hộ vẫn chưa hoàn thành do chủ đầu tư gặp khó, đến nay họ đã "đường ai nấy đi".

Tang Chao và vợ sắp cưới mua nhà hồi năm 2019 tại dự án Haiyi Changzhou. Đây là một trong những dự án bất động sản hot nhất Đại Liên, Trung Quốc. Chủ đầu tư hứa hẹn đây là khu nhà cao tầng rộng lớn với cảnh quan xanh mát, mang đến "cuộc sống tươi đẹp gần biển" cho cư dân.

Tang Chao trong căn hộ vẫn chưa hoàn thành dù vợ chồng đã ly hôn (Ảnh: New York Times)

Cặp đôi mua căn hộ 2 phòng ngủ với giá 177.000 USD (4,1 tỷ đồng). Để thanh toán số tiền này, Tang Chao và bạn gái đã dùng tiền tiết kiệm và nhờ cậy cha mẹ. Hợp đồng mua bán căn hộ được ký năm 2019, sau đó 2 người đăng ký kết hôn. Theo kế hoạch, khi căn hộ được xây xong, cặp đôi sẽ tổ chức đám cưới và sống chung.

"Thời điểm đó, chúng tôi nói với bạn bè đã mua căn nhà ở đây. Cảm giác rất tự hào", Tang Chao nhớ lại.

Dự án lẽ ra hoàn thành tháng 8/2022, nhưng chủ đầu tư là Sunac China Holdings gặp khó khăn tài chính. Sau thời gian chờ đợi, vợ của anh đã quá mệt mỏi và cuộc sống mới không biết bao giờ bắt đầu. Cho nên tháng 11/2022, cặp đôi ra tòa và ly hôn. Hiện, hàng tháng, Tang Chao vẫn phải trả 550 USD (12,8 triệu đồng) tiền vay mua nhà.

“Nghĩ đến căn hộ chưa hoàn thiện, tôi như rơi từ thiên đường xuống địa ngục. Tôi không còn gì để trông mong trong cuộc đời nữa, không nhà, không vợ”, anh Tang nói.

Mua nhà dính "bánh vẽ"

Daisy Xu - nhân viên phòng thí nghiệm 28 tuổi nhớ lại ngày cô mua căn hộ ở Thượng Hải như mới hôm qua. Cô chờ đợi cùng hàng trăm khách hàng khác tại khách sạn - nơi diễn ra sự kiện mở bán dự án Royals Garden. Khi đến lượt, cô chỉ có chưa đầy 1 phút để chọn căn hộ.

Hình ảnh quảng cáo dự án Royals Garden và thực tế chưa hoàn thành (Ảnh: New York Times)

Daisy nhìn lướt qua bức tường có ghim những mảnh giấy ghi số căn hộ chưa bán. Cô cho biết, không muốn mua căn hộ ở gần nóc chung cư hay các tầng dưới tầng 4. Vì vậy, cô gái này chọn căn hộ ở tầng 8.

Sau khi nhận được thông báo đã mua xong căn hộ, Daisy Xu tràn đầy phấn khởi. "Tôi vô cùng vui mừng và xúc động. Ngay lập tức, tôi chụp ảnh căn hộ và báo tin vui cho người nhà ở quê", cô nói.

Căn hộ có giá 495.000 USD (11,6 tỷ đồng), nhưng còn rẻ hơn so với những căn nhà cũ ở Thượng Hải. Theo dự định, Daisy Xu sẽ được bàn giao căn hộ hồi tháng 9/2022 và chuyển đến vào đầu năm 2023. Tuy nhiên, đến nay, căn hộ vẫn chưa hoàn thành. Tòa nhà chung cư 16 tầng không được sơn, xung quanh bọc lưới như đang xây dựng và cỏ dại mọc um tùm. Hằng ngày, mỗi khi đi làm qua căn hộ đã chi tiền mua mà vẫn chưa xong, Xu không khỏi đau lòng.

Ở Trung Quốc, khoảng 90% căn nhà được bán trước khi xây dựng. Kiểu bán này giúp các công ty bất động sản huy động được tiền nhưng phần lớn rủi ro lại thuộc về người mua như Xu. Những khách hàng như người phụ nữ này sẽ phải thanh toán trước khi bắt đầu xây dựng, nhiều người phải vay thế chấp để mua nhà.

Các quy định yêu cầu tiền thu từ bán căn hộ chỉ được dùng để xây dựng dự án đó. Nhưng lợi dụng sự giám sát lỏng lẻo, các công ty bất động sản dùng nguồn tiền này làm điều gì họ muốn, kể cả xây dự án khác.

Khi giá nhà tăng vọt, Chính phủ Trung Quốc thắt chặt tín dụng với các công ty bất động sản thì nhiều công ty lớn như chủ đầu tư China Fortune Land Development của dự án Royal Garden ở Thượng Hải "oằn mình" dưới sức ép của khoản nợ khổng lồ và phải dừng hoạt động.

Nhà chưa được nhận nhưng hàng tháng Xu vẫn phải chi 1.300 USD (30,4 triệu đồng) để thanh toán khoản vay thế chấp. Người phụ nữ này không dám kể sự thật với bố mẹ.

“Tôi lảng tránh những câu hỏi của cha mẹ về căn hộ, nhưng liệu có thể tiếp tục làm việc đó bao lâu nữa?”, Xu chua chát nói.

Nợ nần ngập đầu, nhà chưa xong

Ở phía đông thành phố Nam Xương, Trung Quốc, một con đường chia khu đô thị Xinli City thành 2 phần. Một phần là các tòa tháp dân cư đã có người ở, còn bên kia là các công trình còn dở dang, không có cửa sổ, chưa được sơn và không có dấu hiệu cho thấy quá trình xây dựng sẽ tiếp diễn.

Xu Feng đối diện với khoản nợ lớn dù dự án chưa hoàn thành (Ảnh: Ny Times)

Andie Cao mua căn hộ 3 phòng ngủ hồi năm 2019 với giá 203.000 USD (4,7 tỷ đồng). Giá cao nhưng nhìn thấy kế hoạch của chủ đầu tư có cả xây trường mẫu giáo, trường tiểu học cho cư dân nên họ "xuống tiền".

Căn hộ được dự kiến hoàn thành tháng 11/2021 đúng lúc đứa con đầu đi học mẫu giáo. Tuy nhiên, công ty bất động sản Sinic Holdings đã ngừng hoạt động từ tháng 8/2021 do gặp khó khăn về tài chính và việc xây dựng chưa hoàn thành.

Đến nay, vợ chồng Andie Cao đã trả 80.000 USD (1,8 tỷ đồng) tiền mua căn hộ. Đây là số tiền mà vợ chồng cô tiết kiệm nhờ công việc vất vả ở Thượng Hải. Tháng 7/2022, người phụ nữ này và nhiều người khác đã đòi dừng trả nợ ngân hàng, khi dự án chưa hoàn thành.

Hiện, Andie Cao và chồng vẫn làm việc và thuê nhà ở Thượng Hải. Người phụ nữ này không nghĩ căn hộ sẽ hoàn thành và cũng không tính đến việc mua căn nhà khác hay sinh con thứ hai nữa.

Xu Feng cũng là người mua nhà và đang mòn mỏi chờ dự án hoàn thành. Năm 2019, khi cửa hàng tạp hóa của 2 vợ chồng đang ăn nên làm ra, anh nghĩ đến việc mua nhà.

Vợ chồng Xu Feng mua một căn hộ có giá 163.000 USD. Căn hộ này nằm trong khu đô thị với các tháp chung cư có hàng ngàn căn hộ.

Để có tiền trả trước 81.000 USD, Xu đã phải vay thế chấp 10 năm. Ba năm sau, dự án vẫn chưa hoàn thành. Hiện, Xu Feng đối diện áp lực tài chính lớn, vừa phải trả tiền thuê nhà buôn bán vừa phải trả nợ vay ngân hàng. Để tiết kiệm, người đàn ông này không đi ăn với bạn bè, cắt giảm mọi khoản chi tiêu.

"Tôi chưa bao giờ nghĩ tình cảnh này xảy ra với mình. Tôi sợ phải sinh thêm con nữa, thu nhập không đủ chi tiêu", Xu Feng bày tỏ.

Thất vọng vì sự chậm trễ giao nhà, Xu Feng và nhiều khách hàng đã đến cơ quan chức năng để giăng biểu ngữ, nhưng đến nay chẳng có kết quả gì.

Tháng 8/2022, Xu Feng ngừng trả tiền vay cho ngân hàng do dự án chưa hoàn thành. Nhưng điều này ảnh hưởng đến điểm tín dụng của anh và buộc phải vay người thân để có vốn buôn bán...

Quang Anh (Theo New York Times)

Hồng Khanh