Ông Mark Rutte chính thức đảm nhận vị trí Tổng thư ký NATO
Ngày 1-10, cựu Thủ tướng Chính phủ Hà Lan Mark Rutte tiếp quản vị trí Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (TTK NATO) từ ông Jens Stoltenberg.
Đây là lần đầu tiên trong vòng 1 thập kỷ, chức vụ cao nhất của NATO "đổi chủ".
Tân TTK NATO Mark Rutte sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức. Thứ nhất, khả năng ông Donald Trump, một nhân vật hoài nghi NATO, sẽ trở lại làm Tổng thống Mỹ sau cuộc bầu cử diễn ra tháng 11 tới.
Trong quá trình tranh cử, ông Donald Trump đã cảnh cáo rằng, nếu trở lại Nhà Trắng, ông sẽ cắt viện trợ của Mỹ dành cho Ukraine. Trong trường hợp kịch bản này trở thành sự thật, nó có thể giáng đòn mạnh vào uy tín của NATO trong hỗ trợ Ukraine, vì Mỹ là nhà tài trợ quân sự lớn nhất cho Kiev. Viễn cảnh ông Trump tái đắc cử cũng có thể làm hỏng kế hoạch của NATO nhằm chuẩn bị cho Ukraine trở thành thành viên trong tương lai.
Thứ hai là sức ép từ các quốc gia đồng minh Đông Âu, hiện đang kêu gọi tăng thêm biên chế binh sĩ NATO tại cựu lục địa để chống lại Nga.
Thứ ba là lời kêu gọi liên tục từ Ukraine về viện trợ quân sự.
Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine tháng 2-2023, NATO đã tăng gấp đôi quân số - lên khoảng 10.000 quân triển khai tới các thành viên phía đông. NATO cũng cho biết có thể triển khai thêm hàng trăm nghìn quân nữa một cách nhanh chóng. Nhưng các nước phía Đông vẫn muốn có thêm quân đội và vũ khí – đặc biệt là các hệ thống phòng không. Điều này có nghĩa là phải thuyết phục các thành viên phương Tây chuyển nhiều trang thiết bị của họ hơn về phía Đông.
Tiếp đến là bất đồng về chi phí cho quốc phòng. NATO ước tính 23 trong số 32 thành viên sẽ đạt được mục tiêu chi 2% GDP cho quốc phòng trong năm nay, trong khi Hà Lan thường xuyên bị chỉ trích vì tỷ lệ chi tiêu cho quốc phòng thấp.
Nhiều quan chức NATO cho rằng chi tiêu sẽ cần tăng thêm nữa - có thể lên tới 2,5% GDP hoặc hơn - để tăng thêm quân và vũ khí nhằm thực hiện cuộc cải tổ lớn các kế hoạch quốc phòng của liên minh.