Ông Sharaa: Syria - Israel có thể đạt thỏa thuận an ninh trong vài ngày tới

Phát biểu với báo giới tại Damascus, ông Sharaa nhấn mạnh thỏa thuận an ninh là cần thiết và thỏa thuận này phải tôn trọng không phận, toàn vẹn lãnh thổ Syria, đồng thời được Liên Hợp Quốc giám sát.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmad Al-Sharaa tiếp phái đoàn Mỹ do Tư lệnh mới của Bộ Chỉ huy Trung tâm (CENTCOM) dẫn đầu tại thủ đô Damascus, ngày 12/9/2025. Ảnh: SANA

Syria và Israel hiện đang tiến hành đối thoại với kỳ vọng đạt được một thỏa thuận giúp chấm dứt các cuộc không kích của Israel cũng như thúc đẩy việc Israel rút quân khỏi miền Nam Syria.

Đầu tuần này Reuters đưa tin, Washington đang gây sức ép để Damascus đạt thỏa thuận trước thềm Khóa họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc diễn ra tại New York vào tuần tới.

Tuy nhiên, trong cuộc họp báo trước chuyến đi New York dự sự kiện trên, ông Sharaa bác bỏ thông tin Mỹ gây sức ép, khẳng định Washington chỉ đóng vai trò trung gian.

Theo nhà lãnh đạo Syria, kể từ ngày 8/12/2024, thời điểm phe nổi dậy do ông lãnh đạo lật đổ chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad, Israel đã tiến hành hơn 1.000 vụ không kích và hơn 400 cuộc đột kích trên bộ vào Syria. Ông Sharaa cho rằng hành động của Israel đi ngược lại chính sách công khai của Mỹ về một Syria ổn định và thống nhất, đồng thời cảnh báo đây là diễn biến “rất nguy hiểm”.

Damascus mong muốn một thỏa thuận tương tự như thỏa thuận do Liên Hợp Quốc bảo trợ năm 1974 theo đó thiết lập vùng đệm quân sự giữa Israel và Syria. Syria yêu cầu Israel rút quân, trong khi phía Israel lại muốn tiếp tục kiểm soát các vị trí chiến lược chiếm giữ sau ngày 8/12, trong đó có núi Hermon. Giới chức Israel nhiều lần công khai tuyên bố sẽ giữ quyền kiểm soát các khu vực này.

Ông Sharaa khẳng định nếu thỏa thuận an ninh đạt được, các thỏa thuận khác có thể được triển khai, song loại trừ khả năng có một hiệp ước hòa bình hay thỏa thuận bình thường hóa quan hệ tương tự Hiệp định Abraham do Mỹ làm trung gian. Ông cũng cho rằng còn quá sớm để bàn về tương lai Cao nguyên Golan vì đây là “vấn đề lớn”.

Theo Reuters, tuần này Israel đã loại trừ khả năng trao trả khu vực trên, vốn từng được Tổng thống Mỹ Donald Trump đơn phương công nhận là lãnh thổ Israel trong nhiệm kỳ đầu.

“Đây là một tình huống khó – bạn có các cuộc thương lượng giữa một người Damascus và một người Do Thái”, ông Sharaa nói đùa với báo giới.

Đàm phán từng đổ vỡ hồi tháng 7

Tổng thống Syria tiết lộ, hai bên từng tiến rất gần, chỉ “4 đến 5 ngày” nữa là có thể đạt cơ sở cho một thỏa thuận an ninh vào tháng 7/2025, nhưng các diễn biến tại tỉnh Sweida đã khiến đàm phán đổ vỡ.

Tháng 7, quân đội Syria được triển khai tới Sweida nhằm trấn áp giao tranh giữa các nhóm vũ trang Druze và các tay súng Bedouin. Tuy nhiên, bạo lực tiếp tục leo thang, quân đội Syria bị cáo buộc thực hiện các vụ hành quyết, trong khi Israel vẫn liên tục không kích miền Nam Syria, Bộ Quốc phòng ở Damascus và cả khu vực gần Phủ Tổng thống.

Hôm 17/9, ông Sharaa nhấn mạnh những vụ không kích gần Phủ Tổng thống “không phải thông điệp, mà là tuyên bố chiến tranh”, song nhấn mạnh Syria vẫn kiềm chế không đáp trả quân sự để duy trì tiến trình đàm phán.

Hoàng Phạm/VOV.VN (biên dịch) Theo Reuters