Ông Tập Cận Bình ký hiệp ước củng cố mối quan hệ 'vĩnh cửu' ở Trung Á
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ký một hiệp ước nâng cao quan hệ với các quốc gia Trung Á vào thứ Ba 17-6, khi Bắc Kinh mong muốn tăng cường hơn nữa hợp tác về thương mại, năng lượng và cơ sở hạ tầng với khu vực giàu tài nguyên này.
Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev chào đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Astana.
Hội nghị thượng đỉnh ở Astana quy tụ ông Tập Cận Bình cùng các nhà lãnh đạo của Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Tajikistan và Turkmenistan.
Dưới sự quản lý của Nga cho đến khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, 5 quốc gia Trung Á đã thu hút sự quan tâm của các cường quốc bao gồm Trung Quốc, Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ kể từ khi giành được độc lập.
Tại hội nghị thượng đỉnh, nhóm đã ký một hiệp ước hữu nghị “vĩnh cửu” khi ông Tập Cận Bình kêu gọi thắt chặt mối quan hệ với khu vực giàu tài nguyên này.
“Chúng ta nên tăng cường hợp tác với thái độ chủ động hơn và các biện pháp thực tế hơn”, ông Tập Cận Bình phát biểu trong bình luận được hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã đưa tin.
Trung Á cũng được coi là một trung tâm hậu cần quan trọng, do vị trí chiến lược giữa Trung Quốc, Nga, Trung Đông và châu Âu.
Trung Quốc cũng đã thể hiện thiện chí đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng lớn trong khu vực như một phần của sáng kiến Vành đai và Con đường, sử dụng nguồn tài chính này như một đòn bẩy chính trị và ngoại giao.
Trong cuộc gặp với Tổng thống Kyrgyzstan, ông Tập đã kêu gọi thực hiện các động thái nhằm "thúc đẩy việc xây dựng chất lượng cao tuyến đường sắt Trung Quốc-Kyrgyzstan-Uzbekistan và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới trong lĩnh vực năng lượng sạch, khoáng sản xanh và trí tuệ nhân tạo".
Năm quốc gia Trung Á đang cố gắng tận dụng sự quan tâm ngày càng tăng trong khu vực của họ và đang phối hợp các chính sách đối ngoại của họ cho phù hợp.
Họ thường xuyên tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Trung Quốc và Nga để thể hiện khu vực này là một khối thống nhất và thu hút đầu tư.
Các cuộc đàm phán cấp cao theo định dạng “5+1” cũng đã được tổ chức với Liên minh châu Âu, Hoa Kỳ, Thổ Nhĩ Kỳ và các nước phương Tây khác.
Nhà khoa học chính trị người Kyrgyzstan Nargiza Muratalieva phát biểu với các phóng viên rằng: "Các quốc gia trong khu vực đang cân bằng giữa các trung tâm quyền lực khác nhau, muốn bảo vệ mình khỏi sự phụ thuộc quá mức vào một đối tác".
Nhưng Trung Quốc hiện đã khẳng định mình là đối tác thương mại hàng đầu của Trung Á, vượt xa EU và Nga.
Một trong những khoản đầu tư được lên kế hoạch là xây dựng tuyến đường sắt Uzbekistan-Kyrgyzstan-Trung Quốc và đường cao tốc Trung Quốc-Tajikistan chạy qua dãy núi Pamir tới Afghanistan.
Các cửa khẩu biên giới mới và “cảng cạn” đã được xây dựng để xử lý hoạt động thương mại, chẳng hạn như Khorgos ở Kazakhstan, một trong những trung tâm hậu cần lớn nhất thế giới.
Muratalieva cho biết: “Cả Nga và các tổ chức phương Tây đều không có khả năng phân bổ nguồn lực tài chính cho cơ sở hạ tầng nhanh chóng và trên quy mô lớn như vậy”.
Tuần trước, Kazakhstan cho biết Nga sẽ dẫn đầu việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên nhưng muốn Trung Quốc xây dựng nhà máy thứ hai.
