Ông Trump cảnh báo tăng trừng phạt Nga: Thực tế ra sao?

Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay người đồng cấp Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp năm 2018. Ảnh: Al Jazeera.

Cảnh báo tăng thuế không hiệu quả?

Theo nhận định của báo Mỹ Insider, lời cảnh báo của ông Trump dường như chỉ mang tính biểu tượng vì giao thương giữa Nga và Mỹ đã giảm đáng kể từ khi xung đột ở Ukraine bùng phát vào năm 2022.

Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth ngày 22/1, Trump nói ông không muốn gây hại cho Nga, cho người dân Nga và ông có mối quan hệ rất tốt với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Nhưng ông Trump cũng mong muốn xung đột ở Ukraine sớm kết thúc.

“Tôi sẽ giải quyết vấn đề với Nga, nền kinh tế của họ đang bị tổn hại. Hãy chấm dứt cuộc chiến này ngay bây giờ”, ông Trump viết. “Mọi thứ sẽ chỉ càng tồi tệ hơn nếu chúng ta không đạt thỏa thuận. Sớm thôi, tôi không có cách nào khác là tăng thuế và áp đặt các biện pháp trừng phạt bổ sung liên quan tới hàng hóa Nga xuất khẩu sang Mỹ và các nước khác”.

“Hãy chấm dứt xung đột. Chúng ta có thể chấm dứt một cách dễ dàng hoặc khó khăn. Cách dễ dàng dĩ nhiên luôn tốt hơn. Hãy đạt thỏa thuận. Không có thêm ai phải bỏ mạng nữa”, ông Trump nhấn mạnh.

Theo Insider, trừng phạt kinh tế và tăng thuế là các biện pháp mà ông Trump thường đề cập nhằm buộc nước ngoài tìm kiếm thỏa thuận với Mỹ. Nhưng đối với Nga và cuộc xung đột ở Ukraine, lời cảnh báo này có thể không hiệu quả.

Trước xung đột ở Ukraine, Mỹ nhập khẩu 29,7 tỷ USD giá trị hàng hóa từ Nga, chủ yếu là dầu mỏ, khoáng sản, vôi và xi măng. Nhưng hoạt động thương mại giữa Nga và Mỹ đã giảm đáng kể sau khi chính quyền tiền nhiệm Joe Biden áp đặt một loạt các biện pháp trừng phạt đối với hàng hóa Nga.

Năm 2023, Mỹ nhập khẩu 4,57 tỷ USD hàng hóa Nga, tương dương 0,14% tổng giá trị hàng hóa nhập khẩu của Mỹ trong năm, theo số liệu chính thức.

Gần ba năm kể từ khi xung đột nổ ra, việc thu hẹp thương mại với Nga khiến chính quyền ông Trump không còn nhiều cơ sở để áp đặt thuế quan với Nga.

Các lệnh trừng phạt bổ sung

Các lệnh trừng phạt là một vấn đề khác và chính quyền ông Trump dường như đã sẵn sàng tiếp tục siết chặt hoạt động trong lĩnh vực thương mại năng lượng quan trọng của Nga.

Trong phiên điều trần vào tuần trước, ứng viên Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã chỉ trích chính quyền tiền nhiệm Joe Biden vì chưa trừng phạt toàn diện Nga.

“Tôi sẽ ủng hộ 100% tăng cường trừng phạt - đặc biệt là đối với các công ty dầu mỏ lớn của Nga - lên mức có thể buộc chính quyền Liên bang Nga phải vào cuộc", ông Bessent nói.

Điều đó có thể gây thêm áp lực lên nền kinh tế Nga, vốn đã gặp khó khăn dưới sức nặng của các lệnh trừng phạt mà Mỹ và phương Tây áp đặt.

Lạm phát đã tăng khi Nga tăng chi tiêu cho quân sự và các chương trình treo thưởng để tuyển quân. Để ứng phó, ngân hàng trung ương Nga đã tăng lãi suất lên mức lịch sử 21%.

Các lệnh trừng phạt hiện tại, chẳng hạn như hạn chế đối với tàu chở hàng của Nga và việc nước này bị trục xuất khỏi mạng lưới tài chính SWIFT, đều đã góp phần gây ra tác động, buộc Điện Kremlin tìm kiếm mọi sự hỗ trợ, theo Insider. Dự trữ thanh khoản của Nga đã giảm xuống mức 31 tỷ USD so với mức 117 tỷ USD vào năm 2021.

Tuy vậy, gia tăng trừng phạt dầu mỏ Nga cũng đồng nghĩa sẽ gây ra hệ quả tiêu cực với Mỹ và toàn bộ thị trường năng lượng thế giới. Đó sẽ là điều ông Trump cần tính đến nếu lựa chọn giải pháp áp đặt các biện pháp trừng phạt bổ sung.

Đăng Nguyễn - Insider