Ông Trump tính bán tiêm kích tàng hình đa năng F-35 cho Saudi Arabia
Saudi Arabia đã đề nghị được mua tới 48 tiêm kích tang hình đa năng F-35 từ Mỹ, với tổng trị giá hàng tỉ USD.
Trao đổi với các phóng viên tại Phòng Bầu dục ngày 17-11, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông có kế hoạch phê duyệt việc bán tiêm kích tàng hình đa năng F-35 do Mỹ sản xuất cho Saudi Arabia.
"Tôi sẽ nói rằng chúng tôi sẽ làm điều đó. Chúng tôi sẽ bán máy bay F-35" – hãng tin Reuters dẫn lời ông Trump.
Khả năng bán F-35 cho Saudi Arabia được ông Trump đưa ra một ngày trước khi ông tiếp Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman đến thăm Mỹ.
Trước khi ông Trump nói với báo chí về khả năng bán F-35 cho Saudi Arabia, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng nói với Reuters tổng thống muốn nói chuyện với thái tử Salman về thương vụ này, "sau đó chúng tôi sẽ đưa ra quyết định”.
Tiêm kích tàng hình đa năng F-35 là thành phần chủ chốt trong sức mạnh không quân Mỹ. Ảnh: KHÔNG QUÂN MỸ
Đầu tháng này Reuters từng đưa tin rằng Saudi Arabia đã đề nghị được mua tới 48 tiêm kích F-35, với tổng trị giá hàng tỉ USD. Đầu năm nay, Saudi Arabia đã trực tiếp đưa ra lời kêu gọi mua máy bay phản lực tới ông Trump. Các quan chức Mỹ (đề nghị không nêu tên) đã chia sẻ với Reuters rằng bộ phận chính sách của Lầu Năm Góc đã làm việc về giao dịch tiềm năng này trong nhiều tháng.
Saudi Arabia là khách hàng lớn nhất mua vũ khí Mỹ và đang muốn mua thêm máy bay chiến đấu để hiện đại hóa lực lượng không quân và chống lại các mối đe dọa trong khu vực, đặc biệt từ Iran. Không quân Saudi Arabia hiện đang vận hành một loạt máy bay chiến đấu, trong đó có F-15 của Mỹ, máy bay Tornado và Typhoon của châu Âu.
Thương vụ bán F-35 cho Saudi Arabia nếu muốn được phép thực hiện phải qua được cửa giám sát của Quốc hội Mỹ. Trước đây các nhà lập pháp Mỹ đã đặt câu hỏi về các thỏa thuận vũ khí với Riyadh sau vụ nhà báo Saudi Jamal Khashoggi bị sát hai năm 2018 mà thủ phạm được cho có liên quan Thái tử Salman. Hiện tại nhiều thành viên Quốc hội Mỹ vẫn thận trọng trong việc tăng cường hợp tác quân sự với vương quốc này.
Theo Reuters, thương vụ bán F-35 nếu được thực hiện sẽ đánh dấu sự thay đổi đáng kể về chính sách của Mỹ, có khả năng làm thay đổi cán cân quân sự ở Trung Đông và thử thách định nghĩa của Washington về việc duy trì "lợi thế quân sự về chất lượng" của Israel.
Lâu nay Washington cân nhắc việc bán vũ khí cho Trung Đông theo cách đảm bảo Israel duy trì "lợi thế quân sự về chất lượng" và sẽ nhận được vũ khí tiên tiến hơn của Mỹ so với các quốc gia Ả Rập trong khu vực.
Tiêm kích tàng hình đa năng F-35 do tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin sản xuất. Công nghệ tàng hình cho phép F-35 tránh bị kẻ thù phát hiện, được coi là máy bay chiến đấu tiên tiến nhất thế giới. Israel đã vận hành máy bay này trong gần một thập niên, xây dựng nhiều phi đội, và vẫn là quốc gia Trung Đông duy nhất sở hữu hệ thống vũ khí này.
Vấn đề F-35 cũng đã được lồng ghép vào các nỗ lực ngoại giao rộng lớn hơn. Trước đây chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cân nhắc việc cung cấp F-35 cho Saudi Arabia như một phần của thỏa thuận toàn diện, trong đó Riyadh sẽ bình thường hóa quan hệ với Israel, song những nỗ lực này cuối cùng đã bị đình trệ.
