Ông Trump và con đường luận tội gập ghềnh

Nước Mỹ đang đứng trước ngưỡng cửa cuộc luận tội tổng thống thứ 3 trong lịch sử, khi ông Donald Trump có thể bị Hạ viện thẩm vấn trong ngày 18-12 (giờ địa phương), vì những hành động của ông trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Ukraine.

Trong bức thư dài 6 trang gửi Pelosi, Trump chỉ trích việc luận tội của Hạ viện. Ảnh: CBS

Theo AP, Hạ viện Mỹ tối 17-12 (sáng 18-12, giờ Việt Nam) đã mở đường cho cuộc bỏ phiếu lịch sử về việc luận tội Tổng thống Trump. Theo đó, Ủy ban Quy định Hạ viện Mỹ đã thông qua các quy định cho cuộc bỏ phiếu luận tội lịch sử đối với Tổng thống Trump. Đây là các thủ tục về cách thức toàn bộ Hạ viện sẽ xem xét 2 điều khoản luận tội ông Trump liên quan đến những cáo buộc lạm quyền và cản trở Quốc hội trong ngày 18-12 (giờ địa phương).

Ông Trump viết “tâm thư”

Trước động thái lịch sử và quyết tâm này của Hạ viện, vốn do đảng Dân chủ kiểm soát, Tổng thống Trump đã đáp trả gay gắt bằng một bức thư dài 6 trang gửi cho Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.

Trong thư, ông chủ Nhà Trắng chỉ trích gay gắt quá trình luận tội, cáo buộc bà Pelosi và kêu gọi đảng Dân chủ ngay lập tức ngừng việc này. Tổng thống Trump cho rằng, hành động của Hạ viện là sự lạm quyền chưa từng có và vi hiến, cáo buộc phe Dân chủ đã can thiệp vào cuộc bầu cử ở Mỹ, đồng thời bảo vệ hành động của ông với Ukraine. Ông Trump cũng chỉ trích bà Pelosi đã châm ngòi “một cuộc chiến công khai đối với nền dân chủ Mỹ”. “Đây không khác gì hơn là một nỗ lực đảo chính đảng phái, bất hợp pháp dựa trên cảm tính gần đây và nỗ lực đó sẽ thất bại nặng nề trong cuộc bỏ phiếu ở cả hai viện”, ông Trump nhấn mạnh đồng thời cảnh báo bà Pelosi sẽ bị lịch sử lên án nặng nề.

Ông Trump cũng khẳng định trong thư rằng, bản thân đã bị “tước bỏ quy trình tố tụng cơ bản theo Hiến pháp ngay từ khi bắt đầu vụ luận tội lừa đảo này” và “đã bị từ chối các quyền cơ bản nhất mà Hiến pháp quy định, bao gồm quyền đưa ra bằng chứng”. “Nhiều thủ tục tố tụng được dành cho những người bị buộc tội trong các phiên tòa phù thủy”, ông Trump viết. Tuy nhiên, theo các nguồn tin, Tổng thống Trump trên thực tế đã được Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện công khai mời đến làm chứng trong quá trình luận tội, việc này đồng thời cho phép đội ngũ pháp lý của ông chất vấn các nhân chứng, nhưng ông Trump từ chối không đến.

Hạ viện vẫn kiên quyết luận tội

Đây là một sự can thiệp bất ngờ và đáng chú ý của Tổng thống Trump, người đã chiến đấu để ngăn chặn quá trình luận tội bằng cách ngăn các trợ lý quan trọng ra làm chứng trước Hạ viện. Tuy nhiên, bất chấp chỉ trích, bất chấp cảnh báo từ ông chủ Nhà Trắng, bà Pelosi nhấn mạnh, Hạ viện sẽ “thực hiện một trong những quyền lực tối cao mà hiến pháp trao cho chúng tôi”. “Trong thời khắc quan trọng trong lịch sử của đất nước, chúng tôi phải tôn trọng lời thề, ủng hộ và bảo vệ hiến pháp khỏi mọi kẻ thù, nước ngoài và trong nước”, bà nhấn mạnh. Bà cũng chỉ trích bức thư của Tổng thống Trump là “lố bịch” và “chướng tai gai mắt”.

Sau khi Hạ viện bỏ phiếu, ông Trump sẽ phải ra tòa tại Thượng viện, nơi các nghị sĩ từ cả hai đảng sẽ có nghĩa vụ làm thẩm phán độc lập. Tuy nhiên, theo giới phân tích, con đường luận tội này của đảng Dân chủ không hề suôn sẻ, đó là chưa kể gần như chắc chắn Thượng viện - hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát - sẽ không bỏ phiếu luận tội ông Trump, một thành viên của đảng Cộng hòa. Hiện nay, một số chính trị gia đảng Dân chủ đang đối mặt với sự giận dữ từ các cử tri khi ủng hộ việc bỏ phiếu tại Hạ viện. Những người ủng hộ ông Trump cho rằng, phe Hạ viện mở cuộc luận tội ông Trump với “toan tính chính trị bẩn thỉu”.

Trường hợp của nữ nghị sĩ Elissa Slotkin vì biết rằng bà đã bước vào con đường gập ghềnh trước khi xuất hiện trước hàng trăm cử tri Michigan khi quyết định bỏ phiếu luận tội ông Trump. Chính trị gia đảng Dân chủ này đã thông báo ủng hộ luận tội chỉ vài giờ trước khi xuất hiện các cử tri. Và giờ bà phải đứng trước 400 cử tri địa phương để giải thích vì sao. Có những tiếng la ó “bà không thể lừa phỉnh được ai. Nhiều người hét lên: tại sao không để vấn đề này được định đoạt tại cuộc bầu cử vào tháng 11-2020.

KHẢ ANH