PGS. TS Bùi Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường Đại học Hồng Đức: Nâng cao hiệu quả đào tạo nhân lực chất lượng cao - 'chìa khóa' cho sự phát triển
Nguồn nhân lực chất lượng cao (CLC) là một trong những thành tố quan trọng nhất cấu thành lực lượng sản xuất, giữ vai trò nòng cốt quyết định trình độ phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), chìa khóa mở cánh cửa hội nhập, đưa đất nước 'sánh vai với các cường quốc năm châu'. Vì lẽ đó, việc nâng cao hiệu quả đào tạo nhân lực chất lượng cao cần được đẩy mạnh hơn nữa, vừa phát triển chiều rộng vừa đi vào chiều sâu. Đó là nội dung xoay quanh cuộc trao đổi giữa phóng viên Báo và Đài PTTH Thanh Hóa với PGS.TS Bùi Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức.

Phóng viên (PV): Trường ĐH Hồng Đức là trường đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân hoạt động theo mô hình ĐH công lập, đa ngành trực thuộc UBND tỉnh, chịu sự quản lý Nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trong những năm qua, công tác đào tạo nguồn nhân lực CLC của Trường ĐH Hồng Đức đã đạt được những kết quả nổi bật như thế nào, thưa ông?
PGS.TS. Bùi Văn Dũng: Phải nói ngay rằng, muốn đào tạo nguồn nhân lực CLC, trước nhất, chúng ta phải có đội ngũ cán bộ, giảng viên CLC. Trường ĐH Hồng Đức xác định xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên giỏi, tâm huyết với nghề, có trình độ cao là khâu trọng yếu để phát triển thương hiệu đào tạo. Chính vì vậy, đảng ủy, tập thể lãnh đạo nhà trường qua các thời kỳ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và có những quyết sách đúng đắn, ban hành nhiều nghị quyết, quy định về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, giảng viên; xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng giảng viên qua từng giai đoạn và cụ thể hóa thành kế hoạch hàng năm hướng vào 3 mục tiêu: Đạt chuẩn trình độ, đạt chuẩn ngành đào tạo và mở ngành mới.
Để góp phần đào tạo nguồn nhân lực CLC, phục vụ sự phát triển KT-XH của tỉnh và vùng phụ cận, Trường ĐH Hồng Đức đã không ngừng đổi mới chương trình đào tạo, đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá, tăng cường công tác thực hành, rèn nghề với triết lý giáo dục “toàn diện, trải nghiệm, thực nghiệp, thực tài”.
Với việc thành lập Trường TH,THCS&THPT Hồng Đức, nhà trường đã xây dựng được một hệ thống giáo dục hoàn chỉnh, từ giáo dục mầm non, phổ thông đến giáo dục ĐH và sau ĐH, với các hình thức đào tạo đa dạng như chính quy, liên thông, vừa làm vừa học, ngành 2, đáp ứng tối đa nhu cầu của người học.
Đến nay, Trường ĐH Hồng Đức đã tổ chức đào tạo và cấp bằng cho 7 chuyên ngành đào tạo trình độ tiến sĩ, 21 chuyên ngành đào tạo trình độ thạc sĩ và 40 ngành đào tạo trình độ cử nhân, kỹ sư. Quy mô đào tạo hằng năm của nhà trường lên tới hơn 12.000 người, trong đó nhiều ngành sư phạm có điểm tuyển sinh thuộc top đầu cả nước.
Đặc biệt, nhà trường đã thực hiện thành công các đề án đào tạo quan trọng. Theo Quyết định số 1677/2006/QĐ-UBND của UBND tỉnh và Nghị quyết số 45/2006/NQ-HĐND của HĐND tỉnh Thanh Hóa, trường đã cử 202 học viên đi học tại 40 trường ĐH của 18 nước, với 80 người tốt nghiệp tiến sĩ và thạc sĩ đã trở về trường và tỉnh công tác, bổ sung đội ngũ giảng viên CLC. Bên cạnh đó, Đề án “Đào tạo CLC trình độ ĐH ngành sư phạm” đã tuyển sinh được 241 sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên phục vụ tỉnh nhà.
Tỷ lệ sinh viên trúng tuyển và nhập học đạt từ 80 - 90% so với chỉ tiêu tuyển sinh. Nhiều sinh viên được tham gia các khóa thực tập tại các cơ sở giáo dục nước ngoài, tham gia các cuộc thi khởi nghiệp và nghiên cứu khoa học. Hằng năm, sinh viên của trường cũng đạt nhiều giải cao trong các kỳ thi Olympic toàn quốc và nghiên cứu khoa học. Tỷ lệ sinh viên có việc làm sau một năm tốt nghiệp đạt từ 70 - 90%. Nhiều cựu sinh viên, học viên đã và đang giữ các chức vụ quan trọng tại các cơ quan, ban, ngành, doanh nghiệp, là cán bộ quản lý và giáo viên cốt cán, khẳng định uy tín và chất lượng đào tạo của Trường ĐH Hồng Đức.
PV: Được biết, để có nguồn nhân lực CLC, đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh trong bối cảnh, tình hình mới, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã giao Trường ĐH Hồng Đức phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan tham mưu xây dựng Đề án đào tạo nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn phục vụ phát triển KT-XH của tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Ông có thể cho biết mục tiêu, ý nghĩa của đề án và những công việc xoay quanh đó đã và đang được triển khai, thực hiện như thế nào?
PGS.TS. Bùi Văn Dũng: Ngày 5/4/2024, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh có Kết luận số 2709-KL/TU; ngày 26/4/2024, UBND tỉnh Thanh Hóa có Công văn số 5853/UBND-THKH về việc tập trung triển khai thực hiện Kết luận số 2709-KL/TU ngày 5/4/2024 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh trong đó giao Trường ĐH Hồng Đức phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan tham mưu xây dựng Đề án đào tạo nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn phục vụ phát triển KT-XH của tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Đề án này là một phần trong nỗ lực của tỉnh nhằm đón đầu xu thế phát triển công nghệ cao và thu hút đầu tư, đặc biệt là trong lĩnh vực bán dẫn.
Mục tiêu chung của đề án là đào tạo nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn có trình độ chuyên môn, kỹ thuật, tay nghề cao để thúc đẩy phát triển KT-XH của tỉnh Thanh Hóa và đất nước. Nâng cao năng lực đào tạo và nghiên cứu khoa học về ngành công nghiệp bán dẫn và một số ngành công nghệ số cốt lõi tại Trường ĐH Hồng Đức và các cơ sở đào tạo của tỉnh. Phấn đấu đến năm 2050, tỉnh Thanh Hóa trở thành một trong những trung tâm nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực công nghiệp bán dẫn có uy tín trong cả nước.
Đến nay, nhà trường đã hoàn thành dự thảo đề án và đang trong quá trình xin ý kiến góp ý của các sở, ban, ngành, Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật Thanh Hóa, các đơn vị sử dụng lao động.
PV: Đại hội XIII của Đảng xác định: “Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực CLC; ưu tiên phát triển nguồn nhân lực cho công tác lãnh đạo, quản lý và các lĩnh vực then chốt trên cơ sở nâng cao, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện, cơ bản về chất lượng giáo dục và đào tạo gắn với cơ chế tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ nhân tài". Theo quan sát, đánh giá của ông, vấn đề đào tạo, phát triển nguồn nhân lực CLC và việc tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ như Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề cập trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã thực sự song hành, chuyển biến mạnh mẽ chưa?
PGS.TS. Bùi Văn Dũng: Theo quan sát thực tế và tìm hiểu các nguồn thông tin, vấn đề đào tạo, phát triển nguồn nhân lực CLC và việc tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ nhân tài của tỉnh Thanh Hóa đã đạt được những bước tiến đáng kể, nhưng đây vẫn là một quá trình lâu dài và nhiều thách thức.
Đối với đào tạo, phát triển nguồn nhân lực CLC, tỉnh đã thực hiện đầu tư vào cơ sở hạ tầng giáo dục, từ phổ thông đến ĐH, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển. Điều này được minh chứng rõ nét qua việc ban hành Quyết định số 1677/2006/QĐ-UBND và Nghị quyết số 45/2006/NQ-HĐND, thể hiện tầm nhìn và quyết tâm của tỉnh trong việc liên kết đào tạo quốc tế nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Đối với tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ nhân tài, tỉnh đã ban hành nhiều chính sách đặc thù để thu hút nhân tài, đặc biệt là trong các lĩnh vực y tế, giáo dục và khoa học - kỹ thuật như: Nghị quyết số 188/2021/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 của HĐND tỉnh về việc ban hành chính sách hỗ trợ hoạt động và thu hút đào tạo cán bộ, giảng viên cho Phân hiệu Trường ĐH Y Hà Nội tại Thanh Hóa, hướng tới thành lập Trường ĐH Y Thanh Hóa, giai đoạn 2022-2026; Kế hoạch số 20/KH-UBND ngày 16/1/2024 của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện chiến lược quốc gia về thu hút, trọng dụng nhân tài đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050... Các chính sách này không chỉ dừng lại ở việc tuyển dụng mà còn tạo điều kiện tốt nhất về môi trường làm việc, thu nhập và cơ hội thăng tiến.
Trường ĐH Hồng Đức đã ban hành Quy định về chính sách thu hút và đãi ngộ, tạo nguồn nhân lực CLC giai đoạn 2025-2030. Đây là một bước đi quan trọng, thể hiện sự quyết tâm của nhà trường trong việc xây dựng đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên xuất sắc, đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân lực CLC cho tỉnh Thanh Hóa và khu vực.
PV: Phát triển nguồn nhân lực CLC đang trở thành đòi hỏi bức thiết, chìa khóa cho phát triển KT-XH, cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và là lợi thế cạnh tranh của Việt Nam nói chung, tỉnh Thanh Hóa nói riêng. Để tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác đào tạo nguồn nhân lực CLC, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong kỷ nguyên mới, Trường ĐH Hồng Đức có định hướng, giải pháp cụ thể như thế nào, thưa ông?
PGS.TS. Bùi Văn Dũng: Nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết về phát triển nguồn nhân lực CLC, Trường ĐH Hồng Đức đã và đang triển khai nhiều định hướng và giải pháp để tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác đào tạo nguồn nhân lực CLC, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong kỷ nguyên mới, cụ thể.
Thứ nhất, nhà trường sẽ tập trung rà soát, cập nhật, đổi mới chương trình và phương pháp đào tạo theo hướng hiện đại, tích hợp công nghệ mới và các xu hướng toàn cầu. Chương trình được xây dựng trên cơ sở tham khảo ý kiến chuyên gia, doanh nghiệp, và thực tiễn thị trường lao động để đảm bảo sinh viên ra trường đáp ứng được yêu cầu của công việc.
Thứ hai, nhà trường đẩy mạnh các hoạt động rèn nghề, thực hành, thí nghiệm và hợp tác với các doanh nghiệp, xây dựng hệ thống các cơ sở thực hành thực tập đối với từng ngành đào tạo tổ chức để sinh viên có cơ hội cọ xát với thực tế. Điều này giúp sinh viên tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện kỹ năng mềm và làm quen với môi trường làm việc chuyên nghiệp.
Thứ ba, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy để tăng tính linh hoạt và hiệu quả; tăng cường sử dụng hệ thống phần mềm quản lý đào tạo LMS vào công tác giảng dạy để giúp sinh viên chủ động hơn trong việc tiếp thu kiến thức.
Thứ tư, tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giảng dạy và học tập để cá nhân hóa lộ trình học tập cho từng sinh viên, hỗ trợ giảng viên trong việc đánh giá và phân tích kết quả học tập, từ đó đưa ra những điều chỉnh kịp thời để nâng cao chất lượng dạy và học.
Thứ năm, song hành với đó, nhà trường tiếp tục quan tâm, chú trọng đến công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên; đẩy mạnh hợp tác và hội nhập; xây dựng cơ sở vật chất và hệ thống quản lý; phát triển văn hóa học tập và môi trường giáo dục.
PV: Cảm ơn ông đã chia sẻ!