PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long: 'Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong lĩnh vực công nghệ giao thông là bước đột phá mang tính chiến lược'

Trao đổi với Báo Đại biểu Nhân dân, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ GTVT - PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long cho biết: "Trong bối cảnh toàn cầu hóa và Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư, việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã được Đảng, Nhà nước ta xác định là trụ cột chiến lược để đưa đất nước bứt phá, vươn lên trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, đúng dịp kỷ niệm 100 năm thành lập nước.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị do Tổng Bí thư Tô Lâm trực tiếp chỉ đạo được coi là kim chỉ nam cho giai đoạn phát triển mới, thể hiện tầm nhìn chiến lược, tư duy đổi mới và quyết tâm chính trị rất cao. Trong đó, việc thành lập các Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong các lĩnh vực công nghệ 4.0, bao gồm công nghệ giao thông và hạ tầng thông minh, là bước cụ thể hóa quan trọng, góp phần thực thi thắng lợi tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW".

- Thưa PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị nhấn mạnh khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “đột phá chiến lược”. Với vai trò là một trong những cơ sở được lựa chọn xây dựng Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong lĩnh vực công nghệ giao thông, ông đánh giá ý nghĩa của chủ trương này như thế nào?

Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ GTVT - PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long

- Nghị quyết 57 là quyết sách lớn của dân tộc, của Đảng về phát triển khoa học công nghệ, là lời hiệu triệu khơi dậy khát vọng phát triển. Việc Tổng Bí thư Tô Lâm trực tiếp làm Trưởng ban chỉ đạo cho thấy sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước đối với trụ cột này. Đây là cơ sở để các trường đại học, trong đó có Trường Đại học Công nghệ GTVT, trách nhiệm, tự tin đổi mới, đóng góp mạnh mẽ vào sự nghiệp phát triển của đất nước.
Đối với lĩnh vực giao thông và hạ tầng, việc thành lập Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng là bước đi mang tính chiến lược, tạo ra đầu tàu dẫn dắt trong đào tạo nhân lực tinh hoa, thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, và đặc biệt là hỗ trợ quá trình chuyển đổi số, xây dựng hạ tầng tiên tiến, giao thông thông minh phục vụ phát triển bền vững đất nước.

- Vậy Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong lĩnh vực công nghệ giao thông sẽ có mục tiêu, định hướng cụ thể ra sao, thưa ông?

- Chúng tôi đặt mục tiêu xây dựng Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong lĩnh vực công nghệ giao thông thành hình mẫu tích hợp đào tạo - nghiên cứu - đổi mới sáng tạo - chuyển đổi số, gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.
Định hướng phát triển tập trung vào 7 lĩnh vực then chốt: trí tuệ nhân tạo và giao thông thông minh; công nghệ hạ tầng tiên tiến; logistics thông minh; đường sắt tốc độ cao; robot - tự động hóa; vật liệu mới, thông minh; năng lượng tái tạo và hydrogen.

Đến năm 2030, Trung tâm Đào tạo xuất sắc và tài năng trong lĩnh vực công nghệ giao thông do Trường Đại học Công nghệ GTVT làm đầu mối phấn đấu triển khai ít nhất 5 chương trình đào tạo xuất sắc, thích ứng với yêu cầu và tình hình mới; phát triển 5 - 7 nhóm nghiên cứu mạnh có uy tín trong nước và xứng tầm quốc tế; thu hút ít nhất 100 chuyên gia, nhà khoa học giỏi từ quốc tế và kiều bào tham gia giảng dạy, nghiên cứu; thực hiện 3 mô hình thí điểm về hạ tầng số và giao thông thông minh tại đô thị.

Như vậy, Trung tâm không chỉ phục vụ người học, mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, địa phương và xã hội.

- Trường Đại học Công nghệ GTVT sẽ phát huy thế mạnh và kinh nghiệm như thế nào để bảo đảm thành công của mô hình này?

- Trong 80 năm qua, Trường Đại học Công nghệ GTVT đã đào tạo hàng chục vạn kỹ sư, cán bộ khoa học kỹ thuật phục vụ ngành GTVT và đất nước. Chúng tôi có đội ngũ gần 800 cán bộ, trong đó hơn 40% là GS, PGS, TS; trong những năm gần đây đã công bố hơn 700 bài báo quốc tế ISI/Scopus và 8 bằng sáng chế và giải pháp hữu ích.

Toàn cảnh lễ công bố tạp chí Khoa học và công nghệ giao thông. Ảnh: Nhật Hồng

Đặc biệt, Tạp chí điện tử Khoa học và Công nghệ Giao thông (JSTT) đã được vào danh mục Scopus, một trong những cơ sở dữ liệu khoa học uy tín nhất thế giới, chỉ sau 3 năm thành lập - một thành tựu nổi bật trong lĩnh vực học thuật, nâng cao uy tín và vị thế của Nhà trường không chỉ trong nước và trên cả phạm vi quốc tế. Nhà trường có 2 giảng viên lọt top 100.000 nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới, trong đó có 1 giảng viên là 1 trong 9 người Việt Nam lọt top 10.000 nhà khoa học có tầm ảnh hưởng nhất thế giới.
Với nền tảng này, chúng tôi quyết tâm cùng Bộ GD - ĐT, Bộ Xây dựng thực hiện tốt sứ mệnh mà Đảng và Nhà nước giao phó. Trường Đại học Công nghệ GTVT sẽ không chỉ là đơn vị tiên phong trong đào tạo hạ tầng tiên tiến, giao thông thông minh, mà còn là đầu mối chủ trì mạng lưới các Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong lĩnh vực công nghệ giao thông. Đây là vinh dự, đồng thời là trách nhiệm lớn lao của tập thể thầy và trò Nhà trường.

- Để Trung tâm có thể phát huy vai trò đầu tàu, theo ông cần những điều kiện gì?

- Chúng tôi xác định ba yếu tố then chốt:

Thứ nhất, cơ chế, chính sách đặc thù: Cần có sự hỗ trợ về tài chính, học bổng, giao nhiệm vụ khoa học, công nghệ, đầu tư hạ tầng, phòng thí nghiệm đạt chuẩn quốc tế. Cần tạo ra môi trường học thuật lành mạnh, khơi dậy được khát vọng cống hiến, và phát huy tối đa năng lực của cán bộ, giảng viên và nhà nghiên cứu.

Thứ hai, liên kết ba nhà: Nhà nước - Nhà trường- Doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ, vừa nghiên cứu - đào tạo, vừa thương mại hóa sản phẩm và chuyển giao công nghệ.

Thứ ba, đội ngũ tinh hoa: Thu hút chuyên gia quốc tế, trí thức Việt Nam ở nước ngoài về giảng dạy, nghiên cứu, đồng thời bồi dưỡng đội ngũ hiện hữu để đáp ứng chuẩn quốc tế, và đáp ứng được yêu cầu thực tiễn trong tình hình mới.

Có sự chung tay này, Trung tâm sẽ trở thành điểm sáng trong việc hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước mà Nghị quyết 57 đã đặt ra.

Tóm lại, tôi khẳng định rằng việc thành lập Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong lĩnh vực công nghệ giao thông tại Trường Đại học Công nghệ GTVT là một bước đột phá chiến lược, hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết 57, phù hợp với tinh thần đổi mới của Bộ Chính trị và kỳ vọng lớn lao của Tổng Bí thư Tô Lâm. Với truyền thống 80 năm, thành tích khoa học, công nghệ nổi bật, cùng quyết tâm chính trị cao, Trường Đại học Công nghệ GTVT cam kết đồng hành, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở nên hùng cường, thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

- Xin trân trọng cảm ơn ông!

Nhật Hồng thực hiện