Phân 'luồng xanh' cho hoạt động xuất, nhập khẩu điều

Sản xuất điều xuất khẩu tại Công ty TNHH MTV Sản xuất Hoàng Phú, xã Lộc Tấn, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Bình Nguyên

Để duy trì vị trí số 1 trong xuất, nhập khẩu điều, Đồng Nai tập trung nhiều giải pháp đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó giải quyết thủ tục hải quan là một trong những vấn đề quan trọng được ngành hải quan quan tâm hỗ trợ, tháo gỡ kịp thời những vướng mắc, đảm bảo hoạt động xuất, nhập khẩu điều được thông suốt.

Thủ phủ điều của Việt Nam

Theo thống kê từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đến hết tháng 10-2025, Việt Nam đã nhập 2,6 triệu tấn hạt điều thô, trị giá trên 4 tỷ USD, tăng 13,8% về lượng và trên 38% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Nguồn điều nhập khẩu chính từ Campuchia (là nguồn cung lớn nhất, chiếm gần 39%), Bờ Biển Ngà, Nigeria và Ghana. Hoạt động xuất khẩu nhân điều 10 tháng của năm 2025 đạt khoảng 4,25 tỷ USD, tăng gần 19% so với cùng kỳ năm 2024. Dự kiến năm nay, ngành điều sẽ lần đầu tiên đạt giá trị xuất khẩu 5 tỷ USD.

Tại Đồng Nai, xuất khẩu điều vẫn duy trì vị trí số 1 cả nước khi chiếm 50% tổng kim ngạch xuất khẩu hạt điều của Việt Nam. Ông Nguyễn Hoàng Đạt, Phó Chủ tịch Hội Điều Đồng Nai chia sẻ: Sau sáp nhập, tỉnh Đồng Nai có thêm không gian phát triển ngành điều. Đây là cơ hội để Đồng Nai tăng diện tích cây trồng, tăng tỷ trọng điều xuất khẩu và cả chất lượng hạt điều địa phương. Hiện Đồng Nai vẫn đang duy trì tốt vị trí số 1 cả nước về xuất khẩu điều. Bên cạnh đó, sự quan tâm, hỗ trợ từ các cấp chính quyền, sở, ban, ngành liên quan, các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu điều cũng như nông dân trồng điều của Đồng Nai sẽ có những chiến lược xây dựng, nâng tầm thương hiệu điều cho Đồng Nai nói riêng và điều Việt Nam nói chung.

Đặc biệt, ông Đạt nhấn mạnh: Một trong những sự quan tâm sâu sắc, góp phần đưa ngành điều phát triển, mang lại những giá trị kinh tế cho địa phương chính là sự hỗ trợ tối đa từ các cơ quan hải quan trong việc tìm hướng gỡ vướng cho các doanh nghiệp điều trong quá trình nhập điều thô từ một số nước châu Phi vào Việt Nam. Thời gian qua, do liên quan đến vấn đề bao bì, nhãn mác và kiểm dịch thực vật nên điều thô nhập về từ một số nước châu Phi còn gặp khó khăn, kéo dài thời gian thông quan hàng hóa. Nắm bắt được những khó khăn đó, ngành hải quan Đồng Nai đã kịp thời giải quyết, tạo môi trường thông thoáng cho các doanh nghiệp nhập khẩu điều trong giải quyết thủ tục hải quan.

Tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất, nhập khẩu điều

Theo thống kê từ Chi cục Hải quan khu vực XVIII (HQKV 18), đơn vị đang làm thủ tục hải quan cho trên 40 doanh nghiệp có hoạt động xuất, nhập khẩu điều tại Đồng Nai. Thời gian qua, hoạt động xuất, nhập khẩu mặt hàng điều qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Đồng Nai diễn ra ổn định, đảm bảo thông suốt và được thực hiện theo đúng quy trình nghiệp vụ. Doanh nghiệp nhập khẩu hạt điều thô trên địa bàn tỉnh chủ yếu làm nguyên liệu phục vụ gia công, sản xuất xuất khẩu. Do đó, các thủ tục hải quan lĩnh vực hạt điều thường được phân luồng xanh, tạo điều kiện tốt nhất cho các doanh nghiệp điều của Đồng Nai.

Đại diện HQKV 18 cho biết: Các doanh nghiệp thực hiện thủ tục hải quan tại HQKV 18 đa số thực hiện nhập khẩu mặt hàng hạt điều thô, là hàng nhập có nguồn gốc thực vật, chủ yếu có nguồn gốc từ Campuchia và các nước châu Phi… bắt buộc phải qua kiểm dịch thực vật. HQKV 18 đã tích cực chủ động thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để hỗ trợ doanh nghiệp, tuy nhiên, việc thông quan hàng hóa cần có kết quả kiểm dịch của cơ quan kiểm dịch thực vật theo đúng quy định pháp luật.

Đối với việc xử lý thủ tục hải quan, thời gian qua, theo phản ánh của các doanh nghiệp nhập khẩu, do việc tận dụng bao bì đã qua sử dụng, có phát sinh một số vướng mắc về nhãn hàng hóa, tuy nhiên các vướng mắc đã được HQKV 18 kịp thời báo cáo Cục Hải quan và đã nhận được hướng dẫn xử lý nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa của doanh nghiệp.

Ông Lê Thành Vân, Phó Trưởng HQKV 18 cho hay: Đơn vị đã có phương án thu hút các doanh nghiệp trong thời gian tới. Do đó, HQKV 18 sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi về thủ tục hải quan; kiểm tra cơ sở sản xuất, địa điểm kiểm tra thực tế hàng hóa. Xây dựng môi trường thông quan thuận lợi, hiện đại và minh bạch. Đặc biệt, HQKV 18 cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, mở rộng dịch vụ công trực tuyến toàn trình, tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong tư vấn thủ tục và cảnh báo rủi ro, đồng thời nâng cấp hệ thống giám sát bằng seal định vị điện tử, máy soi container và camera trực tuyến.

Ông Vân cho rằng: Công tác đối thoại cũng được chú trọng khi các hội nghị “hải quan - doanh nghiệp” và những buổi làm việc chuyên đề với Hội Điều tỉnh được duy trì thường xuyên hơn nhằm giải đáp kịp thời các vấn đề phát sinh và cung cấp thông tin pháp lý mới cho doanh nghiệp. Cùng với đó, đơn vị đặt mục tiêu cải thiện chất lượng hạ tầng và kết nối logistics, đặc biệt tại các kho ngoại quan, cảng cạn (ICD) và khu vực biên giới, đồng thời chuẩn bị phương án quản lý tại Cảng hàng không quốc tế Long Thành trong thời gian tới. Duy trì tổ chức các tổ, đội tư vấn thủ tục tại các hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu nhằm tổ chức các buổi tham vấn để kịp thời nắm bắt khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục hải quan.

Ngọc Liên