Phân tích: Ả Rập Xê-út tận dụng dầu diesel giá rẻ của Nga như thế nào
Dữ liệu theo dõi vận chuyển cho thấy, quốc gia xuất khẩu dầu thô hàng đầu - Ả Rập Xê-út, đang tối đa hóa lợi nhuận lọc dầu bằng cách nhập khẩu một lượng lớn dầu diesel giá rẻ chưa từng thấy của Nga, rồi vận chuyển đến Singapore với khối lượng kỷ lục để thu về tỷ suất lợi nhuận cao hơn.
Trước đây, châu Âu là thị trường lớn nhất cho dầu diesel của Nga. Nhưng vào tháng 2, nhằm thể hiện sự phản đối với cuộc chiến Nga - Ukraine, Liên minh châu Âu (EU) đã cấm nhập khẩu sản phẩm dầu mỏ từ Nga. Do đó, quốc gia này phải chuyển hướng xuất khẩu dầu diesel của mình khỏi châu Âu.
Gã khổng lồ dầu mỏ Saudi Aramco của nhà nước Ả Rập Xê-út đã xuất khẩu dầu diesel đến Singapore. Giới thương nhân và phân tích cho biết, tập đoàn này đã thu được bộn tiền, nhờ chênh lệch giá ròng ở thị trường phía đông tốt hơn so với phương Tây, cũng như nhờ nguồn cung châu Á thắt chặt hơn trong mùa bảo trì nhà máy.
“Nguồn cung dầu diesel ở Singapore tương đối eo hẹp, vì nhà máy lọc dầu nội địa đang bảo trì. Trong khi đó, nguồn cung ở Trung Đông đang tăng lên, tạo ra chênh lệch giá giao ngay, khuyến khích thương nhân chuyển hàng hóa [đến Singapore]” - Theo lý giải của bà Serena Huang - Trưởng bộ phận phân tích thị trường vùng APAC của công ty Vortexa.
Theo dữ liệu từ Kpler và Refinitiv, trong tháng 5, Ả Rập Xê-út nhập khẩu ít nhất 500.000 tấn (3,7 triệu thùng) dầu diesel của Nga, với phần lớn trong số đó được chuyển đến Ras Tanura - khu vực đặt một nhà máy lọc dầu của Saudi Aramco.
Đồng thời, theo dữ liệu từ Refinitiv, Vortexa và hai nguồn tin trong ngành công nghiệp, dầu diesel từ Ả Rập Xê-út đến Singapore dự kiến sẽ đạt 400.000 tấn - một mức chưa từng thấy. Các nguồn tin yêu cầu giấu tên vì họ không được phép nói chuyện với giới truyền thông.
Các nguồn tin cho biết thêm, việc Ả Rập Xê-út tăng nguồn cung có thể giúp Singapore bổ sung kho dự trữ trong nước, vì xuất khẩu từ Đông Bắc Á giảm trong thời điểm bảo dưỡng nhà máy lọc dầu, vốn kéo dài từ tháng 5 đến tháng 7.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu Ả Rập Xê-út có lưu trữ một số sản phẩm do chính họ sản xuất và xuất khẩu lại phần lớn sản phẩm Nga thông qua các giao dịch hoán đổi hay không, vì dầu diesel của cả hai quốc gia này đều có chuẩn thông số kỹ thuật điển hình.
Dữ liệu của Kpler cho thấy, trên toàn cầu, xuất khẩu dầu diesel tháng 4 của Saudi Aramco đạt mức cao nhất mọi thời đại: 3,7 triệu tấn. Nhà máy lọc dầu Jizan, thuộc sở hữu độc quyền của Aramco, được kỳ vọng sẽ nâng xuất khẩu dầu diesel một khi dòng dầu thô ổn định trở lại.
Aramco từ chối bình luận về việc này.
Bà Yawen Lu - nhà phân tích của FGE, cho biết nhiều chuyến hàng dầu diesel từ Trung Đông đang hướng về phía đông thay vì hướng đến châu Âu, vì lục địa già đang có hàng tồn kho cao và tăng trưởng kinh tế yếu, làm giá sản phẩm suy yếu.
Hai nhà phân tích dầu mỏ và vận chuyển khác cho biết, chi phí vận chuyển giảm cũng giúp hỗ trợ chênh lệch giá.
Họ cho biết thêm, chi phí thuê một tàu Long Range (LR) đi tuyến Trung Đông - Singapore đã giảm xuống dưới mức 25 USD/tấn so với mức 34 USD/tấn trong 2 tháng qua. Họ nói, đó chỉ bằng một nửa giá thuê tàu tương tự để đi đến châu Âu.
Nguồn cung dầu diesel toàn cầu đã tăng kể từ đầu năm 2023, vì Trung Quốc và Trung Đông tăng cường xuất khẩu, còn châu Âu thì trải qua mùa đông ôn hòa, làm nhu cầu thu hẹp, kéo giá giảm.
Dữ liệu của Refinitiv Eikon cho thấy, phí bảo hiểm dầu diesel 0.001 giao ngay và lợi nhuận tinh chế của châu Á đã giảm lần lượt là hơn 8 USD và 1,50 USD/thùng trong 2 tháng qua.
Energy Aspects cho biết, việc bổ sung 700.000 thùng/ngày vào công suất lọc dầu - dự kiến trong năm nay, sẽ tiếp tục gây áp lực lên biên lợi nhuận dầu khí ở phía đông Suez. Những nhà máy chuẩn bị tăng cường sản xuất hay đi vào hoạt động vào cuối năm nay cũng đóng góp vào công suất trên.
