Phản ứng trái chiều về tranh cãi giữa Tổng thống Trump và Zelensky
Cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Zelensky đã biến thành sự cố ngoại giao nghiêm trọng nhất trong hàng chục năm qua.
Thay vì các lễ nghi ngoại giao truyền thống, trước ống kính truyền hình trực tiếp lãnh đạo hai nước không ngừng chỉ trích, công kích lẫn nhau. Sự cố ngoại giao này cũng gây ra phản ứng trái chiều cả trong nội bộ Mỹ lẫn lãnh đạo nhiều nước trên thế giới.
Phó Tổng thống Mỹ JD Vance phát biểu trong cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng hôm 28/2. Ảnh: EPA
Đảng Cộng hòa ủng hộ ông Trump, đảng Dân chủ coi là thảm họa
Ngay sau cuộc gặp, nhiều nghị sỹ đảng Cộng hòa và quan chức chính quyền có quan điểm cứng rắn đã tuyên bố ủng hộ Trump, đề nghị Tổng thống Zelensky phải xin lỗi hoặc từ chức. Ngoại trưởng Rubio tuyên bố trên mạng xã hội: “Cám ơn Tổng thống đã đứng lên vì nước Mỹ theo cách mà chưa có Tổng thống nào từng có can đảm làm trước đây. Cảm ơn vì đã đặt nước Mỹ lên hàng đầu. Nước Mỹ luôn bên cạnh các bạn”, tuy nhiên ông Rubio không đề cập đến Tổng thống Zelensky.
Thượng nghị sỹ Lindsey Graham tuyên bố ủng hộ Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Vance, cho rằng ông Zelensky phải xin lỗi hoặc từ chức sau khi thất bại trong việc thuyết phục người dân Mỹ rằng ông là một khoản đầu tư tốt. Nhiều Hạ nghị sỹ Cộng hòa như Diana Harshbarger, Greg Steube, Brandon Gill… cáo buộc “ông Zelensky đã có hành động khoa trương lố bịch”; “Mỹ đã chi hàng trăm tỷ USD để bảo vệ Ukraine và đã đến lúc chấm dứt cuộc xung đột này”; “Thế giới đang chứng kiến sự lãnh đạo của Mỹ quay trở lại”…
Tuy nhiên, một số hạ nghị sỹ như Don Bacon Mike Lawler… có quan điểm mềm mỏng hơn, cho rằng cuộc gặp là một ngày tồi tệ đối với chính sách đối ngoại của Mỹ; cuộc gặp là thảm họa với cả hai nước; người chiến thắng duy nhất của ngày hôm nay là ông Putin; “Ukraine muốn độc lập, thị trường tự do và pháp quyền, muốn trở thành một phần của phương Tây, Nga ghét Mỹ và các giá trị phương Tây, Mỹ cần nói rõ là Mỹ ủng hộ tự do”.
Ngược lại, ở phía đảng Dân chủ, Thượng nghị sỹ Chuck Schumer cho rằng “ông Trump và ông Vance đang làm công việc của Tổng thống Putin”, “các đảng viên Dân chủ tại Thượng viện sẽ không bao giờ ngừng đấu tranh cho tự do và dân chủ”.
Hạ nghị sỹ Chuy Garcia, Thượng nghị sỹ Chris Van Hollen chỉ trích, việc “ông Trump và ông Vance chỉ trích ông Zelensky, trình diễn những lời nói dối và thông tin sai lệch là sự xấu hổ cho nước Mỹ và là sự phản bội các đồng minh”. Ông Ben Rhodes, cựu phó cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Obama tuyên bố “ông Trump đang biến Mỹ thành một quốc gia cực hữu, độc đoán, giao dịch, vô giá trị liên kết với các chế độ chuyên quyền trên thế giới”.
Thượng nghị sỹ Dick Durbin tuyên bố “chúng ta không thể để Tổng thống Trump viết lại lịch sử hoặc đảo lộn các mối quan hệ đối tác đã được chứng minh với sự ủng hộ của lưỡng đảng trong nhiều thập kỷ. Tôi xin gửi lời xin lỗi chân thành tới Tổng thống Zelensky và một lần nữa khẳng định lại sự ủng hộ của tôi đối với những người bạn Ukraine”.
Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện ông Hakeem Jeffries nhấn mạnh: “Tổng thống Trump và chính quyền tiếp tục làm xấu hổ nước Mỹ trên trường thế giới. Cuộc họp tại Nhà Trắng hôm nay với Tổng thống Ukraine thật kinh khủng và sẽ chỉ khiến Putin, một nhà độc tài tàn bạo, trở nên táo bạo hơn nữa”.
Phản ứng trái chiều của lãnh đạo các nước
Về phía Nga, giới chức nước này bày tỏ sự ủng hộ đối với Tổng thống Trump và tiếp tục chỉ trích Tổng thống Ukraine Zelensky. Trên mạng xã hội, cựu Tổng thống Nga Medvedev khen ngợi Tổng thống Trump đúng khi cho rằng Tổng thống Zelensky đang đánh bạc với Thế chiến III. Bộ Ngoại giao Nga nhận xét, đó là “một phép màu của sự kiềm chế” khi Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Vance không dùng đến nắm đấm đối với Tổng thống Ukraine.
Lãnh đạo một số quốc gia có quan điểm thân với Tổng thống Trump bày tỏ thái độ thận trọng hơn. Ví dụ, Phó Thủ tướng Italy Matteo Salvini trên mạng xã hội cổ vũ Tổng thống Trump “mục tiêu là hòa bình, hãy chấm dứt cuộc xung đột này, tiến lên nào Tổng thống Trump.
Ở chiều ngược lại, giới chức Ukraine và lãnh đạo nhiều nước châu Âu thể hiện quan điểm ủng hộ với Tổng thống Zelensky. Ngoại trưởng Ukraine Sybiha trên mạng xã hội ca ngợi Tổng thống Zelenskyy vì có “lòng dũng cảm và sức mạnh để đấu tranh cho điều đúng đắn”; “đứng lên vì Ukraine và mục tiêu hòa bình công bằng và lâu dài”.
Đặc biệt, một số lãnh đạo châu Âu như Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Cao uy phụ trách chính sách đối ngoại châu Âu Kaja Kallas, Tổng thống Pháp Macron, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Støre , Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson, Tổng thống Litva Gitanas Nausėda, Thủ tướng Séc Petr Fiala, Thủ tướng Đức sắp mãn nhiệm Olaf Scholz, Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof, Tổng thống Bồ Đào Nha Luis Montenegro … đều bày tỏ tình đoàn kết với Ukraine và khẳng định sẽ tiếp tục ủng hộ và hỗ trợ Ukraine trong thời gian tới. Lãnh đạo các nước này khẳng định “cuộc xung đột ở Ukraine là cuộc đấu tranh công bằng vì một nền hòa bình công bằng và lâu dài”, Ukraine không chỉ chiến đấu vì tự do của nước này mà còn vì toàn bộ châu Âu”.
