Pháo chống tăng MT-12 chính xác như súng bắn tỉa thị uy trên chiến trường Ukraine

Pháo chống tăng MT-12 huyền thoại Liên Xô là một trong những vũ khí chống tăng đầy uy lực thời điểm chúng ra đời, không những vậy loại pháo này vẫn đang rất hữu dụng ngay cả trong chiến tranh hiện đại.

Hiện loại pháo chống tăng MT-12 đang được cả Ukraine và Nga sử dụng với số lượng lớn trong cuộc xung đột đang diễn ra.

Loại pháo chống tăng này đã gây thiệt hại lớn cho cả đôi bên, đặc biệt là trong giai đoạn đầu cuộc xung đột khi lực lượng tăng thiết giáp được sử dụng với số lượng lớn.

Hiện nay loại pháo này đang được Ukraine bố trí tại các điểm phòng thủ tại khu vực Donbass, nơi quân Nga đang ở thế tiến công.

Pháo chống tăng MT-12 tiền thân là T-12. Đây là loại pháo chống tăng được Liên Xô đưa vào trang bị từ đầu những năm 1960.

Tuy nhiên chỉ sau vài năm sử dụng T-12 đã tỏ ra lỗi thời và sau đó chúng được thiết kế lại vào năm 1971 với cái tên là MT-12.

Điểm khác biệt duy nhất giữa MT-12 và T-12 chính là hệ thống treo xoắn mới được tích hợp trên bệ đỡ chính của pháo giúp nó ổn định hơn khi bắn.

Giống như nhiều mẫu pháo chống tăng khác MT-12 là mẫu pháo kéo, nó sử dụng pháo chính nòng trơn cỡ 100mm với phanh mõm giảm độ giật khi bắn ở đầu nòng.

MT-12 có trọng lượng 3.1 tấn với chiều dài tổng thể lên đến gần 10m, đây chính là một trong những nguyên nhân khiến việc triển khai MT-12 trở nên khó khăn hơn.

Để triển khai pháo chống tăng MT-12, thường phải sử dụng đến các phương tiện cơ giới từ xe tải quân sự đặc chủng cho đến xe bọc thép đa năng để kéo.

Pháo MT-12 có góc xoay của bệ pháo lên đến 54 độ và nâng hạ góc nòng pháo là từ 20 đến -6 độ.

Thiết kế của MT-12 không khác mấy so với các dòng pháo kéo khác ngoại trừ việc nó được thiết kế để chống tăng hoặc các vị trí phòng thủ kiên cố của đối phương.

Kíp chiến đấu ban đầu từ dao động 6-7 binh sĩ, khi đã hoàn tất triển khai con số này chỉ tầm 3 binh sĩ.

Hệ thống ngắm bắn của pháo chống tăng MT-12 khá tiên tiến bao gồm thước ngắm cơ khí và cả thước ngắm điện tử trên phiên bản cải tiến.

Điều tạo nên sự đặc biệt của MT-12 chính là việc nó có thể triển khai các loại tên lửa chống tăng như 9M117 dẫn đường qua nòng pháo chính 100mm.

Theo đó khi triển khai 9M117, MT-12 được tích hợp thêm các thiết bị dẫn đường và điều khiển bắn 1K13-1 hỗ trợ tác chiến cả ban đêm.

Thiết bị này được triển khai ở bên ngoài và không làm thay đổi cụm thước ngắm cơ bản trên MT-12 vốn sử dụng OP4MU-40U hay một số thiết bị hỗ trợ ngắm ban đêm khác như APN-6-40 hoặc 1PN53.

Pháo chống tăng MT-12 được trang bị 3 loại đạn chống tăng cơ bản gồm BPS, FFS và COP.

Trong đó BPS là mẫu đạn trang bị lõi đạn xuyên phá UBM-1, UBM-2 và UBM-10 chuyên để tiêu diệt mục tiêu bọc thép hạng nặng như xe tăng, thiết giáp hoặc pháo tự hành.

Tầm bắn hiệu quả của MT-12 phụ thuộc vào các loại đạn mà nó triển khai lần lượt là 3.000m với đạn BPS, 5.955m với đạn COP và 8200m với loại đạn FFS.

Tốc độ bắn của khẩu pháo này là từ 6-12 phát/phút

Các thông số trên chỉ dành cho các loại đạn thông thường chứ chưa nói đến tên lửa chống tăng 9M117.

Tuy nhiên, với sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của các loại vũ khí chống tăng tiên tiến MT-12 cũng phải được thay đổi.

Biến thể mới nhất của nó hiện này là MT-12P / 2A29R "Rapier" được phát triển vào đầu những năm 1990 và mới chỉ được trang bị hạn chế trong Quân đội Nga.

Ở biến thể này, MT-12P được trang bị thêm hệ thống radar dẫn bắn và điều khiển hỏa lực, tất cả được tích hợp lên sẵn khẩu pháo này.

Điểm nhấn của MT-12P vẫn là hệ thống radar 1A31 "Ruta" hỗ trợ dẫn bắn ở nhiều chế độ khác nhau và loại bỏ hoàn toàn cụm kính ngắm, thước ngắm cơ khí kiểu cũ.

Dù việc trang bị radar 1A31 "Ruta" khiến tăng đáng kể trọng lượng của MT-12P, nhưng bù lại nó giúp đảm bảo khẩu pháo chống tăng này có thể đuổi kịp các dòng tên lửa chống tăng dẫn đường hiện đại.

Bên cạnh đó hệ thống radar 1A31 "Ruta" này có thể hoạt động ở mọi điều kiện thời tiết và hỗ trợ dẫn bắn chính xác hơn so với một số dòng tên lửa chống tăng dẫn đường.

Việt Hùng