Pháp kêu gọi 'ghế châu Âu' trong thượng đỉnh Nga - Mỹ

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron

Theo AFP, phát biểu tại Slovenia ngày 20.10, bên lề Hội nghị Thượng đỉnh các quốc gia Địa Trung Hải, ông Macron nhấn mạnh rằng châu Âu không thể bị gạt ra ngoài khi bàn về vận mệnh của Ukraine hay an ninh khu vực.

“Ngay từ khi họ thảo luận về vận mệnh của Ukraine, người Ukraine phải có mặt tại bàn đàm phán. Và khi thảo luận về những vấn đề ảnh hưởng đến an ninh của châu Âu, người châu Âu cũng phải có mặt,” nhà lãnh đạo Pháp nói.

Nhận định này được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý tổ chức một cuộc gặp mới sau cuộc điện đàm hôm 16.10.

Theo kế hoạch, hội nghị có thể diễn ra tại thủ đô Budapest (Hungary), nơi Thủ tướng Viktor Orban có mối quan hệ nồng ấm và mang tính xây dựng với cả hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ.

Trong khi đó, Hãng tin Tass cho hay, Bulgaria đã tuyên bố sẵn sàng cho phép máy bay chở Tổng thống Putin bay qua không phận nước này để đến Hungary dự hội nghị. Ngoại trưởng Bulgaria Georg Georgiev cho biết đây là “một hành động hợp lý” nếu cuộc gặp thực sự nhằm hướng tới hòa bình.

Khi được hỏi liệu điều đó có đồng nghĩa Bulgaria sẽ cung cấp hành lang hàng không đặc biệt cho chuyên cơ Nga hay không, ông Georgiev đáp: “Làm sao cuộc gặp có thể diễn ra nếu một trong những người tham gia lại không thể góp mặt?”

Động thái của Chính phủ Bulgaria được xem là cởi mở, trong bối cảnh các nước EU vẫn áp đặt lệnh cấm máy bay Nga bay qua không phận kể từ năm 2022.

Theo các chuyên gia hàng không, nếu không được cấp phép, máy bay của Tổng thống Putin có thể buộc phải bay vòng qua Biển Đen, kéo dài hành trình thêm khoảng 5.000 km, tương đương hơn 3 giờ bay so với tuyến đường thẳng.

Tuy nhiên, không phải tất cả các nước EU đều đồng thuận. Nhà ngoại giao hàng đầu của EU, bà Kaja Kallas, bày tỏ lo ngại rằng việc Tổng thống Putin – người đang bị Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) phát lệnh bắt giữ – tới một quốc gia thành viên EU “là điều không hay cho lắm”.

“Thật khó chấp nhận khi thấy một người đang bị truy nã bởi ICC lại được đón tiếp tại một quốc gia thuộc Liên minh châu Âu,” bà nói trước thềm cuộc họp Hội đồng Ngoại giao EU tại Luxembourg.

Phía Nga phản ứng gay gắt, cáo buộc “cộng đồng Tây Âu đang tìm cách ngăn cản mọi nỗ lực hòa bình”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho rằng các nước phương Tây “nói nhiều về hòa bình nhưng lại hành động theo hướng đối lập”.

Theo Washington Post, trong cuộc điện đàm gần đây, Tổng thống Trump được cho là đã đề xuất “đóng băng giao tranh” dọc theo chiến tuyến hiện tại ở Ukraine như một bước đầu hướng tới hòa bình.

Tuy nhiên, Nga nhanh chóng bác bỏ đề xuất này. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định lập trường của Moskva “vẫn không thay đổi” và Nga “sẽ không chấp nhận việc đóng băng xung đột ở ranh giới hiện nay”.

Các nguồn tin ngoại giao cho biết Nga vẫn kiên định yêu cầu Ukraine nhượng toàn bộ tỉnh Donetsk ở miền Đông, điều mà Kiev kiên quyết bác bỏ.

Trong cuộc phỏng vấn với NBC ngày 19.10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông ủng hộ lời kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức của Tổng thống Trump, song khẳng định sẽ không nhượng thêm bất kỳ vùng lãnh thổ nào cho Nga.

“Chúng tôi sẵn sàng đàm phán dưới bất kỳ hình thức nào, song phương hay ba bên, nhưng không thể thương lượng dưới bom đạn,” ông nói, đồng thời bày tỏ sẵn sàng tham dự hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ tại Budapest nếu mục tiêu là hòa bình.

N.THANH