Pháp thay đổi lập trường, công nhận Nhà nước Palestine
Tổng thống Pháp ông Emmanuel Macro cho biết Pháp sẽ công nhận Nhà nước Palestine, trở thành cường quốc phương Tây lớn đầu tiên đưa ra động thái này.
Ngày 24/7 (giờ địa phương), trong một tuyên bố gây chấn động chính trường quốc tế, Tổng thống Pháp - ông Emmanuel Macro cho biết Pháp sẽ công nhận Nhà nước Palestine, trở thành cường quốc phương Tây lớn đầu tiên đưa ra động thái này.
Quyết định mang tính bước ngoặt được công bố trong bối cảnh xung đột Israel – Hamas tiếp tục leo thang tại Gaza và làn sóng chỉ trích quốc tế đối với các hành động quân sự của Israel ngày càng dữ dội.
Pháp sẽ công bố quyết định chính thức vào tháng 9
Phát biểu trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), Tổng thống Macron khẳng định, “với cam kết lịch sử vì một nền hòa bình công bằng và bền vững ở Trung Đông, tôi đã quyết định rằng Pháp sẽ công nhận Nhà nước Palestine. Hòa bình là điều có thể.”
Ông Macron cũng cho biết quyết định này sẽ được chính thức hóa tại phiên họp Đại hội đồng Liên hợp quốc vào tháng 9 tới, trong khuôn khổ một nỗ lực ngoại giao lớn hơn nhằm thúc đẩy giải pháp hai nhà nước, con đường vốn đã được cộng đồng quốc tế ủng hộ nhưng trì trệ trong nhiều thập kỷ.
Bên cạnh thông báo công khai, Tổng thống Pháp cũng đã gửi một bức thư chính thức tới Chủ tịch Chính quyền Palestine ông Mahmoud Abbas để xác nhận quyết định của Paris.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ảnh: AP
Từ ủng hộ Israel đến thay đổi lập trường
Pháp từng là một trong những nước đồng minh quan trọng của Israel tại châu Âu. Sau vụ tấn công ngày 7/10/2023 do Hamas tiến hành nhằm vào Israel, ông Macron đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với quyền tự vệ của Israel và lên án chủ nghĩa bài Do Thái một cách rõ ràng.
Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, lập trường của Paris có sự thay đổi đáng kể. Tình hình nhân đạo thảm khốc tại Gaza, đặc biệt là việc thiếu lương thực, thuốc men và những hình ảnh về dân thường thiệt mạng, đã khiến chính quyền Pháp ngày càng thất vọng với cách thức Israel tiến hành chiến dịch quân sự.
“Ưu tiên hàng đầu hiện nay là chấm dứt chiến tranh tại Gaza và cứu lấy sinh mạng của người dân”, ông Macron nhấn mạnh.
Với động thái này, Pháp trở thành quốc gia lớn đầu tiên tại Tây Âu công nhận Nhà nước Palestine, vượt lên trước các đồng minh truyền thống như Đức, Anh, Mỹ - những quốc gia vẫn giữ lập trường rằng việc công nhận chỉ nên diễn ra trong khuôn khổ đàm phán hòa bình song phương.
Tuy nhiên, hơn 140 quốc gia trên thế giới đã công nhận Palestine, trong đó có hơn 10 nước châu Âu như Thụy Điển, Na Uy, Tây Ban Nha và Ireland, những nước bày tỏ quan điểm ủng hộ một giải pháp độc lập cho người Palestine.
Ngoại trưởng Pháp dự kiến sẽ đồng chủ trì một hội nghị tại Liên hợp quốc vào tuần tới, với chủ đề trọng tâm là thúc đẩy giải pháp hai nhà nước. Đây được xem là bước tiếp theo trong chiến lược ngoại giao của Paris nhằm tạo ra một mặt trận quốc tế ủng hộ Palestine, đồng thời vẫn duy trì quan hệ với Israel.
Phản ứng gay gắt từ phía Israel
Thông báo của Pháp nhanh chóng vấp phải sự phản đối gay gắt từ phía Israel. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã chỉ trích quyết định của ông Macron là “thiển cận và nguy hiểm”, cho rằng việc công nhận Palestine lúc này là một tin tốt cho “chủ nghĩa khủng bố”.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Yoav Gallant, gọi động thái này là “một sự sỉ nhục” và “tiếp tay cho Hamas, tổ chức đã sát hại người Do Thái một cách tàn bạo”. Chủ tịch Quốc hội Israel Amir Ohana thậm chí tuyên bố đây là “một hành động phản bội”.
Tính đến thời điểm hiện tại, Bộ Ngoại giao Israel chưa đưa ra bình luận chính thức về tuyên bố của Pháp.
Khủng hoảng nhân đạo ngày càng nghiêm trọng tại Gaza
Tuyên bố của ông Macron được đưa ra không lâu sau khi Mỹ quyết định rút khỏi các cuộc đàm phán ngừng bắn ở Qatar, cáo buộc Hamas không hợp tác và không thể hiện thiện chí đàm phán.
Trong khi đó, tình hình tại Gaza tiếp tục xấu đi. Theo các tổ chức nhân đạo, hơn 30.000 người Palestine đã thiệt mạng kể từ khi xung đột bùng nổ. Đầu tuần này, Pháp cùng hơn 20 quốc gia khác, chủ yếu là các quốc gia châu Âu, đã lên án việc Israel hạn chế các chuyến hàng viện trợ nhân đạo và việc sát hại dân thường đang cố tiếp cận thực phẩm.
Người dân Palestine tập trung tại một điểm phân phát thực phẩm ở thành phố.
Palestine – Israel: Bài toán chưa có lời giải
Người Palestine từ lâu mong muốn thành lập một nhà nước độc lập tại các vùng lãnh thổ bị Israel chiếm đóng sau cuộc xung đột Trung Đông năm 1967, bao gồm Bờ Tây, Đông Jerusalem và Dải Gaza. Tuy nhiên, Israel luôn phản đối điều này.
Sau năm 1967, Israel sáp nhập Đông Jerusalem và coi đây là phần lãnh thổ không thể chia cắt của mình. Tại Bờ Tây, hơn 500.000 người Do Thái hiện đang sinh sống trong các khu định cư, nhiều khu đã phát triển thành vùng ngoại ô hiện đại mặc dù cộng đồng quốc tế coi đây là hành vi vi phạm luật pháp quốc tế.
Khoảng 3 triệu người Palestine sống tại Bờ Tây, phần lớn nằm dưới sự kiểm soát của quân đội Israel, trong khi Chính quyền Palestine chỉ có quyền tự trị hạn chế ở các trung tâm dân cư lớn.
Việc tuyên bố công nhận Palestine đặt Pháp vào thế nhạy cảm trong nội bộ quốc gia. Pháp có cộng đồng người Do Thái lớn nhất châu Âu và cộng đồng người Hồi giáo lớn nhất Tây Âu. Xung đột tại Trung Đông thường xuyên thổi bùng các cuộc biểu tình, căng thẳng và chia rẽ trong xã hội Pháp.
Chính phủ Macron phải đối mặt với nhiệm vụ cân bằng tinh tế giữa ngoại giao quốc tế và ổn định xã hội trong nước.
Quyết định công nhận Nhà nước Palestine là bước đi táo bạo của Tổng thống Macron, phản ánh sự thay đổi trong cách tiếp cận của Pháp đối với cuộc xung đột kéo dài nhất Trung Đông. Tuy nhiên, động thái này cũng đặt Paris vào một vị trí nhạy cảm trong quan hệ với Israel, Mỹ và các đồng minh phương Tây khác.
