Phát hiện các đột biến mới khiến SARS-CoV-2 tăng khả năng lây nhiễm mạnh hơn
Ảnh minh họa: Thailandmedical
Đột biến D614G trong protein gai của virus SARS-CoV-2 có thể khiến virus này tăng gấp 8 lần khả năng lây nhiễm so với chủng virus ban đầu được tìm thấy ở Trung Quốc. Protein gai được virus SARS-CoV-2 sử dụng để xâm nhập vào các tế bào của vật chủ.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chỉ eLife cho thấy, D614G - một trong những đột biến ở các biến thể gây lo ngại hiện nay như biến thể ở Anh, Nam Phi và Brazil, đã khiến cho virus SARS-CoV-2 gia tăng khả năng lây nhiễm.
"Đột biến này gần như đã vượt trội hẳn so với các đột biến khác và nằm trong tất cả biến thể gây lo ngại hiện tại", giáo sư Neville Sanjana thuộc Đại học New York (Mỹ) cho hay.
"Việc khẳng định rằng đột biến này dẫn đến sự gia tăng khả năng lây nhiễm của virus phần nào lý giải tại sao dịch COVID-19 lại lây lan nhanh như vậy trong năm qua", giáo sư sinh học Sajana nhận định.
Các nhà nghiên cứu cho rằng đột biến D614G trong protein gai của virus SARS-CoV-2 có thể đã xuất hiện vào đầu năm 2020, cũng như là dạng phổ biến nhất và vượt trội nhất của virus tại nhiều quốc gia trên thế giới. Các nhà khoa học đang nghiên cứu để tìm hiểu về ý nghĩa chức năng của các đột biến này, đồng thời xem xét liệu chúng có thay đổi khả năng lây nhiễm và mức độ nguy hiểm của virus hay không.
Trong một nghiên cứu mới đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra virus SARS-CoV-2 với đột biến D614G trên các tế bào ở phổi, gan và ruột kết của con người. Họ cũng sử dụng mẫu virus SARS-CoV-2 không có đột biến trên được phát hiện vào thời kỳ đầu của đại dịch trong các loại tế bào tương tự để so sánh. Đội ngũ các nhà khoa học phát hiện ra rằng đột biến D614G giúp virus SARS-CoV-2 tăng khả năng lây nhiễm gấp 8 lần so với chủng virus ban đầu.
Ngoài ra, các nghiên cứu còn thấy rằng đột biến ở protein gai khiến virus có khả năng chống chịu cao hơn khi bị chia tách bởi các protein khác. Điều này khiến cho biến thể mới gia tăng khả năng xâm nhập vào các tế bào, dẫn đến một tỷ lệ protein gai tiếp xúc trực tiếp lớn hơn trên từng virus.
"Đột biến D614G lây nhiễm sang các tế bào của con người dễ dàng hơn so với chủng virus ban đầu", Zharko Daniloski, một nhà nghiên cứu làm việc ở phòng thí nghiệm của giáo sư Sanjana tại Đại học New York và Trung tâm Nghiên cứu Gen New York cho hay.
Các nhà khoa học cũng lưu ý rằng đột biến D614G có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển vắc xin chống COVID-19.
Hiện các nghiên cứu đang được thực hiện để xem liệu các vaccine hiện nay có thể bảo vệ cơ thể con người trước các biến thể mới ở Anh, Nam Phi và Brazil, vốn đều chứa đột biến D614G, hay không.
* Trong kki đó, tại Nhật Bản, cũng vừa phát hiện một biến thể mới của virus SARS-CoV-2 gây dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19, có khả năng lây lan mạnh hơn so với các biến thể thông thường khác.
Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 19/2, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Katsunobu Kato cho biết biến thể mới được tìm thấy trong 91 ca mắc COVID-19 ở khu vực Kanto và 2 ca tại các sân bay. Ông nói: “Biến thể mới có thể dễ lây lan hơn các biến thể thông thường, và nếu biến thể này tiếp tục lây lan ở trong nước, nó sẽ dẫn tới sự gia tăng của các ca nhiễm mới”.
Theo Viện các bệnh truyền nhiễm quốc gia (NIID), có vẻ như biến thể mới mới có nguồn gốc từ nước ngoài nhưng nó lại không giống với các biến thể khác đã từng được phát hiện ở Nhật Bản.
Biến thể mới có đột biến E484K trên protein gai nhọn của virus đã từng xuất hiện ở các biến thể khác, và đột biến này có thể làm giảm tác dụng của vắcxin.
Trước đó một ngày, nhóm nghiên cứu của Đại học Y và Nha khoa Tokyo thông báo họ đã phát hiện một biến thể mới của SARS-CoV-2 khác hẳn so với biến thể đang lây lan ở Anh và một số quốc gia khác.
Theo đài NHK, nhóm nghiên cứu đã thu thập và phân tích các mẫu bệnh phẩm từ các bệnh nhân COVID-19 tới khám ở bệnh viện của trường đại học này để xác định gene của virus.
Kết quả là họ đã phát hiện đột biến ở gene E484K trong virus SARS-CoV-2 tìm thấy trong các mẫu bệnh phẩm của ba bệnh nhân tới bệnh viện này khám trong giai đoạn từ cuối tháng 12 năm ngoái tới tháng 1 năm nay. Đáng chú ý, ba bệnh nhân trên chưa từng đi nước ngoài, và tất cả họ đều không có triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ.
Đột biến gene E484K được cho là có liên quan tới khả năng các kháng thể ngăn chặn các cuộc tấn công của virus. Các đột biến gene E484K tương tự cũng xuất hiện trong các biến thể đã được phát hiện ở Nam Phi và Brazil.
Trong những ngày gần đây, có một số dấu hiệu cho thấy tình hình dịch bệnh ở Nhật Bản đã cải thiện đáng kể. Ngày 18/2, Nhật Bản chỉ ghi nhận thêm 1.539 ca nhiễm mới, giảm mạnh so với mức đỉnh 7.863 ca vào ngày 8/1.
Đáng chú ý, với 445 ca được phát hiện, đây là ngày thứ 12 liên tiếp thủ đô Tokyo ghi nhận số lượng ca nhiễm mới dưới ngưỡng 500.
Mặc dù vậy, nhóm chuyên gia cố vấn của MHLW cảnh báo đà giảm của các ca nhiễm mới có thể sẽ chậm lại.
Trong cuộc họp ngày 18/2, nhóm chuyên gia này nhận định các ca nhiễm mới vẫn tiếp tục giảm, nhưng “một số khu vực đang chứng kiến số lượng người đi lại vào ban đêm tăng lên. Vì vậy, đà giảm của các ca nhiễm mới có thể sẽ chậm lại”. Bên cạnh đó, nhóm chuyên gia này cũng cảnh báo về các cụm lây nhiễm tại các cơ sở chăm sóc người cao tuổi.
