Phát hiện hóa thạch tổ tiên chim hót 18 triệu năm tuổi tại Úc

Đây là phát hiện mới nhất tại một trong những địa điểm hóa thạch quan trọng nhất thế giới, góp phần hé lộ nguồn gốc sâu xa các loài chim hót đặc trưng của lục địa này.

Hóa thạch của một loài chim lớn không biết bay đã tuyệt chủng vừa được phát hiện tại Vườn quốc gia Boodjamulla, bang Queensland. (Nguồn: Sở Môi trường, Du lịch, Khoa học và Đổi mới Queensland)

Phát hiện mới được công bố bởi Sở Môi trường, Du lịch, Khoa học và Đổi mới bang Queensland. Các nhà nghiên cứu cho biết hóa thạch xương cổ tay được khai quật tại Công viên quốc gia Boodjamulla (đất của người bản địa) thuộc về một loài chim lớn sống trên mặt đất, có họ hàng gần với chim lyre – loài chim biểu tượng của Úc, nổi tiếng với khả năng bắt chước âm thanh phong phú và bộ lông đuôi lộng lẫy.

Loài chim vừa được định danh có tên khoa học Menura tyawanoides. Sự tồn tại của nó chứng minh rằng nhóm chim hót đặc hữu của Úc có nguồn gốc rất lâu đời.

Giống như đà điểu hay chim cánh cụt, Menura tyawanoides là loài chim lớn sống trên mặt đất, với khả năng bay hạn chế. Chúng có thể tung cánh nhưng chỉ bay quãng ngắn. Theo các nhà khoa học, loài chim này từng sinh sống trong tầng dưới tán rừng mưa nhiệt đới cổ đại ở vùng đất thấp, gợi mở một bức tranh sống động về môi trường nguyên thủy của nước Úc hàng chục triệu năm trước.

Giáo sư Mike Archer (Đại học New South Wales) phát hiện hóa thạch Menura tyawanoides không chỉ bổ sung mảnh ghép quan trọng trong lịch sử tiến hóa của các loài chim Úc, mà còn nhấn mạnh giá trị bảo tồn của các vườn quốc gia và di sản thiên nhiên.

Các nhà khoa học cho rằng hồ sơ hóa thạch tại Riversleigh và Boodjamulla mang lại những thông tin quý giá để nghiên cứu sự vận hành của hệ sinh thái, dự đoán những thay đổi trong tương lai dưới tác động của biến đổi khí hậu, cũng như tìm giải pháp hạn chế nguy cơ tuyệt chủng đang đe dọa nhiều loài động vật hiện nay ở Úc.

Chính quyền bang Queensland khẳng định: “Chúng tôi cam kết bảo vệ và gìn giữ khu vực này cho các thế hệ mai sau. Riversleigh là cánh cửa nhìn vào quá khứ của nước Úc, mang đến cái nhìn hiếm có về những hệ sinh thái từng tồn tại hàng triệu năm trước. Hàng nghìn phát hiện hóa thạch tại đây đang giúp chúng ta ghép nối câu chuyện về lịch sử sự sống trên lục địa này.”

Riversleigh, nằm ở tây bắc bang Queensland, từ lâu được coi là “kho báu” hóa thạch của hành tinh. Khu vực này là một phần Di sản Thế giới Các di chỉ hóa thạch động vật có vú Úc, được UNESCO công nhận.

Tại đây, các nhà khoa học đã tìm thấy hàng nghìn mẫu hóa thạch động vật có vú, chim và bò sát có niên đại từ 25–15 triệu năm. Những phát hiện này không chỉ làm sáng tỏ tiến trình tiến hóa độc đáo của sinh giới Úc mà còn cho thấy cách các loài sinh vật từng thích nghi với những chu kỳ biến đổi khí hậu khắc nghiệt trong quá khứ.

Theo đánh giá, Riversleigh nằm trong top 10 di chỉ hóa thạch quan trọng nhất toàn cầu, đồng thời được xếp vào nhóm “bốn di chỉ hóa thạch có ý nghĩa bậc nhất thế giới”. Nơi đây đã tiết lộ hàng trăm loài tuyệt chủng, giúp nhân loại hiểu rõ hơn về lịch sử sự sống.

Thanh Trà (Nguồn: Interesting Engineering)