Phát hiện sớm, diệt trừ các ổ châu chấu

Chấu châu tre gây hại cho cây trồng. Báo Nông nghiệp Việt Nam

Châu chấu tre lưng vàng và vài loài châu chấu hại tre khác (gọi chung là châu chấu tre) thuộc nhóm châu chấu đàn, khi trưởng thành, chúng có thể tập hợp thành đàn với số lượng lớn và di cư đi tìm nguồn thức ăn và nơi đẻ trứng. Trong những năm gần đây, châu chấu tre lưng vàng đã phát sinh và gây hại khá nghiêm trọng cho cả cây trồng nông, lâm nghiệp ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam. Đây là loài sinh vật gây hại có khả năng di chuyển nhanh, sức phá hại lớn, khó kiểm soát.

Châu chấu tre lưng vàng bùng phát gây hại ở nước ta từ năm 2008. Chúng phát sinh, gây hại cục bộ tại các huyện miền núi thuộc các tỉnh Quảng Ngãi, Nghệ An, Thanh Hóa, Sơn La, Điện Biên, Phú Thọ, Bắc Kạn và Cao Bằng; chủ yếu gây hại trên cây lâm nghiệp như tre, trúc, luồng, vầu… Từ năm 2016-2018, châu chấu tre đã bùng phát gây hại trên diện tích gần 4.000ha mỗi năm trên cây trồng lâm nghiệp và một số cây nông nghiệp (lúa nương, ngô, thuốc lá, chuối, dong riềng…).

Châu chấu gây hại cho cây ngô. Ảnh: Báo Nông nghiệp Việt Nam

Từ năm 2019-2023, châu chấu tre phát sinh trên quy mô nhỏ hơn các năm trước. Từ đầu năm 2024 đến nay, nhiệt độ trung bình tại các khu vực trung du và miền núi phía Bắc cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 1 đến 20 độ C; nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn. Đồng thời, nắng nóng xuất hiện sớm và gay gắt nên rất thuận lợi cho châu chấu tre phát sinh và gây hại sớm từ giữa tháng 4-2024.

Hiện đa số châu chấu non chưa có cánh nên việc phòng trừ sẽ thuận lợi và hiệu quả, trong từ 10 đến 20 ngày tới, châu chấu non hóa trưởng thành có cánh sẽ bay thành đàn, di chuyển nhanh, rất khó phòng trừ và có nguy cơ gây hại nghiêm trọng trên nhiều loại cây trồng nếu không phát hiện sớm và được kiểm soát kịp thời.

Để chủ động phòng chống, hạn chế thấp nhất thiệt hại do châu chấu tre gây ra trong thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có công văn số 4229/BNN-BVTV gửi các tỉnh UBND các tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Sơn La, Điện Biên, Lạng Sơn, Phú Thọ, Hòa Bình, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An; đề nghị UBND các địa phương này chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện, xã và các cơ quan, đơn vị chuyên môn điều tra phát hiện sớm các ổ châu chấu trên địa bàn và tổ chức phun trừ ngay khi châu chấu còn non; theo dõi chặt chẽ tình hình châu chấu tre (thời gian phát sinh, phạm vi gây hại, hướng di chuyển, các điểm châu chấu co cụm,...) để chủ động tổ chức phòng trừ, không để bùng phát trên diện rộng.

Các địa phương, đặc biệt là các huyện, xã nơi châu chấu tre thường xuyên xuất hiện cần chủ động xây dựng phương án, kế hoạch, dự trù nguồn ngân sách, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về vật tư, nhân lực, sẵn sàng cho công tác phòng trừ châu chấu tre. Chỉ đạo các cơ quan truyền thông địa phương phối hợp với các cơ quan chuyên môn để thông tin tuyên truyền, hướng dẫn chủ rừng và người dân kiểm tra sự xuất hiện của châu chấu tre và chủ động thực hiện các biện pháp xử lý châu chấu kịp thời, hiệu quả, tránh tình trạng phun thuốc hóa học tràn lan gây lãng phí thuốc và ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.

NGUYỄN KIỂM