Phát huy hiệu quả nguồn lực đầu tư của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (Ủy ban) Hồ Sỹ Hùng, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước đã thể hiện rõ vị trí, vai trò nòng cốt trong nhiều ngành, lĩnh vực kinh tế quan trọng; bảo đảm các cân đối lớn cho nền kinh tế và nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước, là công cụ để Nhà nước ổn định kinh tế vĩ mô và thực hiện chính sách an sinh xã hội.
Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Hồ Sỹ Hùng báo cáo tại Hội nghị
Các chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh đạt được hằng năm đều tăng trưởng
Báo cáo tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ làm việc với Ủy ban và 19 tập đoàn kinh tế, tổng Cty trực thuộc ngày 18/3, ông Hồ Sỹ Hùng nhấn mạnh sau 5 năm thành lập Ủy ban, các DN tăng trưởng tốt, có hiệu quả về mặt kinh tế-xã hội, qua đó cho thấy việc tách bạch chức năng đại diện chủ sở hữu và chức năng quản lý nhà nước là phù hợp.
Thời gian qua, Ủy ban đã thực hiện cơ bản đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu Nhà nước theo quy định tại Nghị định số 131/2018/NĐ-CP ngày 29/8/2018 của Chính phủ. Một số vấn đề chứng kiến thay đổi tích cực như khắc phục tình trạng công việc chưa được thực hiện đầy đủ, tồn đọng nhiều năm; tích cực, chủ động cùng các cơ quan quản lý Nhà nước tháo gỡ vướng mắc về đầu tư; quản lý, sử dụng vốn và tài sản nhà nước; đề cao nguyên tắc tuân thủ pháp luật và bảo toàn, phát triển vốn Nhà nước.
Bên cạnh đó, Ủy ban đã chủ động đề nghị hướng dẫn, làm rõ những vấn đề pháp luật chưa quy định hoặc quy định chưa rõ làm cơ sở pháp lý trong triển khai, thực hiện; ban hành và triển khai thực hiện nghiêm túc, có kết quả Kế hoạch kiểm tra, giám sát về tài chính DN, các dự án đầu tư, tái cơ cấu, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước, công tác cán bộ đối với các tập đoàn, tổng Cty.
Đồng thời, Ủy ban đã báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật để triển khai thực hiện nhiều dự án đầu tư. Nổi bật trong số đó là 10 dự án lớn, quan trọng, cấp thiết đã chậm tiến độ từ nhiều năm, với tổng mức đầu tư khoảng 259.000 tỷ đồng.
Thông tin cụ thể về tình hình hoạt động và đầu tư phát triển của DN trực thuộc, ông Hồ Sỹ Hùng cho biết, cơ bản các chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh đạt được hằng năm đều tăng trưởng. Riêng trong năm 2022, tổng doanh thu đạt 1,598 triệu tỷ đồng (năm 2021 đạt 1,319 triệu tỷ đồng). Tổng lợi nhuận trước thuế đạt 83.167 tỷ đồng (năm 2021 đạt 67.478 tỷ đồng). Tổng nộp ngân sách nhà nước đạt 191.781 tỷ đồng (năm 2021 đạt 177.211 tỷ đồng.
Thống kê đến cuối năm 2022, 19 tập đoàn, tổng Cty nắm giữ khoảng 63% tổng vốn chủ sở hữu của DN Nhà nước trong cả nước và nắm giữ khoảng 65% tổng tài sản của DN nhà nước trong cả nước.
Năng lực quản trị và triển khai dự án còn yếu
Theo ông Hồ Sỹ Hùng, các tập đoàn kinh tế, tổng Cty Nhà nước có vai trò nòng cốt trong nhiều ngành, lĩnh vực kinh tế. Đây là nhóm DN có khả năng đảm bảo các cân đối cho nền kinh tế và tạo nguồn thu ngân sách lớn, đồng thời là công cụ để Nhà nước ổn định kinh tế vĩ mô và thực hiện chính sách an sinh xã hội.
Tuy nhiên, ông Hồ Sỹ Hùng cũng chỉ ra một số điểm cần tập trung khắc phục trong hoạt động đầu tư, kinh doanh của các tập đoàn, tổng Cty. Như chưa phát huy hết nguồn lực vốn, tài sản được Nhà nước giao trong việc đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư; phân bổ nguồn vốn đầu tư chưa tập trung vào các ngành, lĩnh vực có tính dẫn dắt. Năng lực quản trị và triển khai dự án còn yếu.
Một số dự án đầu tư ra nước ngoài có vốn đầu tư lớn nhưng không thành công, rủi ro cao như dự án tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, khai thác khoáng sản hoặc các dự án đầu tư tại các quốc gia bất ổn về chính trị… dẫn đến thua lỗ trong nhiều năm, tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý.
Bên cạnh đó, một số công việc tuy không còn tồn đọng kéo dài như trước đây nhưng cũng chưa bảo đảm thời hạn giải quyết theo quy định. Chưa tập trung nhiều cho việc định hướng chiến lược, kế hoạch phát triển để thúc đẩy, định hướng DN phát huy nguồn lực hiện có. Chưa có cơ chế phối hợp hiệu quả với các bộ quản lý ngành liên quan trực tiếp và ảnh hưởng dẫn đến hoạt động của DN.
Nhằm phát huy hiệu quả hơn hoạt động của các DN ông Hồ Sỹ Hùng cho rằng, Ủy ban và các tập đoàn, tổng Cty cần tập trung nâng cao chất lượng công tác dự báo, phân tích, cảnh báo, phòng ngừa rủi ro; đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, đẩy mạnh phương thức kinh doanh trực tuyến phù hợp với xu hướng phát triển của công nghệ; nâng cao năng lực, hiệu quả, sức cạnh tranh, uy tín và thương hiệu của DN trên thị trường trong nước và quốc tế; phát huy vai trò của tổ chức Đảng tại DN; vai trò của Đảng ủy Khối DN Trung ương.
