Phát huy sức dân trong giữ gìn an ninh biên giới quốc gia

Cán bộ Đồn Biên phòng Hải Hòa, BĐBP tỉnh Quảng Ninh và các lực lượng phát tờ rơi tuyên truyền Luật Biên phòng Việt Nam cho người dân ở đặc khu Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Ảnh: Tiến Khoa

Sức mạnh từ sự đồng lòng của nhân dân

Quảng Ninh là tỉnh duy nhất của cả nước có đường biên giới trên bộ và trên biển với Trung Quốc, tiếp giáp với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây. Với 118,825km đường biên giới đất liền và đường biên giới lãnh hải, ranh giới vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa giữa hai nước Việt Nam-Trung Quốc dài 124km, nhiều cửa khẩu đường bộ, cảng biển quốc tế, tỉnh giữ vị trí chiến lược đặc biệt về quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Địa bàn biên giới vừa có tiềm năng phát triển kinh tế, vừa tiềm ẩn nhiều thách thức về an ninh trật tự, nhất là hoạt động buôn lậu, xuất, nhập cảnh trái phép, tranh chấp ngư trường...

Nhận thức rõ vị trí chiến lược của vùng phên giậu Tổ quốc, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành kế hoạch, nghị quyết cụ thể, thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg do đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh làm Trưởng ban, đồng chí Chính ủy BĐBP tỉnh làm Phó Trưởng ban Thường trực. Phong trào được phát động đồng bộ từ tỉnh đến các xã, phường, đặc khu, gắn với các phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Quảng Ninh chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”...

Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được triển khai đa dạng, kết hợp hội nghị, sinh hoạt cộng đồng, chuyên mục trên báo, đài với các hoạt động trực tiếp của cán bộ, chiến sĩ BĐBP. Trong 10 năm qua, toàn tỉnh đã tổ chức 6.230 buổi tuyên truyền, thu hút 21.000 lượt cán bộ, chiến sĩ và hơn 218.000 lượt quần chúng tham gia. Nội dung tập trung vào Luật Biên giới quốc gia, Luật Biên phòng Việt Nam, các nghị quyết, hiệp định và quy chế quản lý biên giới, giúp nhân dân hiểu rõ giá trị thiêng liêng của chủ quyền lãnh thổ, đồng thời trang bị kiến thức, kỹ năng phòng ngừa, tố giác tội phạm...

Từ phong trào, hàng trăm mô hình tự quản ra đời, trong đó có 44 Tổ tự quản đường biên, cột mốc, với 351 hộ tham gia, quản lý 112 cột mốc; 393 Tổ an ninh trật tự thôn, bản, khu phố; 46 Tổ tàu thuyền an toàn, đoàn kết, với 507 phương tiện; 14 Tổ bến bãi tự quản. Người dân tích cực phối hợp tuần tra cùng BĐBP, cung cấp 6.204 nguồn tin, trong đó, 2.980 tin có giá trị, góp phần ngăn chặn kịp thời các hành vi xâm phạm chủ quyền, buôn lậu, xuất nhập cảnh trái phép...

Cùng với đó, BĐBP tỉnh phối hợp với các lực lượng tổ chức hơn 107.000 lượt tuần tra bảo vệ biên giới, với hơn 401.000 lượt cán bộ, chiến sĩ và trên 52.000 lượt dân tham gia; 28 lượt tuần tra song phương với lực lượng chức năng Trung Quốc, xử lý kịp thời vụ việc phát sinh, giữ nguyên trạng đường biên, cột mốc quốc giới, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới.

Đại tá Vũ Văn Hưng, Chính ủy BĐBP tỉnh Quảng Ninh cho biết, phong trào "Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới" đã trở thành nếp sống, trách nhiệm và niềm tự hào của mỗi người dân vùng biên. Gìn giữ biên giới bình yên để phát triển, nhân dân không chỉ là chủ thể thụ hưởng thành quả phát triển kinh tế - xã hội, mà còn là lực lượng trực tiếp tham gia quản lý, bảo vệ từng tấc đất, vùng biển thiêng liêng của Tổ quốc. Đây chính là nền tảng để xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững chắc, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển.

Gắn bảo vệ biên giới với phát triển kinh tế-xã hội và đối ngoại biên phòng

Phong trào "Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới" ở Quảng Ninh được triển khai gắn liền với nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Hạ tầng kinh tế-xã hội ở vùng biên được quan tâm đầu tư mạnh mẽ: đường cao tốc Vân Đồn-Móng Cái, hệ thống kè bảo vệ sông, suối biên giới, cầu, cống, bê tông hóa đường giao thông nông thôn, kéo điện lưới ra đảo Trần... 100% xã biên giới có đường nhựa, đường bê tông kiên cố, điện lưới quốc gia, phủ sóng viễn thông; 100% thôn, bản có đường ô tô đến trung tâm.

Các chương trình an sinh xã hội được triển khai sâu rộng như: “Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản”, “Mái ấm biên cương”, “Bò giống giúp người nghèo biên giới”, “Nâng bước em tới trường-Con nuôi đồn Biên phòng”... Hàng trăm công trình phúc lợi được xây dựng, hàng nghìn suất quà được tặng cho các hộ nghèo, gia đình chính sách. Nhiều mô hình dân vận hiệu quả đã lan tỏa như “Câu lạc bộ phụ nữ hướng về biên giới, hải đảo”, “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”, “Ngư dân tự quản bến bãi, ngư trường”...

Công tác đối ngoại biên phòng được duy trì nền nếp, mở rộng các hoạt động giao lưu, kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới. Đến nay, tỉnh có 10 cặp kết nghĩa (7 cặp bản-bản, 1 cặp xã-trấn, 2 cặp phường-trấn). Cùng với đó, các lực lượng bảo vệ biên giới hai bên thường xuyên trao đổi thông tin, phối hợp tuần tra, quản lý, bảo vệ biên giới, cửa khẩu, giải quyết vụ việc phát sinh, thúc đẩy thương mại, du lịch, giữ vững môi trường hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác và phát triển.

Hoạt động cửa khẩu được tổ chức khoa học, kết hợp chặt chẽ giữa bảo đảm an ninh trật tự với tạo thuận lợi cho giao thương. Trong 10 năm qua, các đơn vị cửa khẩu đường bộ của tỉnh đã làm thủ tục cho hơn 48 triệu lượt người xuất, nhập cảnh; trên 2,1 triệu lượt phương tiện và hàng chục triệu tấn hàng hóa. Cửa khẩu cảng tiếp nhận hàng chục nghìn lượt tàu thuyền, hàng trăm triệu tấn hàng xuất, nhập khẩu, bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Song song với đó, tỉnh đã chú trọng củng cố thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và biên phòng toàn dân. 24 cán bộ BĐBP được tăng cường giữ chức Phó Bí thư Đảng ủy xã; 5 đồng chí Đồn trưởng, Chính trị viên tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ huyện, thành phố biên giới; đảng viên các đồn Biên phòng tham gia sinh hoạt chi bộ thôn, bản, phụ trách hộ gia đình, góp phần nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở.

Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ở tỉnh Quảng Ninh đã khẳng định tính hiệu quả, có sức lan tỏa mạnh mẽ, gắn bó chặt chẽ với phát triển kinh tế-xã hội và tăng cường quốc phòng-an ninh. Đây là kết quả của sự lãnh đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền, sự nỗ lực của lực lượng vũ trang, nòng cốt là BĐBP tỉnh, là kết tinh sức mạnh đoàn kết, đồng lòng của nhân dân.

Thời gian tới, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục phát huy bài học kinh nghiệm, đẩy mạnh tuyên truyền về phong trào, nhân rộng các mô hình hiệu quả, tăng cường đối ngoại biên phòng... Với sự chung sức của cả hệ thống chính trị và toàn dân, phên giậu nơi địa đầu Đông Bắc sẽ luôn vững vàng, tạo nền tảng cho sự phát triển nhanh và bền vững của tỉnh.

Chiến Khu