Phát huy sức mạnh mềm của kiều bào

Một đoàn kiều bào thăm Đền Hùng - kiểu bào luôn hướng về Tổ quốc và có những đóng góp hiệu quả cho đất nước

Nguồn lực sức mạnh mềm của kiều bào

Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài hiện khoảng 6 triệu người sinh sống, làm việc trên 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó hơn 80% là tại các nước phát triển. Số lượng người Việt Nam ra nước ngoài học tập, lao động, kết hôn, đầu tư… tiếp tục tăng. Trong số các kiều bào đang sinh sống và làm việc ở nước ngoài, có hơn 500.000 doanh nhân, trí thức có trình độ cao và luôn tích cực tham gia “hiến kế” cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước nhiều vấn đề quan trọng, như nhân lực chất lượng cao, tài chính, thương mại, đầu tư, công nghệ, trí tuệ nhân tạo, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, phòng chống dịch bệnh, mô hình phát triển kinh tế…

Hiện có khoảng hơn 385 dự án đầu tư của kiều bào với tổng vốn đăng ký hơn 1,7 tỷ USD và vốn góp vào hàng nghìn doanh nghiệp tại Việt Nam, góp phần tạo việc làm, chuyển giao công nghệ và phát triển kinh tế - xã hội. Nguồn kiều hối về nước liên tục tăng bất chấp những tác động của đại dịch Covid-19 và biến động của tình hình thế giới. Kiều hối năm 2022 đạt 19 tỷ USD, tăng 5% so với cùng kỳ, đưa Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia trên thế giới về nhận kiều hối. Tổng kiều hối từ năm 1993 (năm đầu tiên Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 29-11-1993 về công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài) đến nay đã đạt hơn 200 tỷ USD so với khoảng 190 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được giải ngân từ năm 1986 đến nay. Trong giai đoạn hơn 10 năm (2011 - 2022), lượng kiều hối chuyển về Việt Nam với tỷ lệ tăng trung bình khoảng 7%/năm.

Bên cạnh vốn đầu tư và kiều hối, nguồn lực trí thức người Việt Nam ở nước ngoài là một nguồn lực ngày càng quan trọng với sự phát triển của đất nước ta. Thời gian gần đây, số chuyên gia, trí thức kiều bào tham gia hoạt động khoa học và công nghệ ở Việt Nam duy trì ở mức khoảng 300 lượt người/năm. Trí thức kiều bào ngày càng tham gia trực tiếp và sâu rộng vào các quá trình hợp tác, cùng đồng hành tích cực với Chính phủ nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng Chính phủ kiến tạo phát triển, phục vụ người dân và doanh nghiệp, đi vào những vấn đề phù hợp với xu thế chung của thế giới và nhu cầu của Việt Nam như khởi nghiệp sáng tạo, các vấn đề về cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư...

Nhiều chuyên gia người Việt Nam ở nước ngoài đang cộng tác, cố vấn, tư vấn cho các bộ, ngành, địa phương. Trong đó, 4 chuyên gia trí thức người Việt Nam ở nước ngoài được lựa chọn tham gia Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ và đã có những đóng góp ý nghĩa như đưa ra các khuyến nghị về các lĩnh vực kinh tế - xã hội, động lực tăng trưởng, tăng vốn đầu tư khu vực Nhà nước, khai thác tài nguyên... Số trí thức, chuyên gia kiều bào về nước khởi nghiệp hoặc làm việc tại các tập đoàn, công ty tư nhân trong nước, đặc biệt là các công ty của kiều bào có xu hướng tăng mạnh. Đây là tín hiệu tích cực và cần được khuyến khích trong bối cảnh phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế là chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước.

Luôn hướng về Tổ quốc, đóng góp xây dựng quê hương

Dù ở bất cứ nơi đâu, đồng bào ta vẫn luôn hướng về Tổ quốc, là bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam. Với cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín quốc tế của đất nước ngày càng được nâng cao, niềm tin của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cũng ngày càng được củng cố. Trong công cuộc xây dựng và phát triển Tổ quốc ngày nay, kiều bào trở thành nguồn lực quan trọng đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Phát huy nguồn lực kiều bào là một trong những nhiệm vụ quan trọng không chỉ trong phát triển kinh tế - xã hội đất nước mà còn góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới.

Với quan điểm nhất quán và xuyên suốt: “Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời và là một nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam”; công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài “là trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị và của toàn dân”, “thể hiện đầy đủ truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc”… Đảng và Nhà nước ta luôn dành tình cảm và sự quan tâm đặc biệt tới đồng bào ta ở nước ngoài, đồng thời có những chủ trương, chính sách, chương trình để thể chế hóa. Đó là Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 29-11-1993 của Bộ Chính trị về chính sách và công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài; sau đó là các văn bản chỉ đạo của Bộ Chính trị như Nghị quyết số 36-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài, Chỉ thị số 45-CT/TW của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW và gần đây nhất Kết luận số 12-KL/TW của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới (Kết luận số 12-KL/TW).

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cho biết, một trong những điểm mới của Kết luận số 12-KL/TW là thể hiện rõ hơn tình cảm và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo cho cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Đảng và Nhà nước luôn dành tình cảm và sự quan tâm đặc biệt tới đồng bào ta ở nước ngoài, song đây là lần đầu tiên quan điểm này được chỉ rõ trong một văn bản của Bộ Chính trị. Trong các chuyến công tác nước ngoài, lãnh đạo Đảng, Nhà nước luôn dành thời gian gặp cộng đồng người Việt ở xa Tổ quốc, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của bà con, đề nghị lãnh đạo sở tại quan tâm tới quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của bà con.

Đáng chú ý, Kết luận số 12-KL/TW đã đề ra một trong những nhiệm vụ trọng tâm là “tiếp tục nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm trong việc thực hiện có hiệu quả chủ trương đại đoàn kết toàn dân tộc,” từ đó “phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, khuyến khích và tạo điều kiện để đồng bào Việt Nam ở nước ngoài đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng, sau 2 năm thực hiện Kết luận số 12-KL/TW, công tác người Việt Nam ở nước ngoài đạt được một số kết quả quan trọng. Trong đó, công tác tham mưu, xây dựng chính sách có những chuyển biến tích cực, ngày càng đáp ứng tốt hơn những nguyện vọng chính đáng của bà con. Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, kiến nghị sửa đổi, hoàn thiện các chính sách liên quan đến kiều bào, nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng của kiều bào như: chính sách về quốc tịch, xuất nhập cảnh, đầu tư, sở hữu tài sản…

Công tác đại đoàn kết, vận động kiều bào hướng về quê hương tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng, góp phần củng cố khối đại đoàn kết và tinh thần hướng về quê hương đất nước của kiều bào. Việc phát huy nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng được chú trọng và kiều bào ngày càng tin tưởng vào đường lối, chính sách phát triển của Đảng và Nhà nước và có nhiều hoạt động thiết thực đóng góp cho Tổ quốc. Thực tế khẳng định, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng gắn bó và hướng về quê hương, thực sự trở thành một bộ phận không tách rời và một nguồn lực quan trọng của cộng đồng dân tộc Việt Nam, đóng góp tích cực cho quá trình xây dựng, bảo vệ, phát triển và hội nhập của đất nước.