Phát huy vai trò của hợp tác xã trong xây dựng nông thôn mới

Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Nông dân ta giàu thì nước ta giàu. Nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh. Nông dân muốn giàu, nông nghiệp muốn thịnh, thì cần phải có hợp tác xã (HTX)”, trong những năm xây dựng nông thôn mới (NTM), các HTX trong tỉnh đã phát huy vai trò của kinh tế tập thể, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân, đồng thời tạo ra những thay đổi căn bản diện mạo nông thôn.

HTX sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp xã Yên Mỹ (Ý Yên) trồng rau an toàn, mang lại thu nhập ổn định cho các hộ thành viên.

Kinh tế tập thể, HTX luôn gắn liền với nông nghiệp, nông dân, nông thôn, là cơ sở và lực lượng cốt lõi để phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Để nâng cao vai trò của HTX trong xây dựng NTM, các địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật HTX, các chương trình phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM cho cán bộ, thành viên HTX; qua đó thấy rõ được vai trò, nhiệm vụ trong thực hiện chương trình xây dựng NTM ở địa phương. Tỉnh đã có các chính sách khuyến khích dồn điền, đổi thửa, tích tụ ruộng đất, quy hoạch các vùng sản xuất tập trung, tạo điều kiện để các HTX đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh; đồng thời đặc biệt quan tâm đến công tác chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động của các HTX theo Luật HTX năm 2012, phát triển các mô hình HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả. Liên minh HTX tỉnh đã phát động phong trào thi đua “HTX chung sức xây dựng NTM giai đoạn 2010-2020”; hỗ trợ các HTX tiếp cận thị trường, định hướng sản phẩm chủ lực, hỗ trợ vay vốn đầu tư mở rộng sản xuất, xây dựng thương hiệu, nhãn mác sản phẩm. Hàng năm, Liên minh HTX tỉnh còn tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý, trang bị kiến thức quản trị kinh doanh cho đội ngũ cán bộ HTX nhằm đổi mới tư duy phát triển kinh tế, tiếp cận thị trường, kết nối với các doanh nghiệp, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Nhờ đó, những năm gần đây, kinh tế HTX đã có bước phát triển mới về số lượng, chất lượng; hoạt động được nâng cao với nhiều loại hình dịch vụ, tạo điều kiện cho các thành viên, hộ nông dân chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh ở khu vực nông thôn phát triển. Các HTX nông nghiệp đã phát huy vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho nông dân, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, thực hiện tốt việc liên doanh, liên kết, bảo đảm đầu ra ổn định cho nông sản. Đến nay, toàn tỉnh có trên 2.000 tổ hợp tác, 463 HTX trong các ngành, các lĩnh vực kinh tế thu hút trên 382 nghìn thành viên là cá nhân, hộ gia đình và trên 500 nghìn lao động làm việc với tổng vốn điều lệ trên 676 tỷ 680 triệu đồng, vốn hoạt động trên 3.300 tỷ đồng. Kinh tế hợp tác, HTX có bước phát triển mới, tiếp tục xây dựng được nhiều mô hình HTX mới; số HTX có sản phẩm, dịch vụ tiêu biểu đáp ứng nhu cầu của thành viên và của thị trường ngày càng tăng. Các HTX đã tổ chức tốt các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ gắn với tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho các thành viên. Toàn tỉnh có 70 HTX nông nghiệp thực hiện liên kết với các doanh nghiệp trong sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản cho các hộ thành viên; trong đó có 30 sản phẩm của các HTX được đánh giá sản phẩm OCOP xếp hạng 3 sao và 4 sao (chiếm trên 20% tổng sản phẩm OCOP toàn tỉnh). Hiện có 1.029 tác nhân tham gia liên kết thực hiện chuỗi sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, trong đó bao gồm 935 hộ nông dân, 70 HTX và 25 doanh nghiệp. Đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 20 HTX ứng dụng công nghệ cao, tăng 7 HTX so với năm 2019. Trong đó có 8 HTX áp dụng công nghệ trong canh tác; 6 HTX áp dụng công nghệ trong nuôi trồng, bảo quản sản phẩm và 3 HTX ứng dụng công nghệ tự động hóa sản xuất. Ngoài ra còn có 33 HTX áp dụng công nghệ sinh học, công nghệ sản xuất vật tư nông nghiệp. Hoạt động hiệu quả của các HTX đã góp phần hoàn thành tiêu chí số 13 trong bộ tiêu chí xây dựng NTM của tỉnh, thể hiện rõ nét ở lĩnh vực sản xuất theo quy hoạch với nhiều cánh đồng lớn, tạo ra khối lượng sản phẩm hàng hóa đủ lớn để tham gia thị trường trong nước và phục vụ chế biến xuất khẩu, nhất là gạo chất lượng cao. Hiện đã có 1 HTX và 1 doanh nghiệp của tỉnh là đầu mối kết nối sản xuất theo chuỗi giá trị chế biến, tiêu thụ với 68 HTX nông nghiệp trên địa bàn. Hiệu quả hoạt động của HTX đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định xã hội, xây dựng NTM, góp phần đưa tỉnh ta về đích NTM sớm hơn kế hoạch 1,5 năm so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đề ra và là một trong 2 tỉnh về đích tỉnh NTM đầu tiên của cả nước. Đóng góp của các HTX đã làm thay đổi diện mạo, tạo động lực cho nông nghiệp, nông thôn của tỉnh phát triển. Hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn đổi mới từng ngày, diện mạo nông thôn ngày một khang trang, phát triển theo hướng hiện đại, văn minh. Hoạt động dịch vụ trong các HTX phát triển đa dạng gắn với chuỗi giá trị đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh. Để tiếp tục phát huy vai trò của HTX trong xây dựng NTM, tháng 4-2021, Liên minh HTX tỉnh đã phát động phong trào thi đua “HTX chung sức xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025” tới đội ngũ cán bộ, thành viên, người lao động trong khu vực kinh tế tập thể, HTX, Quỹ tín dụng nhân dân, doanh nghiệp thành viên toàn tỉnh.

Thời gian tới, các HTX trong tỉnh tiếp tục đổi mới hoạt động, mở rộng quy mô sản xuất. Đẩy mạnh xây dựng, nhân rộng các mô hình kinh tế HTX gắn với chuỗi giá trị, tạo động lực cho quá trình xây dựng NTM gắn với thực hiện tốt Đề án tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân. Tích cực triển khai thực hiện chương trình “Mỗi xã một sản phẩm”, phát triển sản phẩm OCOP, chú trọng đầu tư xây dựng vùng sản xuất công nghệ cao, phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp xanh. Qua đó tạo sức mạnh tổng hợp của các HTX tiếp tục đóng góp xây dựng, nâng cấp kết cấu hạ tầng nông thôn, phấn đấu thực hiện tiêu chí số 13 trở thành tiêu chí nổi trội trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu./.

Bài và ảnh: Lam Hồng