Phát lộ nhiều lỗ hổng trong việc phân phối bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với xe máy, xe cơ giới

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (TNDS) bắt buộc đối với xe máy, xe cơ giới dễ mua dễ bán như mớ rau. Bởi thực tế, người tiêu dùng có thể mua được loại hình bảo hiểm TNDS bắt buộc đối với xe máy từ nơi đóng tiền điện, cửa hàng tạp hóa, cửa hàng sửa xe... đến vỉa hè, góc công viên và thậm chí là "chợ" mạng.

Trong khi đó, bảo hiểm là loại hàng hóa mà để phân phối thì bên bán phải tuân thủ nhiều điều kiện từ việc phải được cấp chứng chỉ đại lý, đến kỹ năng tư vấn trực tiếp, hoặc hợp đồng bảo hiểm phải được lập thành văn bản.

Người tham gia bảo hiểm nên cẩn trọng với những lỗ hổng từ bảo hiểm vỉa hè.

Đơn cử như theo Luật Kinh doanh Bảo hiểm, ngay từ thông tin thể hiện trên bảo hiểm cũng ghi phải do bên bán cấp. Tuy nhiên, trên thực tế, để bán chạy hàng, chạy doanh số, những quy định ngặt nghèo trên đã bị người bán phớt lờ.

Trong vai người cần mua bảo hiểm TNCS bắt buộc đối với xe máy, PV Báo Gia đình & Xã hội chẳng cần Giấy đăng ký xe vẫn có thể mua được bảo hiểm TNDS bắt buộc. Thậm chí, người bán giao phó luôn việc ghi thông tin cho người mua.

Bà N.T.M (63 tuổi) - tự nhân là nhân viên bán bảo hiểm của Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội (BSH), tại trục đường Nguyễn Xiển (Thanh Trì, Hà Nội) thừa nhận, không ít người đã mua về cùng lúc nhiều tờ bảo hiểm để cho người thân. Người mua có thể tự ghi các thông tin yêu cầu trong tờ bảo hiểm.

Người bán bảo hiểm TNDS bắt buộc đối với xe máy người bán giao phó luôn việc ghi thông tin cho người mua.

Nhìn nhận từ thực tế, nhiều ý kiến cho rằng, nguyên nhân khiến tình trạng ai cũng có thể bán được bảo hiểm là do mức phí hoa hồng mà doanh nghiệp bảo hiểm cho đại lý cao hơn nhiều so với mức đang quy định của Bộ Tài chính là 20%.

Theo ông Nguyễn Hùng Minh, Giám đốc Ban xe cơ giới, Công ty Bảo hiểm Bảo Minh, ngoài mức hoa hồng 20% thì trên thực tế, các doanh nghiệp bảo hiểm đều có những hình thức thưởng thêm cho đại lý.

Đơn cử, doanh nghiệp bảo hiểm đều có những nhân viên quản lý các đại lý phân phối, bán bảo hiểm. Nếu đạt được định mức bảo hiểm theo chỉ tiêu đề ra thì nhân viên đó sẽ nhận được khoản thưởng. Có thể nhân viên đó cũng phải thưởng lại cho các cấp đại lý để cấp đại lý đó có một mức thu nhập phù hợp hơn.

Không khó để lý giải những chi phí mà doanh nghiệp thưởng thêm cho các đại lý, người bán, bởi nhìn vào số liệu mà Cục Quản lý giám sát Bảo hiểm từng công bố, thì năm 2019, doanh thu từ bảo hiểm xe máy bắt buộc là 765 tỷ đồng.

Tuy nhiên, tỷ lệ bồi thường đạt chỉ 6%, tương đương 45 tỷ đồng. Tỷ lệ này thấp hơn rất nhiều so với mức bồi thường trung bình từ 40 - 70 % của các loại bảo hiểm phi nhân thọ khác.

Người mua bảo hiểm dễ dàng mua được bảo hiểm tại các điểm đóng tiền điện....

...cho đến những "chợ" mạng.

Theo ông Trần Nguyên Đán, giảng viên Khoa Tài chính (Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh), tỷ lệ bồi thường 6% thì đương nhiên lợi nhuận là 94%. Lợi nhuận càng lớn thì doanh thu càng cao. Khi doanh thu càng cao thì doanh nghiệp bảo hiểm, người bán bảo hiểm sẵn sàng chấp nhận kinh doanh bảo hiểm theo kiểu đổ vết dầu loang. Tức là cho loang càng rộng càng tốt.

Trao đổi với PV, một chuyên gia bảo hiểm (xin được giấu tên) thẳng thắn cho rằng lợi nhuận cao, hoa hồng cao, chỉ có tỷ lệ bồi thường là thấp thì ắt hẳn quyền lợi bồi thường của người tham gia bảo hiểm sẽ bị xâm hại ít nhiều.

Bởi rõ ràng, người dân muốn tham gia bảo hiểm rất dễ dàng, chỉ cần bỏ ra vài chục nghìn là có thể mua được bảo hiểm ở vệ đường. Trong khi đó, một trong những điều kiện để người mua bảo hiểm đủ điều kiện nhận được bồi thường là hai bên phải ký kết hợp đồng và hợp đồng bảo hiểm phải lập thành văn bản.

"Vậy thực trạng mua bán bảo hiểm dễ như mua mớ rau và thậm chí, người bán phó mặc việc ghi thông tin cho người tham gia mà chẳng có bất cứ cam kết, giải thích nào. Lỗ hổng này có lẽ vẫn đang để ngỏ, chờ cơ quan quản lý bảo hiểm...", vị này cho hay.

Bảo Loan