Phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội tầm cỡ, hiện đại, uy tín hàng đầu trong khu vực và quốc tế

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan các sản phẩm nghiên cứu của sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nghe lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội báo cáo về tình hình tổ chức, hoạt động nói chung, trong đó có công tác đào tạo nhân tài và nguồn nhân lực chất lượng cao cũng như tình hình đào tạo và nghiên cứu khoa học lĩnh vực vi mạch tích hợp bán dẫn của Đại học Quốc gia Hà Nội.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trao tặng 5.000 cây xanh để thực hiện chương trình trồng cây vì một đô thị Đại học Quốc gia Hà Nội xanh, sạch, đẹp, thông minh, đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm và làm việc với Đại học Quốc gia Hà Nội.

Đại học Quốc gia Hà Nội hiện đã cơ bản hoàn thiện mô hình đại học đa ngành, đa lĩnh vực theo định hướng của Chính phủ với 9 trường đại học, 5 viện nghiên cứu thành viên và 22 đơn vị đào tạo, nghiên cứu khoa học, dịch vụ trực thuộc. Tổng số viên chức và người lao động là 4.667. Trong số 2.251 giảng viên cơ hữu của Đại học Quốc gia Hà Nội có 62 giáo sư và 414 phó giáo sư, chiếm tỷ lệ 20%; tỉ lệ cán bộ khoa học có trình độ tiến sĩ, tiến sĩ khoa học trên tổng số giảng viên cơ hữu của là 66%. Công bố quốc tế đã trở thành văn hóa học thuật của Đại học Quốc gia Hà Nội, với số bài báo quốc tế trong hệ thống ISI/SCOPUS không ngừng gia tăng theo các năm, từ 400 bài năm 2012 lên khoảng 1600 bài năm 2022. Đại học Quốc gia Hà Nội luôn duy trì vị trí top 801-1000 trong bảng xếp hạng Đại học thế giới của QS Rankings và không ngừng gia tăng thứ hạng tương quan với các cơ sở giáo dục đại học khác trong những năm gần đây.

Tháng 5/2022, Đại học Quốc gia Hà Nội đã chính thức chuyển trụ sở làm việc tới Hòa Lạc, đánh dấu sự chuyển mình của hệ thống hướng tới một không gian phát triển mới cả về cơ sở vật chất, đời sống học thuật và quản trị đại học. Hạ tầng cảnh quan khu đô thị đại học không ngừng được hoàn thiện. Không gian lõi 163,8ha đã được hình thành và đang từng bước mở rộng lên 595ha. Cơ sở vật chất đủ điều kiện và trang thiết bị đáp ứng quy mô đào tạo 6.000 sinh viên hiện nay và đang được nâng cấp hướng tới phục vụ 25.000 sinh viên vào năm 2025. Năm học 2022-2023 ,Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Lễ Khai giảng đầu tiên đón sinh viên chính quy tới học tập, sinh hoạt tập trung tại Hòa Lạc với kết quả tuyển sinh rất tốt. Tới nay đã có 24/36 đơn vị trong Đại học Quốc gia Hà Nội chuyển trụ sở làm việc và hiện diện tại Hòa Lạc.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng khu đô thị Đại học Quốc gia Hà Nội theo hướng mô hình “5 trong 1”, Đại học Quốc gia Hà Nội đã xây dựng Khung hành động với các cấu trúc thành phần bao gồm: Khung cảnh quan đô thị; Khung hoạt động đô thị - kinh tế tri thức - giáo dục đại học và Khung hạ tầng công nghệ thông tin và viễn thông (ICT) nhằm hướng tới mục tiêu: Tổ chức lại không gian tổng thể để thu hút đầu tư theo kinh tế thị trường; Kết nối không gian phát triển tổng thể với các hoạt động trong đô thị để kiểm soát quá trình hình thành và vận hành hoạt động của đô thị - không gian kinh tế tri thức - đại học - khu công cộng và nhà ở cho sinh viên và giảng viên, kết nối với các phân khu đô thị, công nghiệp cận kề, kết nối nhanh với Khu đô thị Hòa Lạc của thành phố Hà Nội....

Với thế mạnh về khoa học cơ bản, khoa học vật liệu, không gian mới tại Khu đô thị Hòa Lạc, Đại học Quốc gia Hà Nội có cơ hội và tiềm năng phát triển lĩnh vực công nghiệp thiết kế vi mạch tích hợp bán dẫn nói riêng và các lĩnh vực công nghệ cao nói chung, xây dựng và tổ chức chương trình đào tạo và nghiên cứu về vi mạch tích hợp bán dẫn.

Trường THPT Khoa học giáo dục, Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) năm đầu tiên 2023-2024 được Đại học Quốc gia Hà Nội cho lên dạy và học tại Hòa Lạc. Năm đầu tiên được coi trọng đầu tư cơ sở vật chất-chương trình nhà trường, đội ngũ đạt chuẩn để thực hiện chương trình THPT 2018 và thực hiện sứ mệnh trường thực hành thuộc trường đại học giáo dục- Đại học Quốc gia Hà Nội; thúc đẩy mạnh các hoạt động câu lạc bộ như: golf, bóng đá, bóng rổ, âm nhạc, dance... giúp cho học sinh được phát triển toàn diện.

Phát biểu ý kiến với lãnh đạo, cán bộ, giảng viên, sinh viên, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đại học Quốc gia Hà Nội luôn gắn liền với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; các lớp cha anh đi trước đã làm nên thương hiệu Đại học Quốc gia Hà Nội như ngày nay; tin tưởng và mong Đại học phát huy truyền thống lịch sử này; quyết tâm giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp, quyết tâm trồng thêm nhiều cây xanh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp gỡ và trao đổi với sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội.

Thủ tướng ấn tượng về các sinh viên khỏe mạnh, vui tươi, học hành nghiêm túc, nghiên cứu khoa học, hoạt động thể chất, thể thao, văn hóa sôi nổi, thể hiện sự trẻ trung, tri thức, nguồn lực dồi dào về nhân lực của đất nước ta. Thủ tướng cũng ấn tượng thăm khu trưng bày nghiên cứu chip bán dẫn của Đại học, nhưng từ giai đoạn nghiên cứu này ra được giai đoạn sản xuất thương mại còn nhiều khó khăn, cần phải tháo gỡ.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng gửi tới tập thể lãnh đạo, giáo viên, cán bộ nhân viên và các cháu sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội lời chào trân trọng, lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực, hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả. Qua sự biến động của thế giới vừa qua thì chúng ta càng thấy rõ phải xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, muốn vậy phải có kiến thức, tri thức, giao lưu học hỏi phù hợp hoàn cảnh, điều kiện đất nước. Giáo dục đào tạo kế thừa truyền thống hiếu học của dân tộc, nhưng cũng phải tiếp cận những thành quả của nhân loại trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Chúng ta không thể đứng một mình. Về vấn đề nghiên cứu chip là thấy rõ, chúng ta phải nghiên cứu, phải hợp tác, đặt hàng… Điều đó đặt ra phải liên kết trong đào tạo, bồi dưỡng.

Khi xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, phải có kiến thức, muốn vậy phải có đào tạo, bồi dưỡng, học hỏi những mô hình hay, tiên tiến của thế giới. Chúng ta phải đào tạo nguồn nhân lực nghiên cứu cơ bản, liên quan quản lý, liên quan thực hành, ứng dụng để bảo đảm toàn diện, bao trùm, tổng thể để cân bằng điều kiện phát triển đất nước; tiếp cận đào tạo các kỹ sư nghiên cứu ứng dụng về chip, vi mạch. Theo Thủ tướng, việc đào tạo cần tập trung vào các ngành đang có xu thế trên thế giới, phát triển bền vững, phải đi đúng hướng, phù hợp hoàn cảnh, con người Việt Nam, phải “đi sau, về trước”. Xuyên suốt quá trình này vẫn là con người; phải có giáo dục, học tập, phát huy được hết tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, do đó phải đi thẳng vào những lĩnh vực mũi nhọn và xu thế mà thế giới đang tập trung phát triển; đó là chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, đổi mới sáng tạo, bảo vệ môi trường.

Thủ tướng mong Đại học Quốc gia Hà Nội bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa để thực hiện; chúng ta cần cùng nhau suy nghĩ để làm tốt việc này. Con người phải có giáo dục, học hành, nuôi dưỡng, bồi dưỡng nhân tài để phân bổ nguồn lực, phát huy mọi khả năng để khai thác mọi tiềm năng, cơ hội để phát triển nhanh và bền vững.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu.

Thủ tướng vui mừng về truyền thống lịch sử của trường, các thế hệ lãnh đạo luôn kế thừa và phát huy, đạt được kết quả như hôm nay, trong quá trình này luôn có nhiều bước phát triển đáng ghi nhận, là nơi đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, bồi dưỡng nhân tài. Khu đô thị đại học từng bước hoàn thiện xanh, sạch, đẹp, phù hợp xu thế chung của thế giới. Đây phải là mô hình cho các trường, đại học cả nước. Chính phủ, các bộ, ngành sẽ cùng với Đại học để tiếp tục hoàn thiện cơ sở vật chất, bảo đảm có đủ trang thiết bị để gắn học tập với thực hành.

Thủ tướng mong Đại học ổn định cơ sở vật chất, kết nối giao thông, mong trường đào tạo kiến thức, thể chất toàn diện; gắn nghiên cứu khoa học với giáo dục đào tạo với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ đất nước.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực lớn, quyết tâm cao và chúc mừng Đại học Quốc gia Hà Nội về những thành tích đạt được trong thời gian qua, đóng góp tích cực vào thành tựu phát triển và sự nghiệp giáo dục đào tạo của cả nước, nhất là đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Về phát triển thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh, thế giới đang biến đổi nhanh, hàm lượng tri thức cao, việc ứng phó những thách thức an ninh phi truyền thống cũng phải nhanh, kịp thời, hiệu quả. Dự báo tình hình sắp tới khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Do đó phải thích ứng với những điều này, muốn vậy phải có tri thức, phải có đào tạo, nghiên cứu; tập trung vào kinh tế tri thức, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chống biến đổi khí hậu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính với giáo viên, học sinh trường THPT khoa học giáo dục và sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội.

Với vai trò là đại học đa ngành, đa lĩnh vực, có truyền thống, có đội ngũ cán bộ khoa học hùng hậu, đã và đang đào tạo nhiều lĩnh vực quan trọng, then chốt cả về lý thuyết hàn lâm và khoa học cơ bản, khoa học ứng dụng, Thủ tướng đề nghị Đại học Quốc gia Hà Nội tập trung vào một số nội dung sau:

Thứ nhất, phát huy bề dày lịch sử, coi đây là tài sản vô giá, phải nâng cao hiệu quả hơn nữa những bài học hay, kinh nghiệm quý, cách làm hiệu quả; tiếp tục xây dựng và củng cố tập thể đoàn kết, vững mạnh, không ngừng đổi mới sáng tạo phù hợp tình hình, hoàn cảnh mới để xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội thành một cơ sở đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu khoa học theo mô hình hiện đại, có tầm cỡ, uy tín trong khu vực và quốc tế; có khát vọng vươn lên, đột phá; phát triển toàn diện cả bề rộng và chiều sâu, tập trung vào một số lĩnh vực khoa học cơ bản, đào tạo chuyên ngành, mũi nhọn, chất lượng cao, có thế mạnh của Việt Nam, phù hợp với xu thế của thế giới, nhất là đào tạo chuyên sâu các lĩnh vực chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững.

Thứ hai, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển đồng thời cả khoa học tự nhiên và khoa học xã hội - nhân văn, khoa học cơ bản và khoa học ứng dụng, nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là góp phần phát triển, hoàn thiện nền tảng tư tưởng, cung cấp luận cứ khoa học, tin cậy cho Đảng và Nhà nước trong việc hoạch định chiến lược, xây dựng chủ trương, đường lối, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội đất nước, bảo vệ an ninh quốc phòng, giữ vững ổn định chính trị.

Thứ ba, bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, tập trung giải quyết những vấn đề lớn, điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc cả về lý luận và thực tiễn ở cấp quốc tế, quốc gia cũng như cấp địa phương. Tình hình thay đổi thì tư duy cũng phải thay đổi phù hợp, có vậy mới tranh thủ sức mạnh của nhân dân. Thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, thương mại hóa các kết quả, sản phẩm nghiên cứu khoa học trên cơ sở tăng cường hợp tác công tư; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ vào những ngành mới nổi.

Thứ tư, phải thể hiện khát vọng vươn lên; tập trung phát triển đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên chất lượng cao, đẳng cấp khu vực, quốc tế. Trong quá trình này phải chú ý đặc thù của đất nước. Đây là những nền tảng quan trọng của trường, do đó phải có khát vọng lớn hơn đi cùng khát vọng của đất nước, có như vậy mới tạo sức lan tỏa, truyền cảm hứng cho việc đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Đổi mới, nâng cao chất lượng dạy và học theo nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế, xu thế của thời đại.

Tiếp tục phát huy, nhân rộng các hình thức tuyển sinh phù hợp, hiệu quả, trong đó có hình thức Đánh giá năng lực học sinh THPT; từ thực tiễn, Đại học cần đề xuất các cơ chế, chính sách để phát triển; có cơ chế khuyến khích sinh viên vào học các ngành khoa học cơ bản, ngành đặc thù, ngành hiếm để vừa phục vụ bảo tồn, phát huy bản sắc, giá trị riêng có của quốc gia, dân tộc, vừa phục vụ sự phát triển nhanh, bền vững đất nước.

Đặc biệt quan tâm, tăng cường đầu tư cho lĩnh vực phát triển nhân lực nghiên cứu về công nghệ vi mạch tích hợp bán dẫn ở Việt Nam; chú trọng đẩy mạnh hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp trong và ngoài nước để đào tạo, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và thương mại hóa trong lĩnh vực này; thu hút đầu tư; thích ứng hoàn cảnh đất nước, thực hiện khát vọng của đất nước, vừa có tính chất bao trùm, xuyên suốt, tổng thể, toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm. Hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực có thể ở khu vực miền núi phía Bắc, miền Trung - Tây Nguyên, Tây Nam Bộ.

Thứ năm, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, sớm hoàn thành dứt điểm nhiệm vụ xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc, hình thành một Khu Đô thị đại học xanh, hiện đại, thông minh, ngang tầm khu vực theo mô hình 5 trong 1; tăng cường hợp tác công tư trong đào tạo; mạnh dạn làm thí điểm.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành có liên quan và UBND thành phố Hà Nội tích cực phối hợp, hỗ trợ, tạo điều kiện để sớm giải quyết hiệu quả những khó khăn, vướng mắc của Đại học Quốc gia Hà Nội.