Phát triển du lịch Đà Nẵng: Từ hạ tầng đến giá trị bản sắc

Tổng quan tiềm năng và những thách thức

Đà Nẵng đang sở hữu những điều kiện tự nhiên và hạ tầng hiếm có để phát triển du lịch toàn diện. Với cảnh quan đặc sắc như bãi biển Mỹ Khê, Non Nước, bán đảo Sơn Trà, đèo Hải Vân, rừng nguyên sinh…, cùng hệ thống điểm đến nổi tiếng như Bà Nà Hills, Ngũ Hành Sơn, Cù Lao Chàm, và các sự kiện đặc sắc như lễ hội pháo hoa quốc tế, Đà Nẵng có thể đáp ứng nhiều loại hình du lịch từ nghỉ dưỡng, khám phá đến văn hóa và MICE.

Hạ tầng giao thông hiện tại bao gồm hai sân bay (Đà Nẵng và Chu Lai), hệ thống đường sắt, đường bộ và cảng biển nước sâu giúp tăng khả năng kết nối vùng và quốc tế. Tuy nhiên, để nâng tầm phát triển, Đà Nẵng còn phải giải quyết một số thách thức quan trọng: thiếu liên kết tour dài ngày với Huế – Quảng Nam – Quảng Ngãi, một số hạ tầng chưa đạt chuẩn quốc tế, và công suất lưu trú cao cấp còn hạn chế trong mùa cao điểm.

Chiến lược phát triển hạ tầng giao thông và tiện ích du lịch

Để phục vụ mục tiêu tăng trưởng du lịch bền vững, việc đầu tư mạnh vào hạ tầng giao thông và tiện ích du lịch hiện đại là điều kiện tiên quyết. Kế hoạch hành động cụ thể bao gồm:

Mở rộng Sân bay Đà Nẵng quốc tế và Chu Lai, nâng công suất đón khách quốc tế, đặc biệt từ các thị trường Đông Bắc Á như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc.

Phát triển tuyến metro nhẹ kết nối sân bay – Hội An – Chu Lai, tạo thành trục du lịch biển – di sản – công nghiệp đầy tiềm năng, với sự tham gia của các nhà đầu tư Hàn Quốc, Nhật Bản.

Đầu tư tuyến đường ven biển xuyên suốt từ Nam Hải Vân đến Kỳ Hà, hình thành "Con đường di sản biển miền Trung", kết nối các cụm resort – bến du thuyền cao cấp.

Phát triển tuyến đường sinh thái rừng từ Sơn Trà – Hải Vân đến Núi Thành, phục vụ nhu cầu du lịch khám phá – nghỉ dưỡng bền vững.

Song song, hệ thống đô thị du lịch chuyên đề được đề xuất như:

Phố biển 24h tại Sơn Trà – Mỹ An, mô phỏng các mô hình Phuket – Pattaya.

Đô thị du lịch xanh Hội An – Cù Lao Chàm, nâng cấp hạ tầng dân sinh và vệ sinh công cộng.

Tổ hợp du lịch – thương mại tự do tại Nam Hội An – Chu Lai, kết hợp casino, sân golf, MICE và dịch vụ cao cấp.

Đẩy mạnh số hóa và tiện ích hiện đại trong du lịch

Một trong những điểm nhấn chiến lược là phát triển Trung tâm du lịch thông minh, tích hợp công nghệ bản đồ số, trợ lý ảo, đặt dịch vụ online, hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ như Viettel, VNPT. Cùng với đó, thành phố sẽ đầu tư hệ thống WC thông minh, trạm nghỉ đạt chuẩn quốc tế, các bến du thuyền quốc tế và tuyến du lịch đường sông như Cảng sông Hàn – Cửa Đại – Chu Lai để nâng cao trải nghiệm du khách.

Thu hút đầu tư du lịch chất lượng cao

Đà Nẵng cần thiết lập một Quỹ phát triển du lịch Đà Nẵng – Hội An, với sự tham gia của Sun Group, Vingroup, IPP Group, các hãng hàng không và doanh nghiệp lữ hành. Đây sẽ là nguồn lực tài chính mạnh để đầu tư hạ tầng, xúc tiến thị trường, và tổ chức Diễn đàn đầu tư du lịch biển ASEAN thường niên nhằm thu hút dòng vốn quốc tế vào các lĩnh vực nghỉ dưỡng, MICE và du lịch cao cấp.

Đồng thời, việc xây dựng mô hình chính quyền một cửa trong xử lý thủ tục hành chính liên quan đến du lịch sẽ là bước cải cách hành chính then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố.

Tích hợp văn hóa và ẩm thực vào chiến lược du lịch giá trị gia tăng cao

Du lịch không chỉ là dịch vụ lưu trú và tham quan, mà còn là hành trình trải nghiệm văn hóa và bản sắc. Để phát triển một mô hình du lịch có giá trị gia tăng cao, Đà Nẵng cần đưa văn hóa và ẩm thực trở thành “linh hồn” của ngành du lịch.

Mục tiêu đến 2030 là biến Đà Nẵng thành “Thành phố du lịch văn hóa – ẩm thực biển hàng đầu Đông Nam Á”, kéo dài thời gian lưu trú từ 2,5 lên 4–5 ngày, tăng chi tiêu trung bình lên 180–200 USD/ngày.

Các hạ tầng văn hóa – ẩm thực trọng điểm bao gồm:

Phố đi bộ văn hóa – nghệ thuật, nơi trình diễn bài chòi, múa truyền thống, thư pháp, văn hóa Chăm – Việt.

Chợ đêm sản vật địa phương, kết hợp nghệ nhân, sản phẩm OCOP và giao lưu văn hóa.

Bảo tàng du lịch số hóa, kết nối đại học – doanh nghiệp công nghệ để tạo trải nghiệm tương tác.

Food Map Đà Nẵng – Thành phố 100 món ăn, kết hợp Google Maps, GrabFood để giới thiệu ẩm thực địa phương.

Lễ hội ẩm thực quốc tế thường niên, với sự tham gia của đầu bếp từ các quốc gia Thái Bình Dương.

Chính quyền cần ban hành các chính sách khuyến khích, bao gồm Quỹ phát triển văn hóa – ẩm thực, cơ chế “gắn sao du lịch” cho nhà hàng và nghệ nhân, ưu đãi thuế và mặt bằng cho các dự án văn hóa – ẩm thực truyền thống.

Chiến lược quảng bá sẽ dựa vào các chiến dịch toàn cầu như “Taste of Danang – Đến với vị biển và hồn Việt”, kết hợp KOLs, đầu bếp quốc tế, YouTuber, show truyền hình, đồng thời phát triển mô hình du lịch trải nghiệm ẩm thực – văn hóa bản địa.

Dự kiến hiệu quả kinh tế – xã hội

Đến năm 2030, Đà Nẵng đặt mục tiêu đạt doanh thu từ du lịch văn hóa và ẩm thực vượt mức 40.000 tỷ đồng mỗi năm. Sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực này dự kiến sẽ tạo ra trên 150.000 việc làm, góp phần nâng cao thu nhập và chất lượng sống cho người dân địa phương.

Về thương hiệu quốc tế, Đà Nẵng phấn đấu vươn lên trở thành một trong Top 10 điểm đến hàng đầu châu Á về văn hóa biển và ẩm thực đặc sắc. Đồng thời, tỷ lệ khách du lịch quay lại thành phố được kỳ vọng sẽ tăng mạnh, từ mức 28% hiện nay lên đến 45% vào năm 2030, phản ánh sức hút ngày càng bền vững của Đà Nẵng trong mắt du khách trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó Đà Nẵng đặt mục tiêu đạt:

5 triệu lượt khách quốc tế/năm (tăng hơn 4 lần so với 2024).

GRDP ngành du lịch đạt 20%, tạo ra 100.000 tỷ đồng doanh thu/năm.

Tạo việc làm cho 300.000 người, trong đó 150.000 người làm trong lĩnh vực văn hóa – ẩm thực.

Tỷ lệ khách quay lại đạt 45%, đưa Đà Nẵng vào Top 10 điểm đến văn hóa biển và ẩm thực châu Á.

Kết luận

Để đưa Đà Nẵng trở thành trung tâm du lịch quốc tế mang tầm ASEAN, không thể chỉ trông chờ vào lợi thế sẵn có, mà cần một chiến lược phát triển bài bản, hiện đại, kết nối đa chiều. Trong đó, hạ tầng giao thông và tiện ích là nền tảng, đầu tư chất lượng cao là động lực, còn văn hóa – ẩm thực là bản sắc tạo nên sức hút bền vững. Nếu thực thi hiệu quả các giải pháp nêu trên, Đà Nẵng hoàn toàn có thể trở thành một hình mẫu phát triển du lịch xanh, thông minh, và đậm đà bản sắc Việt trong khu vực.

GS.TS,LS, Doanh nhân Phạm Hồng Điệp

Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Shinec

Ủy viên Hội đồng Biên tập Tạp chí Kinh tế Môi trường