Phát triển khoa học-công nghệ tạo động lực tăng trưởng

Thiết bị Drone cỡ lớn của Viettel Lạng Sơn ứng dụng trong nông nghiệp và hỗ trợ vận chuyển hàng hóa khi xảy ra thiên tai.

Chuyển đổi mạnh mẽ

Theo kết quả công bố Chỉ số Chuyển đổi số năm 2024, tỉnh Lạng Sơn đứng thứ 10/34 tỉnh, thành phố. Để có được kết quả nêu trên, nhiều giải pháp, mô hình xây dựng chính quyền số đã được triển khai, nhất là “hệ thống phần mềm trạm số hóa và định danh dữ liệu điện tử”, được xem là “trái tim công nghệ” của Trung tâm Phục vụ hành chính công tiêu chuẩn mới. Tại đây, cá nhân và tổ chức được trao quyền tự chủ tối đa, chủ động số hóa giấy tờ hoặc thực hiện dịch vụ công trực tuyến một cách nhanh chóng, tiện lợi và chính xác bằng thiết bị bố trí tại bộ phận một cửa.

“Điểm ưu việt của giải pháp nằm ở khả năng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa toàn diện, tạo hiệu suất vượt trội và trải nghiệm phục vụ tối ưu, đồng thời đóng góp trực tiếp vào mục tiêu tạo lập dữ liệu sạch, có giá trị cao theo đúng tinh thần Nghị quyết số 214/NQ-CP”, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lạng Sơn Nguyễn Quang Huy nhận định.

Từ nghị quyết tới thực tiễn, tỉnh Lạng Sơn hiện đang triển khai ứng dụng khoa học-công nghệ giúp phát triển nâng cao giá trị nông sản địa phương. Trong đó, đề tài nghiên cứu bảo tồn và phát triển nguồn gen giống vịt cổ xanh Lạng Sơn được đánh giá có tính ứng dụng thực tiễn cao. Được nghiên cứu từ năm 2021 đến 2024, giống vịt cổ xanh Lạng Sơn có khả năng chống chịu bệnh, xương nhỏ, thịt nhiều nạc, thơm ngon, phù hợp với yêu cầu của thị trường.

Từ kết quả điều tra và quá trình nuôi giữ quỹ gen, nhóm nghiên cứu đã tuyển chọn được 200 vịt mái, 40 vịt trống ưu tú nhất. Những con giống ưu tú được nuôi qua hai thế hệ nhằm bảo đảm nguồn gen thuần chủng, mang những ưu điểm nổi trội của bố, mẹ để bảo tồn.

“Từ con giống được các nhà khoa học chuyển giao, hiện nay các hộ đều mạnh dạn đầu tư chăn nuôi vịt cổ xanh với quy mô lớn. Có thời điểm toàn đàn vịt của hợp tác xã có từ 7.000 đến 10.000 con, giá bán từ 100.000 đến 120.000 đồng/ kg, cao hơn từ 10.000 đến 30.000 đồng/kg so với trước”, bà Hoàng Bích Ngọc, Giám đốc Hợp tác xã Nà Pái, xã Tân Văn chia sẻ.

Phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm trong công cuộc đổi mới sáng tạo, tỉnh ghi nhận nhiều gương sáng về tinh thần khởi nghiệp. Trong đó phải kể tới dự án “Hồng vành khuyên treo gió” của chị Vương Thị Thương, Giám đốc Hợp tác xã Nông sản Toàn Thương, xã Na Sầm, tỉnh Lạng Sơn. Với mong muốn nâng cao giá trị cho sản phẩm hồng vành khuyên quê hương, chị đã dành nhiều thời gian tìm hiểu công nghệ chế biến quả hồng.

Chị Thương chia sẻ: “Sau những ngày đầu thử nghiệm, tôi đã tìm ra công thức để cho ra sản phẩm ưng ý nhất cả về chất và lượng. Kết quả, từ năm 2024 đến nay, trung bình mỗi năm, hợp tác xã cung cấp ra thị trường khoảng 20 tấn hồng treo gió, với giá từ 300.000 đến 400.000 đồng/kg”.

Cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW, việc tạo điều kiện, động lực cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ như Hợp tác xã Nông sản Toàn Thương, luôn được tỉnh Lạng Sơn chú trọng. Để tạo môi trường kinh doanh minh bạch, thuận tiện, từ khi triển khai, Hệ thống quản lý công văn-văn bản cho doanh nghiệp được đánh giá là giải pháp thiết thực nhằm hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp từng bước chuyển đổi phương thức từ thủ công sang môi trường số. Theo đó, hệ thống cho phép doanh nghiệp gửi, nhận và xử lý văn bản bản điện tử với cơ quan quản lý nhà nước trên môi trường mạng, giúp doanh nghiệp quản lý, điều hành công việc hiệu quả; hỗ trợ lưu trữ, quản lý tài liệu và ra quyết định nhanh chóng.

Hướng phát triển từ lợi thế

Theo đồng chí Nguyễn Quang Huy, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, khó khăn đầu tiên phải kể đến là nhận thức của một bộ phận người dân về vai trò của khoa học-công nghệ còn hạn chế. Cùng với đó là thiếu thốn về hạ tầng kỹ thuật, nhất là hạ tầng mạng ở một số nơi còn xảy ra tình trạng lõm sóng. Việc phát triển cơ sở hạ tầng số không chỉ yêu cầu đầu tư lớn mà còn phải bảo đảm tính bảo mật, an toàn thông tin, điều này là một bài toán khó đối với nhiều doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra, sự thiếu hụt nhân lực trình độ cao trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, chuyển đổi số, bảo mật mạng là một thách thức lớn. Mặc dù tỉnh đang tích cực thu hút nhân lực ngành công nghệ, nhưng nguồn nhân lực hiện tại vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu của các đơn vị trong quá trình chuyển đổi số. Cùng với đó là việc nhiều đề tài nghiên cứu khoa học còn triển khai theo hướng dàn trải, chưa đem lại hiệu quả rõ rệt. Thời gian tới, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh sẽ tiến hành rà soát, đánh giá, tập trung thúc đẩy các đề tài nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, đem lại hiệu quả rõ rệt.

Với lợi thế từ hệ thống các cửa khẩu quan trọng kết nối bằng đường bộ với thị trường Trung Quốc, kinh tế cửa khẩu luôn được xem là động lực phát triển chủ đạo của tỉnh. Thời gian qua, các doanh nghiệp logistics tại Lạng Sơn luôn lấy khoa học-công nghệ là nền tảng cốt lõi để nâng cao hiệu quả quản trị và phát triển bền vững.

“Công ty đã xây dựng và triển khai nhiều ứng dụng đột phá phục vụ toàn bộ chu trình dịch vụ. Hiện 100% dịch vụ đăng ký online, rút thời gian xử lý xuống chỉ vài phút; khách hàng thanh toán qua mã QR, phần mềm tự động xác nhận điều kiện cho xe ra bãi; phân hệ dịch vụ số giúp nhận diện xe hoàn thành thủ tục gần như tự động, giảm tải đáng kể cho nhân sự hiện trường”, bà Nguyễn My Hương, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương cho biết.

Hướng đến triển khai mô hình cửa khẩu thông minh, các doanh nghiệp logistics đã chủ động đầu tư, nâng cấp quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống lưu thông hàng hóa xuất, nhập khẩu tự động, hiện đại, bảo đảm đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn thông quan hàng hóa theo mô hình này... Những giải pháp công nghệ tiên tiến đã tạo thuận lợi cho khách hàng, giúp doanh nghiệp giảm thời gian, giảm chi phí vận hành, trực tiếp thúc đẩy tăng trưởng doanh thu và biên lợi nhuận, đồng thời đón đầu những xu thế hiện đại của kinh tế biên mậu.

Để khắc phục hạn chế còn tồn tại, Sở Khoa học và Công nghệ Lạng Sơn đã tiến hành xây dựng và triển khai nhiều giải pháp mang tính đồng bộ như: tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, quán triệt sâu rộng nội dung Nghị quyết số 57-NQ/TW và Kế hoạch số 238-KH/TU trên toàn tỉnh; triển khai các nền tảng số quốc gia, nền tảng số dùng chung của ngành theo danh mục đã được ban hành; đồng thời bố trí đủ nhân sự chuyên trách về chuyển đổi số, nâng cao kiến thức về công nghệ, đổi mới sáng tạo, kỹ năng số, công nghệ số cơ bản trong cán bộ, công chức và nhân dân. Việc ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang mở ra nhiều cơ hội phát triển mới cho tỉnh Lạng Sơn.

QUỐC ĐẠT