Phát triển nhà ở xã hội: Chính sách đã có, chỉ chờ quyết tâm (Bài 2)

Bài 2: Nhà ở xã hội chưa “hút” các doanh nghiệp tham gia

Mặc dù những năm qua, tại các huyện trọng điểm, tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh, hình thành các khu nhà ở, khu đô thị góp phần thay đổi diện mạo đô thị. Tuy nhiên, hiện nay, các DA phát triển nhà ở trên địa bàn tỉnh đa số là DA nhà ở thương mại, phân khúc NƠXH vẫn chưa tạo được sức hút các DN mạnh dạn tham gia.

Thiếu quỹ đất sạch, thủ tục còn phức tạp

Theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng - Nguyễn Văn Trang, thực hiện đề án về 1 triệu căn NƠXH của Chính phủ, đến năm 2030, tỉnh Long An được giao chỉ tiêu thực hiện 71.250 căn và tỉnh phấn đấu hoàn thành thêm 7.125 căn. Trong đó, giai đoạn đến năm 2025 thực hiện 22.500 căn và giai đoạn 2026-2030 hoàn thành 55.875 căn. Theo lộ trình, từ nay đến năm 2030, tỉnh triển khai, thực hiện hơn 50 DA NƠXH với tổng quỹ đất hơn 430ha. Riêng năm 2024, theo kế hoạch sẽ có 12 DA được triển khai, thực hiện. Tuy nhiên, đến đầu tháng 11/2024, các DA này vẫn chưa được triển khai. Một số nguyên nhân dẫn đến các DA NƠXH chậm triển khai theo kế hoạch do quỹ đất sạch còn ít, thiếu vốn và một loạt vấn đề khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, hoàn thiện thủ tục pháp lý để đủ điều kiện cấp phép xây dựng và các thủ tục trong đầu tư, xây dựng mua bán NƠXH. Bên cạnh đó, các DN, nhà đầu tư còn bị khống chế mức lợi nhuận không quá 10%,...

Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Tập đoàn Kim Oanh - Đặng Thị Kim Oanh cho rằng việc thực hiện các dự án nhà ở xã hội hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần cơ chế tháo gỡ

Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Tập đoàn Kim Oanh - Đặng Thị Kim Oanh cho rằng, nhu cầu NƠXH tại các tỉnh phát triển công nghiệp như Long An hiện nay rất lớn, vì vậy, chủ trương thu hút DN phát triển NƠXH của tỉnh rất kịp thời. Tuy nhiên, đối với các DN tham gia phát triển DA NƠXH, vấn đề quan tâm nhất là quỹ đất sạch và pháp lý để thực hiện DA. “Mặc dù văn bản quy phạm pháp luật có quy định riêng việc thực hiện NƠXH được chia thành 3 giai đoạn nhưng trên thực tế, các thủ tục hành chính này vẫn thực hiện chung với DA nhà ở thương mại dẫn đến thời gian bị kéo dài. Trong khi đó, biên độ lợi nhuận của DN được hưởng tối đa cho DA NƠXH chỉ 10%. Nếu địa phương không hỗ trợ rút ngắn được thời gian thực hiện thủ tục pháp lý sẽ rất khó hấp dẫn DN tham gia” - bà Đặng Thị Kim Oanh cho biết. Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Thắng Lợi Group - Dương Long Thành cũng cho rằng, rất nhiều DN mong muốn cùng tham gia phát triển các DA NƠXH để sớm giải quyết câu chuyện cấp bách của địa phương, cùng giúp địa phương tăng tốc phát triển.

“Thực tế hiện nay có nhiều DN có sẵn quỹ đất sạch phù hợp với phát triển nhà ở nhưng cái khó là quy hoạch phát triển nhà ở thương mại. Trong khi quy hoạch phát triển NƠXH của tỉnh thì chưa có đất sạch, việc chuyển đổi từ quy hoạch phát triển nhà ở thương mại sang NƠXH sẽ tốn rất nhiều thời gian, thủ tục. Do đó, tỉnh cần mạnh dạn tạo sự đột phá bằng các cơ chế, chính sách, quy trình để thu hút DN tham gia phát triển các DA NƠXH” - ông Dương Long Thành cho biết.

Ngoài ra, liên quan đến nguồn vốn phát triển NƠXH và nguồn vốn tài trợ khách hàng mua NƠXH cũng là những vấn đề được các DN rất quan tâm. “Thực tế, DN chỉ được vay ưu đãi khoảng 15%/tổng vốn đầu tư DA từ Quỹ Đầu tư phát triển của tỉnh và nguồn vốn từ các ngân hàng thông qua gói 120.000 tỉ đồng nhưng lãi suất đang chào đối với các DN từ 7-8%/năm; sau ưu đãi, lãi suất trung bình từ 8,2-9%/năm. Mức lãi suất này thậm chí còn cao hơn cả các ngân hàng thương mại cho các DN vay trong 2-3 năm đầu. Từ đó, chúng tôi kiến nghị tỉnh quan tâm nâng nguồn vốn Quỹ Đầu tư phát triển của tỉnh, mở rộng đối tượng vay vốn, trong đó có các DN phát triển NƠXH cũng như tháo gỡ khó khăn trong việc triển khai gói tín dụng 120.000 tỉ đồng tham gia cấp vốn cho các DN phát triển NƠXH” - bà Đặng Thị Kim Oanh kiến nghị.

Cần sớm tháo gỡ khó khăn để “hút” doanh nghiệp tham gia

Để giải quyết “bài toán” phát triển NƠXH và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các DN, Sở Xây dựng đang tham mưu UBND tỉnh ban hành Đề án phát triển NƠXH giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với mục tiêu đến năm 2030 hoàn thành hơn 78.300 căn NƠXH theo chỉ tiêu Chính phủ giao và tỉnh phấn đấu.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM - Lê Hoàng Châu cho rằng, việc phát triển nhà ở nói chung cũng như NƠXH nói riêng của tỉnh Long An không chỉ giải quyết “bài toán” cho tỉnh mà còn gánh vác cho cả TP.HCM để giữ chân nguồn nhân lực phục vụ phát triển KT-XH. “Chỉ tiêu của tỉnh đặt ra đến năm 2030 xây dựng khoảng 78.300 căn NƠXH là một chỉ tiêu rất cao, thậm chí cao hơn cả TP.HCM, thể hiện quyết tâm lớn của tỉnh trong việc bảo đảm an sinh xã hội. Tôi cho rằng, để phát triển NƠXH phải có các điều kiện, chính sách hỗ trợ phù hợp, nhất là tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc hiện nay để thu hút các DN tham gia.

Đầu tiên, tỉnh cần có các quỹ đất dành cho NƠXH, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư tiếp cận quỹ đất để xây dựng các DA NƠXH. Hiện nay, Nghị định 100 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH cũng rất linh hoạt khi quy định chi tiết 3 phương thức về quy hoạch xây dựng để thực hiện DA đầu tư xây dựng NƠXH khi có thể xây dựng trên quỹ đất 20% của DA nhà ở thương mại, hoán đổi quỹ đất có giá trị tương đương ở vị trí khác làm NƠXH hoặc có thể linh hoạt thanh toán bằng tiền để Nhà nước có nguồn lực thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch để xây dựng NƠXH,... Khi có quỹ đất, tỉnh cũng cần sớm có giải pháp cụ thể để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các DN như rút ngắn thời gian, thủ tục đầu tư, nhất là các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ, thu hút các DN tham gia” - ông Lê Hoàng Châu cho biết.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Huỳnh Văn Sơn, để bảo đảm chỉ tiêu phát triển NƠXH đến năm 2030, đáp ứng nhu cầu về nhà ở cho công nhân, người có thu nhập thấp trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh đang nỗ lực tháo gỡ những khó khăn về cơ chế, quy định, chính sách để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình DA NƠXH. Ngoài những cơ chế, chính sách của Trung ương, UBND tỉnh cũng yêu cầu Sở Xây dựng nghiên cứu, tham mưu UBND tỉnh thành lập tổ chuyên ngành, rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để xây dựng cơ chế, chính sách sát với thực tiễn tại địa phương. “Quan điểm của tỉnh là phải tập trung, quyết tâm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc mọi lúc, mọi nơi, kịp thời, từng quí, từng năm và cả giai đoạn của chương trình để tạo điều kiện tốt nhất cho các DN, nhà đầu tư tham gia vào các DA phát triển NƠXH trên địa bàn tỉnh” - ông Huỳnh Văn Sơn khẳng định./.

(còn tiếp)

Kiên Định

Bài cuối: Chính sách đã có, chỉ chờ quyết tâm

Phát triển nhà ở xã hội: Chính sách đã có, chỉ chờ quyết tâm

Những năm qua, tỉnh Long An có tốc độ phát triển KT-XH hàng năm luôn duy trì ở mức cao.